Урок чувашского языка. Главные члены предложения

Чăваш чĕлхи – 4 класс

Урок теми: «Нарăс уйăхĕ. Предложенин тĕп членĕсем»

Урок тĕллевĕсем:

- Предложенин тĕп членĕсем çинчен пĕтĕмĕшле ăнлав парасси.

- Предложенинче подлежащипе сказуемăй тупма вĕрентесси.

- Ачасен сӑмах йышне ӳстересси, çыхăнуллă калаçăвне аталантарасси

- Хӑйсем тӗллӗн ӗҫлес хӑнӑхӑва аталантарасси, класри туслӑха ҫирӗплетесси. 

- Чӑваш чӗлхин, çут çанталăкăн илемне илемне туйма вӗрентесси. 

Кĕтекен результатсем:

Предметён пайрам результач.сем:

- предложени тытăмне (синтаксисне) ансат тишкерме (вăл калуллă: ыйтуллă е хистевл.: кăшкăруллă е кăшкăрусăр пулнине палăртма: унăн т.п тата к.=.н член.сене: в.сем хушшинчи =ыхăнăва ыйту лартса тупма) п.лни*

аркамлёх результач.сем%-

ч.лхене т.пл.нрех в.ренес: харкамён пуплев .=-х.л.сене аталантарас кёмёл. амаланни

- тантёш.сен тата харкам пуплевне сёнама: т.р.слеме в.ренсе пыни

- тёван ч.лхе пуянлёх.пе: илем.пе киленме пу=лани

Пур предмета та в.рентн. май к.текен результатсем%

- т.рл. текста тишкерме: т\рлетме в.ренсе пыни

- пуплев культурин ен.сене тимлеме хёнёхса пыни

- калура тата =ырура пуплев тата хутшёну этикеч.н нормисене тытса пыма хёнёхса пыни

- урокра тата тулаш.нче харпёр хёй .=не й.ркелеме в.ренсе пыни.

Кирлӗ хатӗрсем: медиапроектор, экран, электронлӑ презентаци, карточкӑсем, юр пĕрчисем.

Урок юхăмĕ.

I. Ачасене урока йĕркелесси.

Пĕр -пĕрин çине пăхатпăр,

Ăшă кулă парнелетпĕр ,

парта хушшине ларатпăр.

Экран çинче юр пĕрчисен ташши, кĕвĕ вылять. Çав вăхăтра учитель ачасен аллисем çине юр пĕрчисем хурса тухать.

- Ачасем, эпир тин çеç юр пĕрчисен ташшине куртăмăр. Юр пĕрчисем ташласа пĕтерчĕç те сирĕн алă тупанĕсем çине килсе выртрĕç. Вĕсем асамлă. Паянхи урокра сире пулăшса ,хавхалантарса пырĕç.

II. Урок темипе тĕллевĕсене тупса палăртасси.

- Ачасем, хальхи вăхăтра пирĕн таврара мĕнле уйăх хуçаланать?

- Тĕрĕс. Пиллĕкмĕш кун ĕнтĕ НАРĂС хуçаланать. Мĕнлерех-ха вăл нарăс уйăхĕ? Ун çинчен сăвăра вуласа пĕлер-ха. Çил-тăманлă нарăс

Мăрьере улать.

Кĕмĕл юр пĕрчийĕ

Тавлашса чупать .

- Сăвăра нарăс уйăхĕ çинчен мĕн пĕлтĕмĕр? Нарăс мĕнле уйăх? (Нарăс çил-тăманлă, час-часах юр çăвать). Мăрьере улать тенине мĕнле ăнланатăр? (Воет в трубах). Тавлашса чупать тенине урăхла мĕнле калама пулать? (Ăмăртса чупать, соревнуются).

- Пĕрремĕш предложение вулатпăр. Ку предложенинче паллă тунă сăмахсем пур: нарăс улать. Кĕтмен çĕртен юр çума пуçларĕ те çак сăмахсене хупласа хучĕ. Халь вуласа пăхар-ха.

- Ăнланмалла-и?

- Шухăш вĕçленнĕ-?

- Апла вĕсемсĕр предложени пулма пултарать-и? Вĕсем предложенинче чи кирлĕ сăмахсем - главные. На уроке русского языка как вы называете такие слова? Чăвашла эпир вĕсене тĕп членсем тетпĕр.

Доска çине ПРЕДЛОЖЕНИН ТĔП ЧЛЕНĔСЕМ табличка çакăнать.

- Апла пулсан паянхи урок темине кам тавçăрса илчĕ? Эпир паян урокра мĕн тума вĕренĕпĕр? (Предложенинче тĕп членĕсене тупса палăртма вĕренĕпĕр).

III. Çĕнĕ темăпа ĕçлесси

Из уроков русского языка вы уже знаете, главные члены – это (Подлежащее и сказуемое).

Доска çине табличкăсем çакăнаççĕ:

ПОДЛЕЖАЩИ СКАЗУЕМĂЙ

Подлежащипе сказуемăя тĕрĕс тупса палăртас тесен пирĕн çак ыйтусем çине хуравламалла:

Вĕсем мĕне пĕлтереççĕ,(что обозначают?)

Мĕнле ыйту çине ыйтăнаççĕ? (на какие вопросы отвечают?)

Мĕнле пуплев пайĕнчен пулаççĕ?(какой частью речи выражаются?)

Çак ыйтусем çине тĕрĕс хурав парас тесен кĕнекери 109-мĕш страницăри правилăна вуласа тухатпăр.

(Ачасем хуравĕсене калаççĕ,учитель доска çине çыпăçтарса пырать).Доска çинче çакăн пек схема-таблица пулса тăрать.

ПОДЛЕЖАЩИ СКАЗУЕМĂЙ

Ĕç тăваканнине КАМ?МĔН? ЯПАЛА ЯЧĔ Подлеж . ĕçне МĔН ТĂВАТЬ? ГЛАГОЛ

Камсем?Мĕнсем? МЕСТОИМЕНИ МĔН ТУРĔ?

Таблица тăрăх пĕтĕмлетÿ тăватпăр.

Подлежащи ĕç тăваканнине пĕлтерет, кам ?мĕн? камсем? мĕнсем? Ыйтусем çине ыйтăнать, ытларах чух япала ятĕнчен, местоименинчен пулать.

Сказуемăй подлежащин ĕçне пĕлтерет,мĕн тавать?,мĕн турĕ?, мĕн тăваççĕ? Ыйтусем çине ыйтăнать, глаголтан пулать.

Слайд

Нарăс уйăхĕ çинчен пĕчĕк текст вуласа тухатпăр.

Нарăс уйăхĕнче сивĕсем çемçелеççĕ. Час-часах çил-тăман алхасать. Уйсемпе çырмасене кĕрт хÿсе лартать. Йĕри-тавра шап-шурă юр выртать.

- Предложенисене черетпе вулатпăр, тĕп членсене тупатпăр.

Вăйă «Мăшăр туп». 1 ретре ларакан ачасен - подлежащисем, 2 ретре ларакансен – сказуемăйсем. 1 ретри ача тăрать, сăмахне вулать, ыйту парать. Вуланă подлежащипе килĕшсе тăракан сказуемăйлă ача тăрать, сăмахне вулать, ыйтуне калать.

Миша вуларĕ.

Ула такка таккать.

Çерçисем вĕçеççĕ.

Ачасем выляççĕ.

Шăллам макăрать.

Пĕлĕт кăвакарать.

Çанталăк ăшăтрĕ.

ФИЗКУЛЬТМИНУТКА

IV. Темăна çирĕплетесси.

Ушкăнпа ĕçлемелли ĕç. Сиксе юлнă подлежащисене тупса çырăр. 2 ушкăн валли карточка çинчи ĕçсем.

1.Хĕлле ____________ выçăпа аптăраççĕ. ____________ пиртен пулăшу кĕтеççĕ. __________ вĕсене пулăшатпăр, сырăшсем туса çакатпăр.

2.Çил-тăман иртсен хĕвел йалтăртатма ____________ . Кăнтăрла хĕвел питтинче юр та ___________ . Каçхине çанталăк каллех _______________ .

(сивĕтет, тытăнать, ирĕлет)

Кашни ушкăн хăйсен ĕç тĕллевĕпе паллаштарать. Тĕрĕс хуравĕсене ăнлантарса парать.

V.Урока пĕтĕмлетесси

Ачасем, эпир паян урокра мĕнле уйăх çинчен калаçрăмăр? Нарăс уйăхĕ çинчен мĕн ас туса юлтăмăр? (ачасен хуравĕсем)

Урока «Пилĕк пÿрне» меточĕпе хакласси

Кача пÿрне (мизинец) – Урокра мĕн çĕнни пĕлтĕмĕр?

Ятсăр пÿрне (безымянный) – Мĕн тума вĕрентĕмĕр?

Вăта пÿрне (средний) - Пурнăçра кирлĕ пулать-и паян урокра вĕренни?

Шĕвĕр пÿрне (указательный) – Кама пулăшрăм –ха эп паян урокра?

Пуç пÿрне (большой) – Паян манăн мĕнле кăмăл (настроени)? (У меня такое – показываю большой палец)

Халь вара пурте алла юр пĕрчисене илетпĕр. Вĕсене урокра пулăшса пынăшăн тав тăватпăр. Кам паянхи темăна пĕтĕмпех ăнлантăм тесе шутлать, юр пĕрчисене доска çинчи ÿкерчĕк çине чи çÿле çакать. Кам кăштах иккеленет (чуть сомневается), кăшт аяларах çакать.

VI. Килти ĕç. 108-мĕш страницăри 3-мĕш хăнăхтару.

IV районный фестиваль учителей начальных классов

Урок чувашского языка

по теме:

«Главные члены предложения»

Урок разработала

учитель начальных классов

МБОУ «Тойсинская СОШ»

Глинкина Любовь Николаевна