Урок по татарской литературе по произведению А. Алиш "Килделәр"

Предмет	Татар әдәбияты
Тема	Абдулла Алиш  “Килделәр” хикәясе.
Планлаштырыл-ган нәтиҗәләр	Шәхескә кагылышлы: Абдулла Алишның танылган язучы, каһарман сугышчы булуын аңлау,сугышны башлаучыларга, фашизмга карата нәфрәт хисе тудыру,сугышның бары үлем, җимерү һәм зур кайгы-хәсрәт китерүен аңлау. Метапредмет: Танып-белү УУГ: Текстны аңлау, аның эчтәлегендә ориентлашу, эчтәлек белән бәйле рәвештә объектларны атый һәм билгели белү, тыңланган материалдан кирәкле информацияне табып аера белү. Коммуникатив УУГ: Сыйныфташлар һәм укытучы белән уку эшчәнлеген оештыруда хезмәттәшлек итү,сорауларга җавап бирә белү, фикерли белү, үз фикереңне төгәл һәм ачык белдерү,эчтәлек сөйләү күнекмәләрен үстерү. Регулятив УУГ: Дәреснең темасын, максатын формалаштыру, эшчәнлек төрләрен сайлау, укытучы һәм сыйныфташлар белән уртак эшчәнлек оештыра белү,үзләштерелгән һәм ныгытырга кирәкле материалны бәяли белү, эшчәнлеккә үзбәя бирә белү. Предмет буенча:  А.Алишның тормыш юлы һәм иҗаты турында мәгълүматлы булу, А.Алишның “Килделәр” хикәясенең эчтәлеген белү, әсәрнең темасын, проблемасын билгели белү.
Дәреснең тибы	Яңа белемнәр үзләштерү
Төп төшенчәләр	Тема, идея, анализлау, чагыштыру, гомуми нәтиҗә
Предметара  бәйләнеш	Тарих, музыка,татар теле
Эшне оештыру	Фронталь, төркемдә, парларда, индивидуаль
Чыганаклар	Ф.Ф. Хәсәнова, Г.М. Сафиуллина, М.Я. Гарифуллина.Татар әдәбияты.5 нче сыйныф. 2 кисәктә. Казан, “Мәгариф-Вакыт”,2014. Ф.Ф. Хәсәнова, Г.М. Сафиуллина, М.Я. Гарифуллина. Методик әсбап. Казан, “Мәгариф-Вакыт”,2014. А. Алиш иҗаты турында презентация.
Дәрес этаплары	Укытучы эшчәнлеге	Укучы эшчәнлеге	Универсаль уку гамәлләре (УУГ)
Оештыру  Мотивлаштыру	Уңай психологик халәт яки эш атмосферасы тудыра. “Солдатлар” җырын тыңлау.	Сыйныф эшкә әзерләнә. Җырны тыңлыйлар.	ШУУГ:укытучыга һәм сыйныфташларыңа карата хөрмәт хисе булдыру. КУУГ: классташлар һәм укытучы белән уку эшчәнлеген оештыруда хезмәттәшлек итү. РУУГ: эш урынын оештыру. Әдәбиятны музыка белән бәйләп карау.
Белемнәрне актуальләштерү	А.Алишның тормышы һәм иҗаты белән кыскача таныштыру (презентация буенча)	Укытучы сөйләгәнне тыңлыйлар.	ШУУГ:А.Алишның танылган язучы, каһарман сугышчы булуын аңлау. ТБУУГ:информацияне эшкәртә белү. КУУГ:укытучы сөйләгәнне тыңлый белү. РУУГ:укытучы һәм сыйныфташларың белән уртак эшчәнлек оештыра белү. ПУУГ:А.Алишның тормыш юлы һәм иҗаты турында мәгълүматлы булу.
Проблемалы  ситуация булдыру. Уку мәсьәләсен кую	Проблемалы ситуация тудыра. Презентациядә А.Алишның  моңарчы өйрәнелгән әкиятләреннән өзекләр укыта, әкиятнең исемен һәм төп геройларын әйттерә, ахырда “Килделәр” хикәясеннән өзек. -Бу өзек сезгә танышмы? -Ничек уйлыйсыз бу хикәядә сүз нәрсә турында барыр? Сугыш турында әңгәмә.	Дәреснең темасын формалаштыралар Укучылар слайдта А.Алишның әкиятләреннән өзекләр укыйлар, әкиятнең исемен, геройларын атыйлар. Фикер алышалар.	ШУУГ:сугышка, фашизмга карата нәфрәт хисе булдыру. ТБУУГ:тыңланган материалдан кирәкле информацияне табып аера белү. КУУГ:укытучы һәм укучы арасында хезмәттәшлек булдыру.Үз фикереңне төгәл итеп җиткерә белү. РУУГ: мәгълүмати эзләнү методын куллана белү. ПУУГ:хикәянең темасын билгели белү.
Яңа материалны аңлату	А.Алишның “Килделәр” хикәясен укытучы  үрнәк укый.	Хикәяне укыйлар,эчтәлеген ачыклыйлар. Сайлап уку күнегүләре.	ТБУУГ:Аңлап укый белү. КУУГ:Эчтәлек сөйләү күнекмәләрен үстерү. РУУГ:Уку гамәлләрен башкара белү. ПУУГ:А.Алишның “Килделәр” хикәясенең эчтәлеген белү.
Белемнәрне беренчел ныгыту	Белемнәрне беренчел ныгыта. Гудоклар үкерә, җир тетри, землянка, үрмәкүчкә охшашлы фашист билгесе –сүзләренең мәгънәсен аңлата. Төп геройларны таптыра,алар турында сөйләтә. Дәреслектәге сорауларга җавап ала.(75 нче бит)	Типик биремнәрне үтиләр. Аңлашылмаган сүзләрне  ачыклыйлар, геройларны  табалар, аларга бәя бирәләр. Сорауларга җавап бирәләр.	ШУУГ:Эшне җаваплы, аңлап башкару. ТБУУГ:Эчтәлек белән бәйле рәвештә объектларны, атый һәм билгели белү. КУУГ:Сорауларга җавап бирә белү, фикерли белү. РУУГ:Үз эшчәнлекләрен планлаштыра һәм оештыра белү. ПУУГ:Геройларның характеристикасын төзи белү.
Мөстәкыйль эш	Әсәрне мәгънәви кисәкләргә бүлдерә.	Хикәя буенча план төзиләр.	ТБУУГ:Гомумиләштерүләр ясый белү. Белемнәрне структуралаштыру күнекмәсе, ирекле һәм аңлап сөйли белү. КУУГ: Үз фикереңне төгәл һәм ачык белдерү. РУУГ:Планлаштыру, бәяләү, үзбәя. Сыйныфтагы эшне бәяләү. ПУУГ:Текст буенча план төзү.
Кабатлау һәм ныгыту күнегүләре	Хикәянең сюжетын сөйләтә, темасын, авторның укучыларга әйтергә теләгән төп фикерен таптыра.	Хикәянең эчтәлеген  үз сүзләре белән сөйлиләр,темасын ачыклыйлар, авторның фикерен табалар.	ТБУУГ:Текстны аңлау, аның эчтәлегендә ориентлашу. КУУГ: Аралашу вакытында үз фикереңне формалаштыра белү. РУУГ:План буенча эшли белү. ПУУГ:Әсәрнең темасын, проблемасын билгели белү.
Рефлексия (дәреснең нәтиҗәләре), бәяләү, үзбәя	Өй эше биремен аңлата. 1.А.Алиш турында сөйләргә өйрәнергә. 2.“Килделәр” хикәясенең эчтәлеген сөйләргә. Рефлексияне оештыра. Укучыларның дәрестәге эшен бәяли.	Үзләренең эшчәнлекләренә бәя бирәләр, максат һәм нәтиҗәләрне, аларның туры килү дәрәҗәсен чагыштыралар.	ШУУГ:Билгеләнгән критерийлар буенча үзбәя. ТБУУГ:Эш нәтиҗәләрен бәяләү. КУУГ:Сөйләм нормаларын исәптә тотып, укытучы, сыйныфташлар белән уку диалогы алып бара белү. РУУГ: Үзләренең эшчәнлекләренә бәя бирү.