Урок "Альдегидтер " 11 класс

Бекітемін:_________________

Пәні: Химия

Сынып: 1 1 «К»

Күні: _________

Сабақтың тақырыбы: Альдегидтер, кетондар, альдегид жəне кетон молекулаларының құрылысы, гомологтық қатары, изомерленуі мен номенклатурасы, карбонил тобының құрылысы, ерекшеліктері, алынуы, физикалық жəне химиялық қасиеттері, қолданылуы

Өткізу түрі: «Ауызша сабақ — 1» картасы, БжС технологиясы. Мұғалімдерге арналған әдістемелік басшылық «Стандарттық мазмұн» 

Мақсаты: сабақта норматив талабына сай оқушылардың оқу материалын 63% меңгеруіндегі логикалық және сыни тұрғыдан ойлау шапшандығын, сөздік қорын, ақпараттық құзыреттілігін дамыту. Жетістікке жеткен адам көрсеткіші ретінде, пәнді сапалы меңгеруге қызығушылық таныту және ынталандыру.

Міндеті: технологиялық картаның регламентін орындау.

Күтілетін нәтиже: қойылған мақсатқа жету.

Сабақ құрылымы және барысы.

1	Ұйымдастыру кезеңі. Мотивация.	Оқушылардың мотивациясы сынып біт топ ретінде болады және мектептен кейін өмірде де табысты болуы. Картамен жұмыс тәртібі түсіндіріледі. Сыныпты белсендіру үшін сөз көшбасшыға беріледі.	Тақтаның жоғарғы оң жағына 63% нормасының саны қойылады.
2	Оқушылардың субъектіндіру тәжірибесін өзектендіру.	Өткен тақырып бойынша қарама – қарсы сұрақтар қою: Спирттер. Көпатомды спирттер. Фенол	Бірінші белгі. Нәтиже бойынша барлық оқушыларға «+» немесе «-» қойылады: I кезең аз, тең немесе нормадан көп.
3	Қабылдауды ұйымдастыру	Жаңа сабаққа кіріспе. Сабақ бастамас бұрын тақтаға жаңа тақырып бойынша 10 тірек сөздерін жазу (норма – 7 сөз) Жаңа сөздердің мағынасын түсіндіру. Тірек сөздер ашылады. Оқушылар естеріне сақтайды. Уақыт аяқталғаннан кейін тірек сөздер жасырылады. Оқушылар есте сақтауға берілген уақыт ішінде жазады. Уақыт аяқтала салысымен қаламдарын шетке қойып, дәптерлерімен ауысып сөздерді санайды. Нәтижелері ООМ белгіленеді. Кейін «+» алған кейбір оқушылардың жұмысы тексеріледі. Қате берілген нәтижені анықтаса екі оқушыға да «-» қойылады.	Екінші белгі. Есте сақтауға арналған уақыттың нормативі. 7 сөз — 30 сек. 10 сөз — 45 сек 12 сөз — 1 мин 14 сөз — 1мин 15 сек 16 сөз — 1мин 50 сек 18 сөз — 2мин.15 сек 21 сөз — 2мин 30 сек. 2 сөзден тұратын түсініктер 2 сөз болып есептелінеді. Тақтаға нормадан көп немесе аз нәтижесі жазылады.
4	Ұғынуды ұйымдастыру	Оқушылар оқулықтың мәтінімен жұмыс жасайды (8 мин). Мағызды фактілер карандашпен белгіленеді.	7, 8 сынып — параққа 4 мин. 6 сынып — параққа 3 мин.
5	Түсінудің бірінші тексерілуі.	Қарама-қарсы сұрақтар. Меңгерген тақырып бойынша оқушыларды сұрау. Тақырыптың тұсінбеген сәттерін ашады.Бір оқушы жауап бере алмаса келесі оқушы сұралады. Жауап болмаса, мұғалім өзі жауап береді. Нәтижесі бойынша түсініксіз болған сәттерді анықтайды, 1-2 мин. ішінде түсіндіреді.Кезеңнің соңында «Құтқару шеңберін» лақтыруға болады. «Құтқару шеңбері» 2 минусы бар оқушыларға беріледі.	Үшінші белгі барлық оқушыларға «+» немесе «-» қойылады, нәтижесі жазылады.
6	Бастапқы пысықтауды ұйымдастыру.	Сыни сұрақтар. 30 сұрақтың 10 дұрыс және 20 қате құралған. Нәтижесі бойынша түсініксіз болған сәттерді анықтайды, 1-2 мин. ішінде түсіндіреді.	Төртінші блгі барлық оқушыларға «+» немесе «-» қойылады, нәтижесі жазылады.
7	Талдау 5 мин	Тақырыптық сөздік қор (ТСҚ) жүргізіледі. Нәтижесі бойынша түсініксіз болған сәттерді анықтайды, 1-2 мин. ішінде түсіндіреді.	Бесінші белгі барлық оқушыларға «+» немесе «-» қойылады, нәтижесі жазылады.
8	Рефлексия	Әр кезеңде нормативті орындау бойынша қысқаша талдау жасалынады. Кейін норма бойынша 4 және 5 бағаларын талдау.
9	Бағалар	Журналға бағаларды қою нормативі: 4-5 белгі — 5 ұпай 3 белгі — 4 ұпай 2 белгі — 3 ұпай 1 белгі — 2 ұпай	Сапа нормативі: 63% оқушы 5 ұпай алуы керек.
10	Үй тапсырмасы

1. Үй жұмысын сұрау

1.      Спирттер дегеніміз не?

2.      Спиртердің жалпы формуласы? ROH

3.      Спирт сөзі латын тілінен қалай аударылады?  Шарап рухы

4.      Спирттердің құрамындағы гидроксил тобына байланысты жіктелуі? Біратомды, көпатомды

5.      Спирттерге ИЮПАК халықаралық жүйесі бойынша радикалға қандай жұрнақ жалғанады? Ол

6.      Этерификация реакциясы дегеніміз не?

7.      Көп атомды спирт дегеніміз не?

8.      Глицерин формуласы?

9.      Фенолдар дегеніміз не?

10.  Фенолдың сапалык реакциясы?

2. Тақырып бойынша сөздерді есте сақтау.

1.      Альдегид

2.      Карбонил

3.      Кетон

4.      Құмырсқа альдегиді

5.      Сірке альдегиді

6.      Формальдегид

7.      Ацетон      (30 сек)

 III. Жаңа сабақты түсіндіру . Параграфтың мәтінін оқу 8 МИНУТ.

        Алдегидтердің физикалық қасиеттері. Еңқарапайым альдегид ол кұмырска альдегиді—өткір иісті газ. Метанальдің 35 — 40%-тік судағы ерітіндісі формалин деп аталады. Ол өте улы. Қалғандары сұйык, ал жогары молекулалы қосылыстары — қатты заттар. Мұнда да окушылар санның сапага өтуін, ятни диалектика заңын байкайды. Карбонилді косылыстардың қайнау температуралары сәйкес біріншілік және екіншілік спирттерден төмен болады. Мысалы, пропанол 97°С-та, ал ацетон 56°С-та кайнайды.

Альдегидтердің химиялық касиеттері. Альдегидтер кетондарға қарағанда белсендірек реакцияласады.

Мыс (ІІ) оксидін қолданып, спиртті альдегидке тотықтыру, альдегидтен карбон қышқылын алу.

Альдегид, құмырсқа қышқылы, глюкозаның «күміс айна» реакциясы;

а) Альдегидтердегі карбонил тобының тотығуы косылу реакциясы арқылы іске асады. Ауыр металдардың оксидтері альдегидтерді кышқылға дейін тотықтырады, ал өздері босметалға дейін тотықсызданады. Қалған қасиеттері: қос байланыска сутектің қосылуы, натрий гидросульфитімен реакциясы, толык тотығуы, мыс (II) гидроксидімен альдегидтерге тән сапалық реакцияның нәтижесінде әуелі сары мыс (I) гидроксиді, одан соң кызыл түсті Cu₂0 түзілуі. Формальдегидтің фенолменполиконденсациялану реакциясына түсіп, полимерлік зат фенолформальдегид шайыры алынады.

Бейнерөлік көрсету

3. Бекіту

91 Бет 7 тапсырма VI. Үйге тапсырма: 5-7 жаттығулар  

4. Сыни сұрақтар. Мағынасын түсіндіру. Рефлексия.

1.      Альдегид

2.      Карбонил

3.      Кетон

4.      Құмырсқа альдегиді

5.      Сірке альдегиді

6.      Формальдегид

7.      Ацетон     

Үйге тапсырма: 9.2  мазмундау   190 бет 8 тапсырма

6. Бағаларды қою.