Урок башкирского языка в 2 классе

  Тема: Мәктәп.

Маҡсат: 1. Мәктәп темаһына белемдәрҙе тәрәнәйтеү. Диалог менән танышыу, йөкмәткеһен аңларға ярҙам итеү, ролдәргә бүлеп уҡыу.

2. Уйлау һәләтен хәтер, ихтибар үҫтереү, тел байлығын арттырыу.

3. Мәктәпкә һөйөү тәрбиәләү, тырыш булырға өндәү.

Йыһазландырыу: мәктәп темаһына ҡарағын слайдтар, ребус, таратып биреү өсөн материалдар, кроссворд.

Дәрес барышы

I. Ойоштороу өлөшө

1. Психологик комфорт.

Шиһыр юлдарын яттан ҡабатлау.

Башҡорт телендә һөйләшәм,

Башҡорт телендә,

Минең йәшәү тамырҙарым

Башҡорт ерендә.

2. Ребус аша теманы әйтеү.

Ниндәй һүҙ килеп сыға.

ТӘП

II. Үткән теманы ҡабатлау

1.     Дидактик уйын «Нимә артыҡ?»

Мәктәп темаһына ҡараған һүрәттәр, бер уйынсыҡ һүрәте. Башҡорт телендә исемдәрен әйтергә.

2.     Мәктәп һүҙе менән һөйләмдәр төҙөү.

Мәктәп һүрәте күрһәтелә, нимә икәне һорала. Өйрәнгән, белгән һүҙҙәрҙе ҡулланып һөйләмдәр төҙөргә.

III. Яңы теманы аңлатыу

1.     Инеш әңгәмә. Мәктәп турында, дежурҙарҙың эштәре турында.

Ял минуты

Беҙ мәктәпкә барғанда

Бына шулай еләбеҙ,

Ә дәрестә арып китһәк

Ошолай йүгерәбеҙ,

Ошолай эйеләбеҙ,

Шулай билде бөгәбеҙ,

Шулай уйнап алабыҙ.

Шунан тын ғына ултырып

Тағын белем алабыҙ.

2.     Диалог өҫтөндә эшләү.

• Класта кем дежур?
• Класта мин дежур.
• Класта кем юҡ?
• Класта Фәрит һәм Гөлдәр юҡ.
• Класс дәрескә әҙерме?
• Эйе, класс дәрескә әҙер.

1.     һүҙлек эше: дежур, дәрес, әҙер, әҙерме?

2.     диалогты уҡыу;

3.     тәржемә итеү;

4.     ҡабатлап уҡыу;

5.     үҙаллы уҡыу;

6.     ролдәргә бүлеп уҡыу.

3.     Диалогты үҙгәртеп уҡыу.

Кластағы балалар исеме мепән диалогтагы балалар исемен алмаштырын уҡырға.

4.     Үҙаллы эш. Таратыу материалдары менән.

«Шыршыны биҙә»

Шарҙарға төрлө һүҙҙәр яҙылған. Мәктәп темаһына ҡараған һүҙҙәр менән шарҙарҙы шыршыға элергә.

5.     Дөрөҫлөгөн тикшереү өсөн ошо эште таҡтала күрһәтәләр.

6.     Дәфтәргә яҙыу.

• Класс дәрескә әҙерме?
• Эйе, класс дәрескә әҙер.

7.     Дидактик уйын «Кем күберәк таба?

Таблицанан һүҙҙәр эҙләү.

IV. Өй эше

Диалогты һөйләй белергә.

V. Дәресте йомғаклау

- Нимә турында һөйләштек?

- Дәрес һеҙгә оҡшанымы?

- Нимәһе менән?

- Баһалау.

Ма7сат: - ;аил2 32м уны8 а4залары тура3ында т0ш0нс2 бире1.

- №0йл21, уйлау, я6ыу к1некм2л2рен 19тере1.

- ;аил2 а4заларына 30й01 32м ихтирам т2рби2л21.

Йы3азландырыу: тылсымлы тартма,тирм2, слайдтар, плакаттар, 2ки2т герой6ары.

Д2рес барышы.

1. Ойоштороу м2ле.

2. - №аумы3ы4ы6. Б0г0н д2рест2 «;аил2» тема3ы буйынса 1тк2нд2р6е 7абатлап китербе6. ;аил2 а4заларына 30й01 32м ихтирамыбы66ы 19терербе6, 30йл21, уйлау, я6ыу к1некм2л2ребе66е арттырырбы6.

;аил2г2 президентыбы6 6а 6ур ихтирам к1р32т2. Социаль-я7лау м292л2л2рен2 л2 и4тибар б1л2.Й2ш 4аил2л2рг2 торла7 м292л23енд2 яр6ам ит32, 0лк2н й2шт2ге кешел2р6е л2 онотмай, 50 йыл берг2 й2ш232л2р, ?отлау 7а4ы66ары еб2реп тора.

3.Та7тала4ы ши4ыр 09т0нд2 эш.

Бишле билд2, бишле билд2.

Бишле билд2 бик ш2п шул.

Я7шы у7ып, гел тырышып

Бишле ген2 алам шул.

4. Тын алыу к1неге162ре эшл21.

а)Тышта нинд2й саф 3ауа, 2й62ге6 шул 3ауаны т2р2н итеп 3улайы7.

б)Устар6а 7ар б0рт0кт2ре, шулар6ы 0р0п осороп еб2р2йек.

5.Баш7орт телене8 16енс2лекле 0нд2рен 7абатлау.

6.Т0п 0л0ш.

(Хат ташыусы ин2.?улында тартма мен2н конверт.У7ытыусы хатты у7ый. )

- ?26ерле у7ыусылар! Белемд2реге66е тикшере1 ма7сатында, 2ки2т герой6ары аша биремд2р еб2р2бе6.Биремд2р 62 ябай т1гел, бе6 3е66е8«;аил2» тема3ы буйынса 1телг2н белемд2реге66е тикшерерг2 булды7. Биремд2р6е о9та 1т21сел2р6е б1л2кт2р к0т2.

У8ыштар тел2п «Йыйынсылар».

- Был хат мен2н тылсымлы тартманы бе6г2 «Йыйын» г2зитен2н еб2рг2нд2р. »й62ге6 2ле, тартманы асайы7 та, биремд2р6е 1т2йек.

1- се бирем.Шал7ан 31р2тен алыу 32м биремде у7ыу.Схема буйынса 30йл2рг2.(;аил2 а4заларыны8 исемд2ре я6ылма4ан, 31р2тт2ре ген2 т0ш0р0лг2н).

2- се бирем.«Бабай» 31р2те т0ш0р0лг2н.!6е8 тура3ында 30йл2 тиг2нд2р, карточкалар 6а 3ал4ан.(Был мин .Фамилиям… Исемем… Атайымды8 исеме… «с2йемде8 исеме… Районым… Ауылым… Республикам…)Карточкалар таратыла, бер нис2 кеше 2йт2.

3-с0 бирем. «»бей» 31р2те. «Был мин» тиг2н ши4ыр6ы к1м2кл2п у7ы4ы6 тиг2н.(Ши4ыр слайдта)

4-се бирем. «Ей2нс2р».Был 7ы6 артына ним2 й2шенг2н ик2н? Уйын уйнап алы4ы6 тиг2нд2р. Бернсе ба4анала рус 31662ре, икенсе3енд2 баш7орт 31662ре. Шулар6ы у7тар яр6амында тоташтырыр4а к2р2к.

Мама Атай Бабушка ей2нс2р Семья Репа

Папа 3е8ел Дедушка 0л2с2й Шал7ан Ин2й

Братишка 2с2й Внучка олатай Тетя Бабай

Сестренка 7усты Внук ей2н Дядя ;аил2

Ял минуты. Был барма7 – олатай.

Был барма7 - 0л2с2й.

Был барма7 – атай.

Был барма7 – 2с2й.

Был барма7 – б2п2й.

Уны8 исеме - с2т2к2й.

5-се бирем. «Эт» мен2н берг2 кассета килеп т0шк2н.Был кассетала м272лд2р6е8 башы 2йтел2 , дауам итерг2 к2р2к.

- Татыу 4аил2 - …

- Ата йорто - …

- «с2 к18еле балала - …

- Алма а4асынан …

- К1лде8 й2ме 7ама мен2н - …

- Й2 тартма3а ла - …

- Бала - … ите.

- Йортто тот7ан – ир, 0й60 тот7ан - … .

6-сы бирем. «Бес2й».Ул бе6г2 16е мен2н йыр алып килг2н.(Сайдтан «№2р ва7ыт бул3ын 7ояш »йырын баш7арыу)

7-се бирем. »й2ге6 2ле тартма4а к16 3алайы7, та4ы ла ним2 бар ик2н.?алай 

 матур, 16е Йылы бул4ан4алыр инде, би62неп т2 ал-

4ан. Был ним2 тип уйлай3ы4ы6? Был сыс7ан.Ул бе6г2 «Йом4а7лау я3а4ы6»тиг2н бирем алып килг2н.

Тирм2 эрг23ен2 7ара4ы6 2ле, нинд2й 2ки2т брлы77а килде.»й62ге6 был 2ки2тте с2хн2л2штер2йек. Автор 30йл2п тора, 2 бе6 к1р32т2бе6.(«ки2тте с2хн2л2штере1).

7. Д2ресте йом4а7лау.

Бына бе6 тылсымлы тартманы8 биремд2рен 1т2нек, г2зитсел2р6е8 1тенесен д2 1т2нек, улар4а бе66е8 216ем 7атнашыуыбы6 тура3ында 7уна7тар еткерер тип уйлайым. Д2рес 3е6г2 о7шнымы? Бына был 7айынды8 япра7тары ю7, 2й62ге6, 7айын4а япра7тар й2бештер2йек. №е66е8 алды4ы66а й2шел 32м 3ары япра7тар. Кемг2 д2рес о7шаны – й2шел япра7, кемг2 о7шаманы – 3ары япра7 й2бештер2. (Япра7тар й2бештере1).

Бе66е8 32р беребе66е8 кил2с2гебе6 я7ты булыр тип уйлайым.

№е6 тыу4ан илен яратыусы, телде 30й01се, матур 32м татыу 4аил2л2р т060р62й кешел2р булып 19ер3еге6 тип ышанам.

493лек эше ,16г1м1; “5асан?” 4орауын  д7р78 5уйыр2а 7йр1не9; а3на исемд1рен 5улланып д7р78 яуап бире9; тексты 47йл1рг1 7йр1не9

ема: Мәктәп.

Маҡсат: 1. Мәктәп темаһына белемдәрҙе тәрәнәйтеү. Диалог менән танышыу, йөкмәткеһен аңларға ярҙам итеү, ролдәргә бүлеп уҡыу.

2. Уйлау һәләтен хәтер, ихтибар үҫтереү, тел байлығын арттырыу.

3. Мәктәпкә һөйөү тәрбиәләү, тырыш булырға өндәү.

Йыһазландырыу: мәктәп темаһына ҡарағын слайдтар, ребус, таратып биреү өсөн материалдар, кроссворд.

Дәрес барышы

I. Ойоштороу өлөшө

1. Психологик комфорт.

Шиһыр юлдарын яттан ҡабатлау.

Башҡорт телендә һөйләшәм,

Башҡорт телендә,

Минең йәшәү тамырҙарым

Башҡорт ерендә.

2. Ребус аша теманы әйтеү.

Ниндәй һүҙ килеп сыға.

ТӘП

II. Үткән теманы ҡабатлау

2.     Дидактик уйын «Нимә артыҡ?»

Мәктәп темаһына ҡараған һүрәттәр, бер уйынсыҡ һүрәте. Башҡорт телендә исемдәрен әйтергә.

3.     Мәктәп һүҙе менән һөйләмдәр төҙөү.

Мәктәп һүрәте күрһәтелә, нимә икәне һорала. Өйрәнгән, белгән һүҙҙәрҙе ҡулланып һөйләмдәр төҙөргә.

III. Яңы теманы аңлатыу

2.     Инеш әңгәмә. Мәктәп турында, дежурҙарҙың эштәре турында.

Ял минуты

Беҙ мәктәпкә барғанда

Бына шулай еләбеҙ,

Ә дәрестә арып китһәк

Ошолай йүгерәбеҙ,

Ошолай эйеләбеҙ,

Шулай билде бөгәбеҙ,

Шулай уйнап алабыҙ.

Шунан тын ғына ултырып

Тағын белем алабыҙ.

3.     Диалог өҫтөндә эшләү.

• Класта кем дежур?
• Класта мин дежур.
• Класта кем юҡ?
• Класта Фәрит һәм Гөлдәр юҡ.
• Класс дәрескә әҙерме?
• Эйе, класс дәрескә әҙер.

7.     һүҙлек эше: дежур, дәрес, әҙер, әҙерме?

8.     диалогты уҡыу;

9.     тәржемә итеү;

10.   ҡабатлап уҡыу;

11.   үҙаллы уҡыу;

12.   ролдәргә бүлеп уҡыу.

4.     Диалогты үҙгәртеп уҡыу.

Кластағы балалар исеме мепән диалогтагы балалар исемен алмаштырын уҡырға.

5.     Үҙаллы эш. Таратыу материалдары менән.

«Шыршыны биҙә»

Шарҙарға төрлө һүҙҙәр яҙылған. Мәктәп темаһына ҡараған һүҙҙәр менән шарҙарҙы шыршыға элергә.

6.     Дөрөҫлөгөн тикшереү өсөн ошо эште таҡтала күрһәтәләр.

7.     Дәфтәргә яҙыу.

• Класс дәрескә әҙерме?
• Эйе, класс дәрескә әҙер.

8.     Дидактик уйын «Кем күберәк таба?

Таблицанан һүҙҙәр эҙләү.

IV. Өй эше

Диалогты һөйләй белергә.

V. Дәресте йомғаклау

- Нимә турында һөйләштек?

- Дәрес һеҙгә оҡшанымы?

- Нимәһе менән?

- Баһалау.

Ма7сат: - ;аил2 32м уны8 а4залары тура3ында т0ш0нс2 бире1.

- №0йл21, уйлау, я6ыу к1некм2л2рен 19тере1.

- ;аил2 а4заларына 30й01 32м ихтирам т2рби2л21.

Йы3азландырыу: тылсымлы тартма,тирм2, слайдтар, плакаттар, 2ки2т герой6ары.

Д2рес барышы.

1. Ойоштороу м2ле.

2. - №аумы3ы4ы6. Б0г0н д2рест2 «;аил2» тема3ы буйынса 1тк2нд2р6е 7абатлап китербе6. ;аил2 а4заларына 30й01 32м ихтирамыбы66ы 19терербе6, 30йл21, уйлау, я6ыу к1некм2л2ребе66е арттырырбы6.

;аил2г2 президентыбы6 6а 6ур ихтирам к1р32т2. Социаль-я7лау м292л2л2рен2 л2 и4тибар б1л2.Й2ш 4аил2л2рг2 торла7 м292л23енд2 яр6ам ит32, 0лк2н й2шт2ге кешел2р6е л2 онотмай, 50 йыл берг2 й2ш232л2р, ?отлау 7а4ы66ары еб2реп тора.

3.Та7тала4ы ши4ыр 09т0нд2 эш.

Бишле билд2, бишле билд2.

Бишле билд2 бик ш2п шул.

Я7шы у7ып, гел тырышып

Бишле ген2 алам шул.

4. Тын алыу к1неге162ре эшл21.

а)Тышта нинд2й саф 3ауа, 2й62ге6 шул 3ауаны т2р2н итеп 3улайы7.

б)Устар6а 7ар б0рт0кт2ре, шулар6ы 0р0п осороп еб2р2йек.

5.Баш7орт телене8 16енс2лекле 0нд2рен 7абатлау.

6.Т0п 0л0ш.

(Хат ташыусы ин2.?улында тартма мен2н конверт.У7ытыусы хатты у7ый. )

- ?26ерле у7ыусылар! Белемд2реге66е тикшере1 ма7сатында, 2ки2т герой6ары аша биремд2р еб2р2бе6.Биремд2р 62 ябай т1гел, бе6 3е66е8«;аил2» тема3ы буйынса 1телг2н белемд2реге66е тикшерерг2 булды7. Биремд2р6е о9та 1т21сел2р6е б1л2кт2р к0т2.

У8ыштар тел2п «Йыйынсылар».

- Был хат мен2н тылсымлы тартманы бе6г2 «Йыйын» г2зитен2н еб2рг2нд2р. »й62ге6 2ле, тартманы асайы7 та, биремд2р6е 1т2йек.

1- се бирем.Шал7ан 31р2тен алыу 32м биремде у7ыу.Схема буйынса 30йл2рг2.(;аил2 а4заларыны8 исемд2ре я6ылма4ан, 31р2тт2ре ген2 т0ш0р0лг2н).

2- се бирем.«Бабай» 31р2те т0ш0р0лг2н.!6е8 тура3ында 30йл2 тиг2нд2р, карточкалар 6а 3ал4ан.(Был мин .Фамилиям… Исемем… Атайымды8 исеме… «с2йемде8 исеме… Районым… Ауылым… Республикам…)Карточкалар таратыла, бер нис2 кеше 2йт2.

3-с0 бирем. «»бей» 31р2те. «Был мин» тиг2н ши4ыр6ы к1м2кл2п у7ы4ы6 тиг2н.(Ши4ыр слайдта)

4-се бирем. «Ей2нс2р».Был 7ы6 артына ним2 й2шенг2н ик2н? Уйын уйнап алы4ы6 тиг2нд2р. Бернсе ба4анала рус 31662ре, икенсе3енд2 баш7орт 31662ре. Шулар6ы у7тар яр6амында тоташтырыр4а к2р2к.

Мама Атай Бабушка ей2нс2р Семья Репа

Папа 3е8ел Дедушка 0л2с2й Шал7ан Ин2й

Братишка 2с2й Внучка олатай Тетя Бабай

Сестренка 7усты Внук ей2н Дядя ;аил2

Ял минуты. Был барма7 – олатай.

Был барма7 - 0л2с2й.

Был барма7 – атай.

Был барма7 – 2с2й.

Был барма7 – б2п2й.

Уны8 исеме - с2т2к2й.

5-се бирем. «Эт» мен2н берг2 кассета килеп т0шк2н.Был кассетала м272лд2р6е8 башы 2йтел2 , дауам итерг2 к2р2к.

- Татыу 4аил2 - …

- Ата йорто - …

- «с2 к18еле балала - …

- Алма а4асынан …

- К1лде8 й2ме 7ама мен2н - …

- Й2 тартма3а ла - …

- Бала - … ите.

- Йортто тот7ан – ир, 0й60 тот7ан - … .

6-сы бирем. «Бес2й».Ул бе6г2 16е мен2н йыр алып килг2н.(Сайдтан «№2р ва7ыт бул3ын 7ояш »йырын баш7арыу)

7-се бирем. »й2ге6 2ле тартма4а к16 3алайы7, та4ы ла ним2 бар ик2н.?алай 

 матур, 16е Йылы бул4ан4алыр инде, би62неп т2 ал-

4ан. Был ним2 тип уйлай3ы4ы6? Был сыс7ан.Ул бе6г2 «Йом4а7лау я3а4ы6»тиг2н бирем алып килг2н.

Тирм2 эрг23ен2 7ара4ы6 2ле, нинд2й 2ки2т брлы77а килде.»й62ге6 был 2ки2тте с2хн2л2штер2йек. Автор 30йл2п тора, 2 бе6 к1р32т2бе6.(«ки2тте с2хн2л2штере1).

7. Д2ресте йом4а7лау.

Бына бе6 тылсымлы тартманы8 биремд2рен 1т2нек, г2зитсел2р6е8 1тенесен д2 1т2нек, улар4а бе66е8 216ем 7атнашыуыбы6 тура3ында 7уна7тар еткерер тип уйлайым. Д2рес 3е6г2 о7шнымы? Бына был 7айынды8 япра7тары ю7, 2й62ге6, 7айын4а япра7тар й2бештер2йек. №е66е8 алды4ы66а й2шел 32м 3ары япра7тар. Кемг2 д2рес о7шаны – й2шел япра7, кемг2 о7шаманы – 3ары япра7 й2бештер2. (Япра7тар й2бештере1).

Бе66е8 32р беребе66е8 кил2с2гебе6 я7ты булыр тип уйлайым.

№е6 тыу4ан илен яратыусы, телде 30й01се, матур 32м татыу 4аил2л2р т060р62й кешел2р булып 19ер3еге6 тип ышанам.