Урок по родному языку "Домак" в 1 классе.

1 «а» класска ужуглел кичээлинин технологтуг картазы (Куулар Э.М.)

Кичээлдин темазы:Домак.

Кичээлдин сорулгазы:

- уругларга домак деп чул дээрзин таныштырар;

- уругларнын словарьлыг курлавырын байыдар; аас чугаазын сайзырадыр;

- долгандыр турар бойдуста дириг амытаннар, тускай чугаа-домактыг, оларга хумагалыг болур ужурлуг бис дээрзин билиндирер; кээргээчел, биче сеткилдиг болурунга кижизидер.

Кичээлдин дерилгези: компьютер, проектор, коргузуг материалдары, ооредилге номнары, сигналдыг карточкалар.

Албан шиңгээдир билиглер
Предметтиг өөредилгелиг кылдыныг	Универсалдыг өөредилгелиг кылдыныг	Ниити алган билиглери
Домак дугайында билиг бээри	Чугааны домактарга чарары. Домактар чогаадыр. Схема езегаар домак тургузары.	Домактар схемазын тургузуп билири.

Кичээлдин чадазы (этап)	Чаданын сорулгазы	Оореникчи-биле башкынын аразында харылзаа
		Башкынын кылдыныы	Оореникчинин кылдыныы
I.                    Организас тыг кезээ	Уругларнын кичээлге белеткелин, сагыш-сеткил байдалын хынаары	Экии, уруглар! Богунгу бистин ужуглеливис кичээли онзагай байдалга эртер. Бис кичээливис уезинде боттарывыстын билиглеривисти харам чокка коргузер, дидим болур ужурлуг бис. Кичээлге кайы хире белеткенип алгаш келген эвес бис, сагыш-сеткиливис кандыг байдалда турар эвес хынап корээлинерем, уруглар!  -Бир эвес кыдыраажым, ном-дептерим, демир-ужуум шупту белен,  тергиин эки харыылааш сылдысчыгашты алырынга белен мен дээр улус сылдысчыгашты оору кодурер; - арай сурээдеп, девидеп олур мен, ынчалза-даа кызып ажылдаар мен дээр улус дорт-булунчукту кодурер; Эр-хейлер! Кижи бурузу сылдысчыгаш азы дорт-булунчук алыр сорулганы салып алганывыс бо, уруглар.	Оореникчилер кичээлге белеткелин, сагыш-сеткил байдалын сылдысчыгаш болгаш дорт-булунчуктун дузазы-биле  коргузер.
II.                 Мотивация	Уругларнын оон мурнунда ооренген чуулун катаптаары. Ол ышкаш боданып билиринге ооредири, дилеп тывар аргазын сайзырадыры	Бистин кичээливисте аалдап, мерген угаанныг дангына силернин кайы хире ооренип турарыннарны, ооренген чуулдериннерни кайы хире билириннерни хынап чедип келген. Дангынанын айтырыгларынга саат чокка харыылаарынга белен силер бе, уруглар?	Саат чокка харыылаарынга белен бис.
III.              Катаптааш кын		Бирги классчы эртен эрте туруп келгеш, чурум езугаар чуну кылырын уттупкан-дыр. Бирги классчыга дузалажыптаалынарам! - Эртен эрте бир дугаар чуну кылыр ужурлугул? - Оон дараазында чуну кылырыл? - Эртенги сула шимчээшкин соонда силер чуну кылыр силер, уруглар? - Чунган соонда ооренип чоруур силер бе? Эр-хейлер! Дангынанын даалгазын дыка эки куусеттинер.	- Туруп келгеш, орунун эткеш, орээлин агаарладыр. - Эртенги сула шимчээшкин кылыр. - Чунар. - Чунган соонда эртенги чем чигеш, оон школаже чоруур.
IV.              Кичээлдин темазы, сорулга лары	Кичээлдин темазын, сорулгаларын тодарадыры. Домак деп чаа дурум-биле  таныштырары.	Чер кырында бугу-ле дириг амытаннар чугаа-домактыг, уннуг дээрзинге чопшээрежир силер бе, уруглар? Бо кичээлде домак деп чаа дурум-биле таныжар бис,уруглар! Кичээлдин темазын кым тода адаптарыл? А кичээлдин темазы билдине бергенде кандыг сорулгалыг ажылдап эгелээр бис? Чуну канчаар бис кичээливисте? Теманы ыяк билип алыр дизе канчаар алдынып ажылдаар ужурлуг бис?	- Бо кичээлде домак деп дурумну ооренир бис. - Башкынын тайылбырын эки дыннаар; - Салган айтырыгларынга харыылаар; - Кичээнгейлиг болур…
V.                Чаа тема.	Номда чурукту коргеш, домактар чогаадыр (бичии созуглел).	Домактын эгезин кезээде улуг ужук-биле бижип эгелээр бис, уруглар. Домак состерден тургустунар. Домакты бис схемалай мынчаар демдеглээр бис (              ). Домактын соонга кезээде улуг секти салыр бис. Мурнунарда бо чуруктарны коруп корунерем. Ам дараазында чуруктар-биле домактар чогаадыр силер, уруглар.
Сула шимчээшкин	Уругларнын дурт-сынын, кадыкшылын камгалаар сорулгалыг.		Уруглар билири сула шимчээшкинни кууседир
VI.              Быжыглаашкын	Уругларга сюжеттиг, шимчээшкинниг чуруктар дузазы-биле домактар чогааттырар.	-Кымнарнын дугайында коргузуп турарыл? Чуруктарны сактып бодап тургаш, чугаалап корунерем, уруглар?	Уругларнын харыылары
VII.           Туннел	Билип алган чуулдерин туннээри; бодунун ажылын унелеп билири.	-Кичээлге чангыс-даа айтырыгга торулбайн ажылдадым, чаа теманы ыяк билип алдым дээр улус сылдысчыгажын кодурер. -Кичээлге арай оожум ажылдадым, келир кичээлде экиажылдаар мен дээр улус дорт-булунчуктарын кодурер. Ам дараазында, кичээлдин эгезинде болгаш тончузунде чангыс аай сигналдыг карточка кодурген оореникчи холун кодурер. Эр-хейлер! Салган сорулгазын ыяап чедип алыр улустарнын бирээзи-дир силер. Байырдан чедирип, адыштан часкапкаалынар!	Уруглар сигналдыг карточкаларын шилип кодурер.
VIII.        Бажынга онаалга	Ооренген чуулун бажынга улам быжыглаары