Урок "Наурыз- жыл басы"

• 1 слайд

  Наурыз – жыл басы!
  Тақырыбы:
  Тәрбие сағаты
  Дайындаған: Ибраева А.Д.
  

• 2 слайд

  Мақсаты:
  Б: Наурыз мерекесінің ерекшелігімен таныстыру.
  Д: Балаларға ата жолын үлгі тұта отырып, наурыз туралы мәліметтерді,
  өлең- жырларды үйрету.
  Т: Балаларды мәдениеттілікке, әдептілікке баулу.
  
  

• 3 слайд

  Мерекелік дастархан
  

• 4 слайд

  Бауырсақ
  Ерте тұрып таңнан,
  Пісірді апам ақ нан.
  Кетер емес әлі,
  Таңдайымнан дәмі.
  

• 5 слайд

  Сары май
  Көп адамдар білмейді,
  Ішсе шайын үрлейді.
  Ыстық шайға май қосса,
  Бірден ауыз күймейді.
  

• 6 слайд

  Құрттан ауыз тимеген қазақ жоқ шығар, сірә. Құрт жасау үшін қой, не сиыр сүтін ашытып, ағаш кеспекке құйып, бірнеше күн іркіт жинайды. Оны үлкен қазанға құйып қайнату кезінде іркіт қоюланып, ақ, ақсары болған кезде отты сөндіріп, суыған кезде таза қапшыққа салып қояды. Кейін кепкен соң оны алақанға салып, түрлі формаға салып құрт жасайды. Күннің көзіне кептіріп, әбден кепкен соң құртты дастарқанға қояды.
  Құрт
  

• 7 слайд

  Қымыз
  Әрі сусын, әрі тағам, дертке шипа, жанға қуат беретін қымызды халқымыз бірнеше ғасырлар бойы үздіксіз пайдаланып келе жатыр. Қазақтың мол дастарқаны қымызсыз өтпейді. Көктем уақытында бие құлындаған кезде оны сауып алады. Биенің ашымаған сүтін саумал дейді. Оған арнайы ашытқы қосып, екі-үш күн ашығанын күтеді. Алғашқы қымызды үй иесі өзі ішпейді, көрші-қоланды шақырып, дәм татқызып, батасын алып, қымызмұрындық жасайды.
  Дайындау әдісіне, қасиетіне, сапасына және сақталу уақытына байланысты қымыз бірнеше түрге бөлінеді:
  Уыз қымыз – биені алғаш байлап, жаңадан ашытылған қою қымыз.
  Бал қымыз – жылқының сүр қазысын қосып әбден бабына келтіріліп пісілген қымыз. Бұл басқа қымызға қарағанда сары, әрі қою, дәмді, тұщымды болады.
  Құнан қымыз – екі түн сақталған, толық ашыған қымыз.
  Дөнен қымыз – үш түн сақталған өте күшті қымыз.
  Бесті қымыз – төрт күн сақталып ашуы әбден жеткен қымыз.
  

• 8 слайд

  Шұбат
  Сүт тағамдарының ішінде қымыздан кейін бағалы сусын – шұбат. Оны түйе сүтінен жасайды. Шұбат та қымыз сияқты ашытылып, тері, ағаш, қыш ыдыстарға құйылып, сақталады, пісіледі. Шұбат қымызға қарағанда дәмді, жұмсақ, майлы, әрі қою болып келеді. Екі-үш күндік шұбат сапалы шұбат болып есептеледі
  

• 9 слайд

  Ірімшік
  Сүттен жасалатын тағам. Сүтті қайнатып, оған қымыз, айран, шұбат сияқты ащы іріткі қосып, ірітеді. Іріген сүттен ірімшік түзіліп, ол әбден қызарғанда бабымен қайнатады да сүзіп алып, табаққа, дорбаға салып кептіріп алады. Ең дәмдісі қой сүтінен жасалған ірімшік.
  

• 10 слайд

  Жент
  
  Жент қой сүтінен жасалған және диірменге ұнтақталып тартылған ірімшік, қуырылған бидай, піскен сөк талқаны, қорытылып тұндырылған май қосып әзірленетін аса дәмді тағам. Қоңыр түске еніп араласқан кезде мейіз, аздап қант қосып, одан әрі бұлғай береді. Толық араласып болған кезде үлкен әрі жайпақ ыдысқа салып қатырылады. Жентті той дастарқандарға ұсынатын болған.
  

• 11 слайд

  Шұжық
  Дәмді тағам шұжық,
  Түрі ұзыншақ қызық.
  Ағам көрсе тоймайды,
  Оңайға апам қоймайды.
  

• 12 слайд

• 13 слайд

• 14 слайд

• 15 слайд

• 16 слайд

• 17 слайд

• 18 слайд

• 19 слайд

• 20 слайд

• 21 слайд

• 22 слайд

  Назарларыңызға рахмет!