Урок по литературе на тему "Башҡорт халыҡ ижады"

Дәрес моделе.

Авторы: Әлфирә Рафаил ҡыҙы Абдуллина, БР Архангел районының Ҡыҫынды урта дөйөм белем биреү мәктәбенең башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы.

Автор координаталары: Архангел районының Ҡыҫынды ауылы, Мәктәп урамы.

Аннотация.

Башҡорт әҙәбиәте дәреслеге буйынса компьютер технологияһын ҡулланып төҙөлгән дәрес, 5 класс өсөн тәғәйенләнгән.  Дәрес йөкмәткеһе презентация аша асыла. Дәрестә башҡорт халыҡ ижады буйынса йомғаҡлау үткәрелә.

Дәрестең маҡсаттары:

у7ыусылар6ы8 баш7орт халы7 ижады буйынса ал4ан белемд2рен д0й0мл2штере1, зир2клек, от7орло7 сифаттарын арттырыу, халы7 ижадына 30й01 т2рби2л21, телм2р 19тере1.

Дәресте алып барыу өсөн кәрәкле йыһаздар һәм материалдар: мультимедиа проекторы, компьютер, дәрес өсөн презентация.

Дәресте үткәреү формаһы уның маҡсаттарынан, шул уҡ ваҡытта уҡыусыларҙың йәш үҙенсәлектәрен, кәрәкле дәрәжәләге белемдәрен һәм һәләттәрен күҙҙә тотоп  һайланған.

Дәрестең структураһы ҡуйылған маҡсаттарға, бурыстарга, төрөнә тура килтерелеп, логик яҡтан эҙмә-эҙлекле һәм үҙ-ара бәйләнештә алып барыла.

I.                   Ойоштороу эше.

1. Сәләмләү.

        2. Инеш әңгәмә, дәрескә маҡсаттар ҡуйыу.

II. Төп өлөш. Уйын-ярыш.

III. Йомғаҡлау.

1. Өйгә эш. Баһалау.

План-конспект.

Ма7сат: у7ыусылар6ы8 баш7орт халы7 ижады буйынса ал4ан белемд2рен д0й0мл2штере1, зир2клек, от7орло7 сифаттарын арттырыу, халы7 ижадына 30й01 т2рби2л21, телм2р 19тере1.

    Йы3азландырыу: мультимедия проекторы, компьютер, компьютер, б2л2к2й 7умтала м272лд2р я6ыл4ан карточкалар, халы7 ижады буйынса к1рг26м2.

                                             Музыка я84ырай.

Инеш 316. ( 2 слайд)

№аумы3ы4ы6? №аумы3ы4ы6!

Тип башлайы7 бе6 эште.

?уна7тар 6а килг2н бе6г2

?арар4а тип д2ресте.

«й62ге6 3у8 башлайы7

Ва7ыт 1тк2рм2й буш7а.

У8ыш юлдаш бул3ын б0г0н

№е66е8 бары4ы64а ла.

      Х2йерле к0н, у7ыусылар! Д2ресебе66е башлайбы6. !тк2н д2рест2р62 бе6 баш7орт халы7 ижадын 0йр2нг2йнек. Б0г0нг0 д2рест2  бе6 ал4ан белемд2ребе66е д0й0мл2штереп, халы7 ижады 292р62ре буйынса белемд2ребе66е тикшереп 1тербе6.Шулай итеп, тема – «Баш7орт халы7 ижады». Д2фт2рг2 число 32м теманы я6ып 7уяйы7. Д2ресебе6 7ы6ы7лыра7 бул3ын 0с0н уны ярыш  р21ешенд2 1тк2рербе6.( 3 слайд)

      И8 к1п беле1се кем булыр ик2н? №2р кем 16е 0с0н тырыша. №2р д0р09 яуап7а – 1 жетон бирел2. Д2рес 3у8ында е8е1сене билд2л2рбе6. Шулай итеп, ярышты башлайбы6. (4 слайд)

   1.Ты8ла4ы6 3е6, й2м242т,

      Борон4олар6ан аманат.

      У4а 7ыл3а4ы6  хыянат,

      №е6г2 булыр яманат.

      Онотмайы7 хал7ыбы66ы8

      Тарихын 32м йола3ын,

      Халы7 а7ылы туплан4ан

      Ауы6-тел ижадын.

2. 1-се конкурс  «Кем ти6ер2к?» тип атала. (5 слайд). )й62 3е6 баш7орт халы7 ижады тура3ында 7абатлап килерг2 тейеш инеге6. Х26ер белемеге66е тикшереп 7арайы7.  Баш7орт халы7 ижады буйынса викторина 3орау6арына кем ти6ер2к яуап бирер? (6 слайд).

3. 2 – се конкурс «Кем к1бер2к бел2?» тип атала. (7 слайд) Был конкурс 2ки2тт2рг2 арнала.

     1-се эш.  «ки2тт2рг2 хас 3ы6аттар6ы 2йтерг2 (8 слайд) (у7ыусылар 2йт2л2р, 3у8ынан  8-се слайд асыла).

     2-се эш..  «ки2т т0р62рен билд2л2рг2 (9 слайд).

     3 –с0 эш.  Нинд2й 2ки2тт2н? (10, 11, 12 слайд) «й62ге6, «Айыу мен2н т0лк0» 2ки2тен2н 060к ты8лап кит2йек.

4. 3- с0 конкурс - «Бул3а8 зир2к, 2йт ти6ер2к» (13 слайд). Йома7тар б2йге3е.

 (14  слайд). (яуап 2йтк2н 3айын яуаптар экран4а  сы4арыла бара)

5. Ял ите1 минуты. У7ыусылар, к0с 3ынаша тор4ас, арып китк2н3еге66ер. «й62ге6, берг2л2п йыр ты8лап кит2йек 32м ял итеп алайы7.  (15 слайд)

6. «№орау6ар4а яуап бир» конкурсы.(16 слайд)

     - Я84ыра4ан к0й нинд2й т0рк0мг2 7арай?

     - Баш7орт композитор6арынан кемд2р6е бел23еге6?

    -  Нинд2й йыр6ар бел23еге6? Исемд2рен я6ы4ы6.

    - «Урал», «Сы8рау торна» йыр6ары нинд2й т0рк0мг2 7арай?

 7. «Тарт 7урайы8, 2йт та7ма4ы8» конкурсы. (17 слайд)

     Та7ма7 сы4арыу ярышы. Бирелг2н та7ма7тар6ы дауам итерг2 к2р2к

    (у7ыусылар д2фт2р62 эшл2й).

 8. Артабан «)л2с2йем 3анды4ы» исемле м272лд2р конкурсына к1с2бе6.

(18 слайд)  (У7ыусылар 7умтанан м272лд2р я6ыл4ан карточкалар ала 32м  икенсе 0л0ш0н 2йт2)

9. Ярышыбы6 а6а77а я7ынлаша. №у84ы эш - тест 3орау6арына яуап бире1.

 (19-20 слайд)  (у7ыусылар д2фт2р62 эшл2й, 3у8ынан эшт2р тикшерел2)

Йом4а7лау. (22 слайд)

      Шулай итеп, у7ыусылар, д2рес-ярышыбы6 а6а4ына килеп етте. Б0г0н бе6 та4ы ла халы7 ижадыны8 к1п я7лы 32м к1п тарма7лы, 7ы6ы7лы ик2нлеген к1р6ек. Халы7 а7ылы, халы7 4илеме туплан4ан бе66е8 2ки2т, 7обайыр6ар6а, м272л 32м йома7тар6а, йыр 32м б2йетт2р62.

      Хал7ымды х0рм2т ит2м тиг2н 32р кемг2 ту4ан фольклор6ы беле1 тейеш бул4ан. Быны я6ылма4ан закон – йола законы талап итк2н. №2м 32р кем 16е белг2нде, 16ен2 тиклемге быуындар ижад итк2н 292р62р6е кил23е быуындар4а тапшыра барыр4а бурыслы. Был бурыс, у7ыусылар, 3е66е8 09к2 л2 т0ш2.

    Ба3алау.  « б0г0нг0 д2рест2 32р береге6 белг2нд2реге66е к1р32терг2 тырышты. Белемд2реге66е ю4алтмай, артабан да тырышып хал7ыбы6 ижадын 0йр2неге6. (Е8е1сел2р6е билд2л21, билд2л2р 7уйыу).

     )й эше: «Баш7орт халы7 ижадын бел23е8ме?» исемле кроссворд т060рг2.