Урок по математики на тему "Решение уравнений"

Тема: Тигезләмәләр чишү.

Максат :

Белем бирү:1. Тигезләмә төшенчәсен үзләштерү;

2. Тигезләмәләрне чишәргә өйрәнү;

3. Тигезләмә төзеп мәсьәлә чишәргә өйрәнү;

4. “Билгесез кушылучы” , “Билгесез кимүче” , “Билгесез киметүче” нетабу күнекмәләре булдыру.

Танып -белү үстерү: Укучыларга үз гамәлләрен мөстәкыйль планлаштыр һәм анализлау ,ситуациядән чыга белү юлларын табу , белем һәммөмкинлекләрен бәяләү өчен шартлар тудыру.

Тәрбия бирү: Математика фәне белән кызыксыну , эзләнү , үз-үзеңне тоту культурасы тәрбияләү;

Төгәллек , чисталык , пөхтәлек , бер-береңә ярдәм ләшел эшләү күнекмәләрен үстерү.

Дәреснең тибы: алдагы дәресләрдә алган белемнәрне, күнекмәләрне ныгыту.

Дәреснең төре: әңгәмә , сөйләү ,аңлатмалы – күрсәтмәле.

Материал : Математика дәреслеге . Авторлары – Н.Я.Виленкин , В.И.Жохов , А.С. Чеснаков , С.И.Шварцбурд.

Җиһазлау: Power Point презентациясе , сигнал карточкалары,кире элемтә өчен битләр.

Дәрес барышы:

1. Оештыру өлеше.

Укучылар, бүген безнең дәреснең девизы белән танышыйк әле. Экранга игътибар итегез. Андагы җөмләне укыгыз “Эзләргә , табарга һәм җиңелмәскә”.

2. Өй эшләрен тикшерү.

Укучылар бер-берсенең эшен тикшерә.

3. Актуальләштерү.

• Экранга игътибар итегез. Анда нәрсә күрәсез?. ( Аңлатмалар).

-Әйдәгез , бу аңлатмаларны 3 төркемгә бүлик. Сезнең партагызда карточкалар ята. Шул карточкаларда языгыз.

1 нче төркемгә санлы аңлатмаларны;

2 нче төркемгә хәрефле аңлатмаларны;

3 нче төркемгә тигезләмәләрне языгыз.

Санлы аңлатмалар

Хәрефле аңлатмалар

тигезләмәләр

316-18 - 116

(х + 42)*х

275 – х =14

(274 + 323 ):3

( х +184) -63

( х+25 ) – 13 = 49

(742 +856) +(134+144)

Х:3 +3х

638 +х =896

(4789+х) - 1789

• Соңгы баганага карагыз әле , чөнки бүгенге дәресебезнең темасын ачыклыйбыз.

Укучылар дәреснең темасын әйтәләр “ Тигезләмәләр чишү”. Дәфтәрләргә тема языла.

• Укучылар , дәреснең максатын кайсыгыз әйтер икән.

Укучыларның җаваплары тыңланыла.

4. Телдән исәпләү .

Тигезләмәләрне чишәргә . Кайсы компонент билгесез ? Кагыйдәсен әйтегез.

С+10 =90; а – 5 = 45; 120 – у = 20;

В + 15 = 100; х – 10 = 10; у + 8 = 18;

Б – 9 = 9; 40 + х = 80 ; р – 7 = 13;

20 + м = 50; у – 78 =0; 5 + с = 14;

25 – х = 12; а + 75 = 100; 50 – в = 20;

( х + 36) -18 =58;

• Укучылар соңгы тигезләмәне чишә алдыгызмы ?

• Ни өчен юк?

• Әйдәгез , бергәләп эшлик әле.

5. Яңа белемнәрне формалаштыру.

• Экранга карагыз һәм бер -берегезгә билгесез кимүчене табу кагыйдәсен әйтегез.

• Бер укучының җавабын тыңлыйбыз.

• Слайдка карыйк. Бу тигезләмәне чишүнең ике ысулы бар. Шул ысуллар белән танышып китик.

1 нче ысул.

Х + 36 = 58 + 18;

Х + 36 = 76;

Х = 76 -36;

Х = 40.

2 нче ысул.

Х + 36 – 18 = 58;

Х + 18 = 58;

Х = 58 -18 ;

Х = 40.

Җавап : 40.

6. Ныгыту.

Үзлектән чишү өчен бирем.

Тигезләмәләрне чишәргә:

А). ( х + 98 ) + 14 = 169;

Б). ( 35 + у) – 15 =31.

Тигезләмәләрнең чишелешен парларда тикшерәләр. Җаваплар экранда.

А). Х + 98 = 169 – 14;

Х + 98 = 155;

Х = 155 – 98;

Х = 57.

Җавап : 57.

Б). 35 + у =31 + 15;

35 + у = 46;

У = 46 – 35 ;

У =11.

Җавап: 11.

Нәтиҗә ясыйк. Сорауларга җавап бирегез.

• Билгесез кимүчене ничек табарга?

• Билгесез киметүчене ничек таптыгыз?

• Билгесез кушылучыны ничек таптык ?

7. Физкультминутка.

Күрсәт әле үскәнем , җилләр ничек исәләр?

Менә шулай,( куларны күтәреп болгыйлар) менә шулай исәләр.

Күрст әле үскәнем сулар ничек агалар?

Менә шулай, (кулларын як -якка җәяләр) менә шулай агалар.

8. Мөстәкыйль эш. Укучылар эшләрен үзләре тикшерә һәм үзбәя куялар. Җаваплар экранга бирелә.

1 нче вариант.

1).Тигезләмәләрне чишик.

А). (х +25) + 34 = 152;

Б). 67 + ( х – 24) =235.

2). Мәсьәләне тигезләмә төзеп чишәргә.

Сыйныф бүлмәсендә берничә укучы бар иде. Бүлмәгә 7 укучы кереп ,9 ы чыгып киткәч 31 укучы калды. Башта бүлмәдә ничә укучы булган?

2 нче вариант.

1). Тигезләмә чишик.

А). ( х + 34) – 18 =68;

Б). 89 +( 15 +х) =219;

2). Мәсьәләне тигезләмә төзеп чишәргә.

Гаражда берничә машина бар иде. 35 яңа машина алып , 12 иске машинаны металлоломга тапшыргач , гаражда 93 машина булды. Башта ничә машина булган?

Җаваплар:

1 вариант.

А).93;

Б).192;

2).33 укучы.

2 вариант.

А).52;

Б).115;

2). 70 машина.

Йомгаклау.

Җөмләне дәвам итегез:

Бүген дәрестә мин ... кабатладым.

Бүген дәрестә мин ... өйрәндем.

Бүген дәрестә мин ... аңладым.

9. Өй эше.

Дәреслектән № 377(г). 376 (в,г,д).

“Әтием һөнәре һәм математика” дигән чыгыш хәзерләргә.

10. Рефлекция.

-Укучылар сезнең алда яшел һәм кызыл түгәрәкләр бар.

Яшел төс -дәрестә миңа барысы да аңлашылды

Кызыл төс – ярдәм итегез миңа күп нәрсә аңлашылмады.