Урок по родному (марийскому ) языку на тему "Мутмучаш" ( 2 класс)

Урок по родному ( марийскому языку)

Тема:Мутмучаш

Цель: Мут – влакын икте – весышт дене кылдалт шогымышт нерген йоча – влакын шинчымашыштым келгемдаш да мутын вашталтше ужашыже – мутмучаш дене палдараш.

Урокын эртымыже.

I.                  Организационный тат.

Оҥгыр йӱкшӧ йыҥгырта,

Урокнам туҥалына.

Ӱдыр – влак, шичса.

Рвезе – влак, шичса.

II.               Эртыме материалым ушештарымаш.

- Мо тугаймутвож?

- Мо тугай икгай вожан мут–влак?

Картычке дене паша. Мутвожым палемдаш.

Паша, пашалан, пашаче, пашазе, пашам.

Возем, возет, воза, возен, возат.

III.           Ушештарымаш

 - Шомаклаште могай буква – влак йомыныт, муза.

мут                    кож                           сад

мут_ркож_рсад_р

мутер_секожер_нсадер_н

мутлан_шекожер_сесадер_се

- Ударенийым шындена.

- Мутвожым палемдена.

Калыкмут дене паша.

Йомак – ушлан, муро – шӱмлан.

- Тиде калыкмутым кузе умыледа?

Шочмо – кушмо верым айдеме огыл, янлыкат ок мондо.

- Тидыжым кузе умледа?

Янлык мутым лончылыза.

- Янлык мутышто мыняр слог? Мыняр буква? Мыняр йӱк? (янлык – 2 слог, 5 буква, 6 йӱк )

IV. Физкультминутка.

Кидна дене коп – коп – коп,

Кидна дене коп – коп – коп.

Модын, воштыл веселан,

Куштена рӱжге чылан.

Йолна дене топ – топ – топ,

Йолна дене топ – топ – топ.

Модын, воштыл веселан,

Куштена рӱжге чылан.

Капна дене лып – лып–лып,

Капна дене лып – лып – лып.

Модын, воштыл веселан,

Куштена рӱжге чылан.

V.               У темым эртымаш.

- Предложений – влакым лудса.

Рывыж пеш чоя. Рывыжын почшо кужу. Телым рывыжлан илаш пеш йосо. Ме урокышто рывыжым суретлышна.

Мом оҥайым ужыда? (кажне предложенийыште рывыж нерген ойлалтеш. Рывыж мутым тӱрлын вашталтыме.

Тиде мут –влакым тетрадеш возыза.

Рывыжлан, рывыжым  ,рывыж     ,    рывыжын

- Тиде мут – влак мо дене ойыртемалтыт?

-  Мутышто могай ужашыже вашталтеш?

- Могай ужашыже вашталтын огыл?

- Вашталтше ужашыже ончылно але мучашыште шога?

Вашталтше ужашыжым мутмучаш маныт. Мутмучашым тыге палемдена -       

VI.            У темым пеҥыдемдымаш.

Книга дене паша. 139 – ше паша.

- Правилым лудса.

139 – ше паша.

141 – ше паша.

VII.        Иктешлымаш.

Могай мут – влак шылыныт?

Ушкал ,презе, кол.     

Мутмучашым кучылтын мут – влакым вашталтена.

Ушкал, ушкалын, ушкаллан, ушкалым.

Презе, прзеын, презылан, презым.

Кол, колын, коллан, колым.

- Мо тугай мутвож?

- Мо тугай мутмучаш?

Мӧҥгӧ паша.

143 –шо паша.

Литература

1. В. М. Дмитриева. Марий йылме дене дидактический материал. 3 класс. Туныктышо – влаклан пособий, Йошкар – Ола, Марий книга издательство, 1983.

2. С. Д. Дмитриев, А. М. Ефремов. Марий йылме да литератур лудмашдене примерный программе. 1 – 4 класс.  Йошкар – Ола, 2011.

3. А. М. Евоемов. Кумшоклассыштемариййылме.  Йошкар – Ола, Марий книга савыктышю, 1994.

4. В. В. Константинова, Г. С. Крылова, Н. А. Кулалаева, Р. П. Игнаева. Кугыжанышмариййылме программе.  Йошкар – Ола, Марий образований институт, 2011.