Урок по казахскому языку Шахмат

«Қарабалық ауданы әкімдігінің ББ Примағынай НМ» ММ

Тақырыбы:

Мұғалім:Мырзағалиева К.Ш.

7- сынып

2014-2015 оқу жылы

Мақсаты:1.Шахмат ойыны туралы түсінік беру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын арттыру. 2.Ойлау қабілетін жетілдіру, тілін дамыту, топ болып жұмыс істеуге үйрету. 3.Салауатты өмір салтын насихаттау.
Түрі: Жаңа сабақ
Әдісі:  сұрақ - жауап, топпен жұмыс, іздену
Көрнекілігі: Шахмат тақтасы, тастары, шахмат ойынына арналған белгілегіш сағат, магнитті шахмат тақтасы мен тастары, сұрақ таңдауға арналған фигуралар.
Пәнаралық байланыс: Математика, дене шынықтыру, бейнелеу өнері.
Сайыстың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
А) Амандасу.Шаттық шеңбері
Қайырлы күн, балалар!
Шеңбер болып тұрайық жылы жүзбен, 
Бізге келсін қуаныш нұр іздеген, 
Шуақ толған жанымыз, жүрегіміз
Үлгі алсын көрген жан мына бізден
Сендердей ақылды, мейірімді, білімге құштар балаларды көргеніме мен бүгін өте қуаныштымын. Ендеше, сендерде сондай қуанышты жүзбен бір - бірлеріңе
күлімсірей қарап, бас иіп амандасайық.

Б)Сыныптағы оқушыларды түгендеу.

В) Тақырыппен таныстыру.

2.Үй тапсырмсын тексеру.

-Кеше қандай тақырыппен таныстық?

- Күрестің қандай түрлері бар?

-Атақты палуандардан кімді білесіңдер?

- Қазақша күреске қатысты Қазақстанда қандай жарыстар өтіп тұрады?

Диалогті тексеру.

3.Жаңа сабақ.

Мақсатын қойғызу.

Ені ол ойынның қалай пайда болғандығы туралы білеміз.

Мәтінді оқыту, қалай пайда болғаны туралы әңгімелету

-Шахмат ойыны қай елде пайда болған?

-Онда қандай сөздер қолданылады?

Сөздік жұмысы.

 Гроссмейстер –ең шебер ойыншы

Енді үздік шахматшылармен танысыңдар  (слайд-1)

Шүйкебаев  Диас Жансая Әбдімәлік туралы дайындаған хабарламасы туралы айтады.

-Жансая неше жасында гроссмейстр атанған?

-Ол күніне неше сағат дайындалады?

- Оны шахматқа алып келген кім?

Жаттығулармен жұмыс.

№2 тапсырма. Диалогті оқыңдар.

Ішінен шахматқа қатысты термин сөздерді тап.

Сергіту сәті

№2 тапсырма. Диалогтен сан есімдерді теріп жаз,олардан реттік сан есім жаса.

3- тапсырма сөйлемдерді аяқта.

Керекті сөзді қой. Септік жалғауларын тап.

4- тапсырма , өлеңді жатта

Өлең не туралы?

Жекпе - жекке түскенде,
Ұнатамын жеңгенді.
Жүрістердің төресі,
Матқа кім тең келеді?

5- тапсырма -үлгі бойынша5 жолды өлең шығар, шахмат туралы

165 б№4 тапсырма.

Мәтінді оқы, сұрақ құрастыр.

Бекіту.Қара жәшік ішіндегі сұрақтарға жауап бер.
1. Шахмат ойынында қай фигура  және қай кезде басқа фигураға айнала алады? (Пешка.)
2. Шахмат тақтасында неше тор көз бар? (64)
3. Қазақстандық шахмат жұлдыздары кім? ( Динара, Жансая)
4. Карпов кім?
5. Шахмат ойынының  басқы бөлігін атаңыз? дебют
6. Шахмат ойынының тұмар белгісінде қандай фигура бейнеленген?-ат

7.Шахмат ойынының басты мақсаты не? (Патшаға мат қою)
8 .Шахматта дебют термині не ұғым береді? (Ойынның басқы кезеңі)
9. Егер ат бұрышта тұрса оның неше жүріске мүмкіндігі бар? (Екі жүріске)
10. Патшаға шабуыл қалай аталады? (Шах)
11. Шахмат тастарының орналасуын атаңдар? (Тура, ат, піл, уәзір, патша, піл, ат, тура, екінші қатарда пешкалар)
12. Шахмат ойыны ең алғаш қай елде пайда болған? (Үндістанда)

13.Ол олимпиадалық ойынға жата ма?
Үй тапсырмасы: 164 бет №1 жалғауларды анықтау.

Бағалау

Қорыту. Сабақ сендерге ұнады ма? Неге?