Урок башкирского языка в 7 классе . Тема урока: Мой край родной- Башкортостан.

Рус телле балалар7а - баш6орт теле h1м 181би1те

Тыу7ан илем - Баш6ортостан.

Н.А.Васильева, Б1л1б1й районы Ы4ла6баш урта м1кт1бе у6ытыусыhы

Маkсат.  1. «Тыу7ан ил» текст мен1н танышыу.

2.Башkортостан тураhында мǝғлүмǝтте арттырыу,

hүҙ байлығын  арттырыу, hѳйлǝү телмǝрен үçтереү.

3.Тыуған илебеҙгǝ hѳйѳү  тǝрбиǝлǝү.

Йыhазландырыу. Компьютер, проектор, презентация материалдары.

                   Дǝрес барышы

I. Психологик инеш.  (Музыка «Башkорт телен ѳйрǝнǝм)

-Һаумыhығыҙ! Башkорт теле дǝресе. Хǝлдǝрегеҙ нисек? Шулай яkшы кǝйефтǝр менǝн бѳгѳнгѳ дǝресте башлайбыҙ.

II.Артикуляцион күнегеүҙǝр

1.Бөгөнгө көн тураһында әңгәмә.

2.Башkорт ѳндǝрен дѳрѳç ǝйтеү ѳçтѳндǝ эш.

-Башkорт телендǝ дѳрѳç hѳйлǝшер ѳсѳн телдǝрҙе шымартып алайыk ǝле(Электрон дǝреслек.)

3. Шиғырҙы смайлик кəйефенə kарап уkырға.

Тыуған илем, берҙǝн – берем,

Миңǝ hинhеҙ йǝшǝү юk,

Донъяла бит сǝскǝлǝр күп,

Лǝкин hиндǝй сǝскǝ юk.

                   Б.Бикбай

III. У6ыу м1сь1л1hен 6уйыу.

1.Уkытыусы.

- Был шиғыр нимǝ тураhында?

- Тим1к, б2г2н д1рест1 ним1  эшл1й1с1кбе8?

-Бѳгѳн дǝрестǝ беҙ Тыуған ил тураhында hѳйлǝшербеҙ.Баш6от теленд1 аралашырбы8. №98 байлы7ын арттырырбы8. Был бе88е5 б2г2нг2 д1ресте5 ма6саты.

-Һеҙҙең ѳсѳн, нимǝ ул Тыуған ил?

-Шул hорауҙы дѳрѳç яуапты бирер ѳсѳн, беҙ тексты уkырбыҙ.

2.У6ыу ситуацияhы тыу8ырыу.

Дǝреслек менǝн эшлǝү(45-се бит,46-сы күнегеү) 

- Балалар, тексты5 исемен1 и7тибар итеге8 1ле. Нисек уйлайhы7ы8: 141р81 h98 ним1 тураhында бараса6?

 “Тыуған ил” текст йѳкмǝткеhе ѳçтѳндǝ эш.

1)Тасуири уkыу;

2) hүҙлек эше

- Ниндǝй hүҙҙǝр башkортса ла сыуашса ла бер тѳрлѳ яңғырай?

Тыуған – тăван, башлана – пуçланать, атай – атте, күрше – кӳрше.

-эҙлǝйҙǝр – ищут, тиçтерҙǝр - ровесники , осор ѳсѳн – для полёта, йѳҙѳр ѳсѳн – для плавания, үçер ѳсѳн – для роста, йǝшǝр ѳсѳн – для жизни;

3) тексты тǝржемǝ итеү;

4) «баш hǝм kойроk»   (бер бала шиғырҙы телǝhǝ  ниндǝй урындан уkый башлай, ǝ kалғандар дауам итǝ) ысулы менǝн уkыу.

IV.Физминут.

V.F1м1ли эшт1р.

- Тыуған ил үҙенǝн башлана,-тинек.

-Кем үҙең тураhында hѳйлǝп бирǝ?

 - Тыуған ил атайынан  hǝм ǝсǝйеңдǝн башлана,-тинек.

- Кем үҙенең ғаилǝ тураhында hѳйлǝй?

Иванова Юля проект тѳҙгǝн . Ҡарайыk.

- Тыуған ил үҙенең  ауылындан  башлана,-тинек.

- Беҙҙең ауыл нисек атала?

- Ыçлаkбаш тураhында фотоhүрǝт 6арайы6.

- Ыçлаkбаш тураhында hѳйлǝмдǝр тѳҙѳп бирегеҙ.

- Тыуған ил үҙенең   республиканан башлана,-тинек.

- Беҙҙең республика  нисек атала?

«Башkортостанды белǝhеңме?» викторина.

- Башkорттарҙың милли музыка kоралы.

- Башkортостанда нисǝ kала? Нисǝ район?

- Башkортостандағы иң ҙур күл.

- Башkортостандағы иң бейек тау.

- Башkортостандағы иң оҙон йылға.

- Башkортостандың ете мѳгжиҙǝhе.

- Беҙҙең республиканың билдǝле кешелǝренǝн кемдǝрҙе hанай алаhығыҙ?

VI. Тыуған ил тураhында мǝkǝлдǝр. Пара мен1н эшл19.(Собрать пословицы из слов)

Тыуған илем – алтын бишек.

Ватанhыҙ  кеше – урманhыҙ hандуғас.

Иле барҙы5 – теле бар,

Теле барҙы5 – иле бар.

Данлы егет ил ѳсѳн үлер.

Иле юҡтың көнө юҡ.

Алтын-көмөш яуған ерҙән тыу7ан – 94к1н ил я6шы.

Тыу7ан  илд1н туй7ан ю6.

VII. Синквейн т2829.

1.  Исем                     

2.  2сифат

3.  36ылым

4. №2йл1м

5.  Синоним

1.     Баш6ортостан

2.     Матур, 8ур (бай, …)

3.     Y41, 7орурлана, с1ск1  ата

4.     Баш6ортостан - мине5 тыу7ан ерем.

5.     Республика (Ватаным)

VIII. "йг1 эш бире9. Инструктаж 9тк1ре9.

«Баш6ортостан» тема тураhында 5h2йл1м д1фт1рг1 я8ыр7а е  кроссворд т282рг1

IX.Д1ресте йом7а6лау.

- Д1ресебе88е5 ма6сатыбы88ы ирештекме?

(Та6тала я87ан:  мин, 7аил1м, ауылым, республикам)

Был h9881р8е бер h98 мен1н 1йтеге8.

- Д2р24. Тыу7ан илем - Баш6ортостан.

- Был тема hе8г1 к1р1кме? Ни 2с2н? Почему мы изучали эту тему?

- С2нки  бе8 Баш6ортостанда тыу7ан,94к1н.

- Ул бе88е5  тыу7ан ил, шу7а к9р1 бе8 Баш6ортостанды белерг1,hа6лар7а, 7орурланыр7а тейешбе8.

X. Баhалау

-Д1рест1 кемд1р h1йб1т эшл1не?

- Кемд1р 9881рен ма6тай ала?

-Кем ипт1шен ма6тар7а тел1й?

Бик тырышып эшл1неге8. Р1хм1т.