Урок крымскотатарского языка в 4 классе Тема: «Антонимлер»

Урок крымскотатарского языка в 4 классе

Учитель крымскотатарского языка и литературы

Люманова Мевиде Ситметвлутовна

Мевзу:  «Антонимлер»

Макъсат:  эки  ресимни  тенъештиргенде,  сёзлерге  чифт  антонимлерини  тапувны  оргетюв,  аталар  сёзлернинъ  манасыны  анълатув,  тезайтымлар  вастасынен  талабелернинъ  нутукъларыны  инкишаф  этюв,  мустакъиль  чалышмагъа  огретюв.

Къулланма  материаллар:  Ресимлер  «Къыш-яз»,  «Къартана  ве  къызчыкъ»,  «Чайниклер»,  «Къарбаба»,  «Пападиелер»  оюны  (2  комплект)

Дерс  кетишаты

I.    Тешкилий  къысым.

      (Талебелер  дерске  азырлангъаныны  тешкерюв)

II.   Кечкен  дерснинъ  мевзусыны  текрарлав.  Къыш  акъкъында  субет.

• Шимди  насыл  йыл  мевсими?  (Шимди  къыш  йыл  мевсими)
• Къышта  авасы  насыл  ола?  (Къышта  авасы серт,  сувукъ,  аязлы  ола)
• Къар  насыл  тюсте?  (Къар  акъ  ве  беяз  тюсте)
•  Балалар  къардан  не  япалар?  (Балалар  къарбаба  къардан  япалар)
• Балаларнынъ  энъ  севимли  къыш  байрамы  насыл?  (Балаларнынъ  энъ  севимли  къыш  байрамы  -  Янъы  йыл  я  да  Йылбаш)

- Эр  бир  суальге  сиз  эки-учь  сёз-джевап  бердинъиз. Бу  насыл  сёзлер?  (Синонимлер)

-  Синоним  деп  насыл  сёзлерге  айталар?  (Синонимлер  -  айтылувы  ве  язылувы  башкъа,  маналары  исе  бир  я  да  бири-бирине  якъын  олгъан  сёзлер)

III.    Темиз  язув  дакъкъасы

1. «Къардан  адам  ясайыкъ»  оюны.

Берильген учь къар  топы  томарындан  къарбаба  япсанъыз,  сёзлерден  джумле  тизилир.

2.  Джумлени  дюльбер  этип  язув.

Къышны  яздан  тюшюн.

3. Язылгъан  джумле  устюнде  субет.

• Не  ичюн  ойле  айтыла?
• Не  ичюн  къышкъа  яздан  азырланмакъ  керек?

(Къышта  авасы  сувукъ  ола,  демек  якъарлыкъларны  яздан  азырламакъ  керек.

Къышта  мейва  ве  себзелер  олмай,  шунынъ  ичюн  язда  олардан  хошаф  ве  туршу  япыла)

• Демек,  язда  чалышкъан  адам  къышта  раат  ола.

IY.      Янъы  мевзунен  танышув.

1. Тахтагъа  эки  ресим  «Къыш»  ве «Яз»  илине.  Ресимлер  тюбюне  2

 диречикке  болип     тахта  ве  дефтеринъизге  язынъыз.

• Ресимде  насыл  йыл  мевсими?

къыш                          яз

• Авасы  насыл  ола?

сувукъ                        сыджакъ

• Яз  куньлернинъ  узунлыгъы?

къыскъа                      узун

            -  Даа  бир  кере  бу  сёзлерни  окъунъыз.  Бу -  къаршы  маналы  сёзлер. 

              Оларгъа   АНТОНИМЛЕР  дейлер.

2.Огретиджи  физкульт  дакъкъа

   Талебелер  эки  командагъа  болюне.  Эр  бириси  озь  ресимини  изалай.  (Къартана  ве  къызчыкъ  ресимлери  тахтагъа  асыла)

• Сёзлерни кереги  киби окъларнен бельгиленъиз.
• Бу  насыл  сёзлер?  (Антонимлер) 

Y.     Янъы  мевзуда  чалышув.

         1.  Берильген  аталар  сёзлеринде  антонимлерни  тапып,  къайд  этинъиз.

             Маналарыны  анълатынъыз.

                   Чокъ  динъле,  аз  сёйле.    Тенбель  акъшам  ятмаз,  саба  турмаз. 

            Урбанынъ  янъысы  яхшы,  достнынъ  -  эскиси.    

2.Нутукъ  зарядкасы

   -  Ким  тезайтымны  дефтерге  биринджи язып,  антонимлерни  къайд  этип,  эзберлер?

     Акъ  чайникте  -  акъ  къалпакъ,

    Къара  чайникте  -  къара  къалпакъ.

YI.    Раатлыкъ  дакъкъасы.

         -  Мен  айткъан  сёзлерге  къаршы олгъан  арекетлер  корьсетинъиз.  Ким    

        янълышса  -  ерине  отура.

              Турунъыз,  сагъ  тарафкъа  айланынъыз,  къолларынъ ызны  котеринъиз,

             Огге  эгилинъиз,  козьлеринъизни  япынъыз…

YII.   Янъы  мевзуны  пекитюв.  Мустакъиль  иш.

          Нокъталар  ерине  антонимлер  язынъыз.

 Сувукъ  ава  -    …………..   ава

          Акъ  ер  -  ………………  ер

          Кичик  чана  -  …………..  чана

YIII.  Умумийлештирюв.  Эки  командагъа  болюнип,  пападиелернинъ

         япракъларыны  экинджи  тарафыны  антонимлерден   тизинъиз.

Эв  вазифеси    Мустакъиль  иште  олгъан  антонимлернен  джумлелер  тизинъиз