Урок по информатике на тему "Тармақталу алгоритмдерін программалау"

Пән: Информатика      Сынып: 6  Мұғалім: Канапина А.С.

Сабақтың тақырыбы: Тармақталу алгоритмдерін программалау

Мақсаты:

Білімділік: Паскаль тілініңтармақталу операторы туралы алған теориялық білімдерін жүйелі түрде тәжірибе жүзінде көрсете білу дағдыларын қалыптастыру. 

Дамытушылық: Өздік ойын дәлелдеп, тұжырымдай білуге жетелеу. Зейінін, ойлауын, есте сақтауын  дамыту. Алған білімдерін өмірде қолдана білуге дағдыландыру.

Тәрбиелік: Отанын сүйетін патриот етіп тәрбиелеу, адамгершілік қасиеттерін дамыту. Шапшаңдылыққа, тиянақтылыққа  баулу.

Сабақтың типі: практикалық сабақ

Сабақ өтілу формасы: топтық, жеке

Пәнаралық байланыс: Тарих, алгебра, геометрия

Сабақтың жабдықталуы: мультимедиялық проектор, оқушы мен оқытушыға арналған компьютер, интерактивті тақта, АBС Паскаль программасы, бағалау парағы, интернет, кеспе қағаз.

Сабақ жоспары:

№	Сабақ кезеңдері	Жұмыстың түрі мен формасы	уақыты
1.	Ұйымдастыру кезеңі	Сәлемдесу, оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру	1 мин
2.	Оқушыларды топқа бөлу	Оқушыларды сурет қиындыларымен топқа бөлу, топ спикерін сайлау, бағалау парағын тарату	3 мин
3.	Үй тапсырмасын тексеру	Сәйкестікті анықтау	3 мин
4.	«Графикалық диктант» тапсырмасы»	Топтар экранға шыққан сөйлемдердің дұрыс, қатесін анықтау	5 мин
5.	«Тәуелсіздік  шежіресі»  тапсырмасы	Оқушыларға сұрақтар қойылып, қай жылда болғанын анықтап, жасырылған тапсырманы орындау	10 мин
6.	«Толықтыр» тапсырмасы	Интерактивті тақта арқылы тармақталу алгоритіміне арналған есепті толықтыру	10 мин
7.	Сабақты бекіту	Тест орындау	7 мин
8.	Үй тапсырмасын беру	Үй тапсырмасының орындалу жолын оқушыларға түсіндіру	1 мин
9.	Кері байланыс	Ойды аяқта: •       Бүгін мен білдім… •       Мен үйрендім… •       Қолымнан келді … •       Қиындық тудырды…	2 мин
10.	Сабақты қорытындылау	Оқушылардың өзін-өзі бағалауы	2 мин

Сабақтың барысы:

1.      Ұйымдастыру бөлімі:

– Сәлеметсіздерме! Бүгінгі сабағымыздың ұраны ретінде программист Чарльз Беббидждің мына сөздерін айтқым келіп тұр: «Мен естіп -  ұмыттым, көріп -  есте сақтадым, орындап - түсіндім!» (Слайд 1). Бұл сөздерден не ұқтыңыздар? Яғни қандайда бір құбылыстың, процесстің мағынасын түсіну үшін алдымен оны өзің орындап, өзіміздің бойымыздан өткізуіміз қажет. Әйтпесе, біз тек қана есте сақтаймыз да, оны терең ұғына алмаймыз, бізге тек қана түсінеміз, біраз уақыт өткен соң бәрін ұмытып қаламыз. Оқушыларды сурет қиындылары арқылы топқа бөлу. Бағалау парағын түсіндіріп, тарату.

2.        Үй тапсырмасын тексеру: Оқушылардың өткен стандартты функциялар бойынша, сызықтық, тармақталған алгоритмдер бойынша білімдерін тексеруге тапсырмалар беріледі. (нәтижесін интер. тақта арқылы тексеру)

Сәйкестікті анықта:

1	Abs (x)	A	Х-тің бүтін бөлігі
2	Sqrt (x)	B	Х-тің квадраты
3	Frac (x)	C	Х-тің түбірі
4	Int (x)	D	Х-ті бүтін бөлікке дейін дөңгелектеу
5	Sqr (x)	E	Х-тің бөлшек бөлігі
6	Round (x)	F	Аргументтің модулі
7		G	Шартты оператор
8		H	Басы, соңы
9		I	Есептеу бөлімі
10		K	Енгізу, шығару бөлімі

3.        Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: «Тармақталу алгоритмдерін программалау» практикалық сабақ, өткен сабақта алған теориялық білімімізді іс жүзінде қолдану. Сәттілік тілеймін!

4.      « Графикалық диктант» тапсырмасы.

            Экранға пікірлер шығады,  егер сөйлемдұрысболса, түзу сызық салыңыз “-”, қате болса – үй суретін салыңыз “^”. жылдам жауабын тауып дәптерлеріңе жазуларыңыз қажет.

1. Тармақталу алгоритмі – шартқа байланысты болатын алгоритм.

2. Шарт – бұл, тек қана «Жоқ» мәнді қабылдайтын сөйлем.

3. Sqrt (x) функциясы – х-тің квадраттүбірі.

4. Паскальда «Жоқ»  тармағы Then операторын білдіреді.

5. Writeln операторы - тармақталу операторы болып табылады.

6. <If> операторы «Егер» деп оқылады.

7. Integer –  бұл мәліметтердің нақтытипі.

8. Readln – енгізу процедурасы.

Жауабы: _ ^ _^ ^ _^ _

5.      «Тәуелсіздік  шежіресі» тапсырмасы

            Тәуелсіздік - ең басты құндылығымыз. Бұл күнге сан ғасыр бойы армандап жеттік. Экранда сіздерге тәуелсіздік алғаннан бергі елімізде елеулі оқиғалар болған жылдар берілген, сіздерге сұрақтар қоямын қай жылда болғанын анықтап, жасырылған тапсырманы ашамыз. Сонымен, сұрақтар:

1991

1992

1993

1995

1998

2011

1991 жыл, 16 желтоқсан –  қай жылы «Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» конституциялық заң қабылданды?

1992 жыл, 4 маусым – қай жылы Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері Ту, Елтаңба, Гимн қабылданды.

1993 жыл, 15 қараша  –қай жылы Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы – теңге айналымға шықты.

1995 жыл, 30 тамыз – қай жылы жалпы халықтық дауыспен Қазақстан Республикасының жаңа Конституциясы қабылданды.

1998 жыл, 10 маусым – қай жылы Қазақстанның жаңа астанасы – Астананың тұсауы кесілді.

2011 жыл, 30 қаңтар – 6 ақпан – қай жылы Қазақстанда VII қысқы Азия ойындары өтті.

Жасырылған тапсырмалар:

Келесі операторды орындағанда x айнымалысың мәні қандай болады:

1991	1992	1993
1.      A:=5;  b:=4;  c:=3; If  a>b then  x:=a+b                                                                                                                                                  Else  begin A:=b+c;  x:=a-3*b; End;  _________________	1.      A:=9;   b:=8;  c:=2; If  a>b then  x:=2*a+b+c                                                                                                                                                  Else  begin A:=b-c;  x:=a-3*b; End;  _____________	1.        A:=9;   b:=8;  c:=2; If  a>b then  x:=3*a+c                                                                                                                                                  Else  begin A:=b+c;  x:=a-3*b; End;  ____________
1995	1998	2011
2.        a:=7;   b:=3;  c:=6; If  a<c then  x:=4*a-b*a                                                                                                                                                  Else  x:=a-b; End;  _________________	2.      a:=5;   b:=4; If  a<b  then  x:=a+b                Else x:=2*a-4*b;                                                                                                                        End;  _________________	2.      a:=3;  b:=4; If a>b then x:=a*b else x:=a+sqr(b); End; ____________

Жауабын экраннан қарау

6.      «Толықтыр» тапсырмасы Интерактивті тақтада

            If ____ Then ____    Else _____  (a>b, a<b, a=b …)

7.      Сабақты бекіту

Edu.kz порталында тест орындау

1.      Қандай жағдайда тармақталу алгоритмі қолданылады?

a)      кейбір командаларға бірнеше рет қолданылады

b)     шарттарға байланысты операциялар

c)      кестелік функцияны есептеуде

d)      анықталған операторға өтуде

e)      ішкі программаға өтуде

2.      Блок-сызбада тіктөртбұрыш нені білдіреді?

a)    шарттың берілуін

b)   нәтижені шығарады

c)    есептеу бөлімі

d)   мәліметтер енгізеді

e)    белгіленулер енгізеді

3.      Тармақталу операторы... қызметші сөздері көмегімен жазылады.

a)    Sgr

b)   Abs

c)    If-Then-Else

d)   For to do

e)    mod

4.      Блок-сызбада шарт қай блоктың ішіне жазылады?

a)    тіктөртбұрыш

b)   үшбұрыш

c)    ромб

d)   параллелограмм

e)    шеңбер

5.      Егер алгоритмдегі іс-әрекет бірінен кейін бірі қатаң түрде орындалса ... алгоритм деп аталады.

a)   сызықтық

b)   тармақталған

c)    циклдық

d)   эллипс

e)    команда

6.     Sqrt (x) функциясы –

a)    х-тің квадрат түбірі

b)   х-тің квадраты

c)    х-тің модулі

d)   х-тің бүтін бөлігі

e)    х-тің бөлшек бөлігі

7.     Abs (x)–

a)      х-тің квадрат түбірі

b)   аргументтің модулі

c)    теріс сан

d)   х-тің бүтін бөлігі

e)    х-тің бөлшек бөлігі

8.     Round (x)–

a)      х-тің квадрат түбірі

b)   аргументтің модулі    

c)    Х-ті бүтін бөлікке дейін дөңгелектеу

d)   бүтін бөлігі

e)    х-тің бөлшек бөлігі

Үй тапсырмасы:  Топқа бөлген кездегі құрастырған гүлдің артқы жағындағы тапсырма

Кері байланыс:

Ойды аяқта:

•       Бүгін мен білдім…

•       Мен үйрендім…

•       Қолымнан келді …

•       Қиындық тудырды…

4.      Сабақты қорытындылау. Оқушыларды бағалау.

Өзін-өзі бағалау парағы

Оқушы аты-жөні, сыныбы	Мүмкін баллдар	Сабақта алған баллдар
		өзім	мұғалім
Үй тапсырмасы	1 –  Gmail.com электрондақ почтаға жібердім 1 – қатесіз 1 – шығарылу жолын түсіндірдім 0 – қатемен 0 – орындамадым
« Графикалық диктант»	Әр дұрыс жауап  1 балл
«Тәуелсіздік  шежіресі»	Әр дұрыс жауап  1 балл
«Толықтыр» тапсырмасы	2 – берілген есепке толық программа құрдым 1 – берілген есепке жартылай программа құрдым 0 – берілген есепке программа құра алмадым
Тест жұмысы	Әр дұрыс жауапқа 1 балл
Оқушылардың топтағы белсенділігі	2 – топқа өз ойымды қостым 1 – топқа өз ойымды жартылай қостым 0 – өз ойымды қоса алмадым
Сабақтағы тәртібі	0 – қанағаттанарлық 1 – жақсы 2 – өте жақсы
Жалпы балл	22 – 25 балл –  баға  «5» 19 – 21 балл – баға  «4» 15 – 18 балл – баға «3» 14 балдан төмен – баға «2»