Урок ""Теңгенің дизайны әдемі

Қазбекова Н.Т.

№47 мектеп-гимназиясының

қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі

Сынып: 5                                                       

Сабақтың тақырыбы:  Ақша дизайны әдемі

Cабақтың мақсаты:

1.     Балаларды жаңа тақырып арқылы сөйлем құрастыра білуге, жаңа сөздермен танысу, «Ақша дизайны әдемі» сұхбат  жүргізу білу, грамматикалық тақырыптарды қатыстырып, жаттығу жасай білу.

2.     Балалардың тіл мәдениетін жетілдіру, сөздік қорын байыту.

3.     Балаларды сыпайы, әдепті болуға, ұқыпты болуға тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі:  мәтіндер,  карточкалар, интерактивті тақта, суреттер, муляждар

Сабақтың әдістері: сұрақ-жауап,  қайталау, аудару, сөйлесу

Сабақтың түрі: Жаңа материалды түсіндіру сабағы

Пәнаралық байланыс:экономика, тарих

                                      Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі

Амандасу. Оқушыларды түгендеу.

Балалардың көңіл-күйін сұрау. Айналып тұрып бір-бірімізге жылы лебіз айтып отырамыз.

Кезекшімен сөйлесу. «Ыстық орындық» Оқушылар орындықта отырған оқушыға  сұрақтар қояды.

-Сыныпта кім кезекші?   -Сыныпта кім жоқ?

Бүгін ауа-райы қандай?

Неше градус?

Қазір қандай ай?

Ақпан қай мезгілдің соңғы айы?

Бүгін наурыздың нешесі?

-Дұрыс, рахмет. Ал енді балалар, қазақ тіліне тән дыбыстарды дұрыс айту үшін дыбыстарды қайталаймыз.

Ә   Ө  Ү  Ұ  І Қ  Ң  Ғ  Һ

Мұғалім – сынып, оқушы – сынып, оқушы – оқушы

Балалар, бүгін сабақта біз не істейміз деп ойлайсыңдар?

Оқушыларды алдына проблемалық сұрақ қою, оқушылар өз ойларын айтады.

Бүгінгі сабағымыздың мақсаты -  сөздермен жұмыс істеу, сұрақтарға жауап беру, топта мәтінмен жұмыс істей білу, сұхбат жүргізе білу.

2. Өткен тақырыптарға шолу жасау – сөздерді қайталау, 

Сөздерді орысша айтамын, олар дауыстап қазақша айтады.

Қазақ тілі сабағында, Сарыарқа ауданындағы мектептер, Менің мектебім, Концертке барамыз – тақырыптарын қайталау. Билет жасау

Тексеру, бағалау.

Жаңа тақырыпқа көшпес бұрын топқа бөлінеміз. Ол үшін «Теңге», «Доллар», «Рубль» деп үш топқа бөлінеміз.

«Теңге» -  І топ

 «Доллар» - ІІ топ

 «Рубль» - ІІІ топ

3.Жаңа тақырып

Балалар, біздің сабағымыздың тақырыбы белгісіз. Оны ашу үшін мынау сөзжұмбаққа көңіл аударамыз.

					а	д	а	м
					қ	а	й	д	а
б	і	р	і	н	ш	і
				у	а	қ	ы	т
					д	ү	к	е	н
					и	т
	с	ә	б	і	з
				с	а	б	а	қ
қ	а	н	д	а	й
					н	а	н
					ы	д	ы	с
					ә	с	е	м
					д	о	с	ы	м
				к	е	л	е	д	і
					м
		і	л	г	і	ш

1.      «Человек» сөзінің аудармасы

2.      «Где, Куда» сөздерінің аудармасы

3.      «Первый» сөзі

4.      «Мезгіл» сөзінің синонимі

5.      Азық-түлік сатып алатын орын.

6.      Үй жануары

7.      Қоян жақсы көретін көкөніс

8.      «Урок» сөзінің аудармасы

9.      «Какой?» сөзінің аудармасы

10.  «Ас атасы - ......».

11.  Тамақ салатын құрал

12.  «Әдемі» сөзінің синонимі

13.  «Мой друг» сөз тіркесінің аудармасы

14.  «Кетеді» сөзінің антонимі

15.  «Мой» сөзінің аудармасы

16.  «Вешалка» сөзінің аудармасы

Дұрыс, сабағымыздың тақырыбы «Ақша дизайны әдемі»

Ал енді сабақты бастамас бұрын мынау картаға қарандар. Картада даталар жазылған, ол нендей даталар? Оқушылар даталарды айтып, немен байланысты екенін анықтайды.

1991 жыл – Қазақстанның тәуелсіздігін қабылдаған жылы

1992 жыл – мемлекетттік рәміздерін қабылдаған жылы

1993 жыл  ұлттық валютаны қабылдаған  жылы

1995 жыл – Конституцияны қабылдаған жылы

Сабақтың тақырыбы бойынша жұмыс жасаймыз.

1.Бұл сөздерде неше буын, қандай?

2.Бұл сөздердің ішінен жуан сөздерді анықта.

3. «Ақша» сөзінің синонимдес сөзі «теңге»

4.Осы сөздермен Диаманта жасандар. 2-3 оқушыны сұрау.

1.Ақша

2.Жаңа, қажетті

3.Сатады, салады, жинайды

4.Жаңа ақша, керекті ақша

5. Береді, алады, қояды

6. Бірінші, ұлттық

7.Теңге

Рахмет, жарайсыңдар.

Балалар, сабақтың соңында:

Теңгенің тарихы туралы білу керек

Теңге қашан қабылданды?

Ақша дизайны әдемі ме? Деген сұрақтарға жауап беру керек.

Жаңа тақырыпты меңгеру үшін жаңа сөздермен танысамыз.

Қабылданды – принята

Бейнеленген- изображен

Басылып шықты –напечатан

Сапалы  - качественный

Өмірге келтірген – претворили в жизнь

М - с,   о – с

1.Жіңішке сөзді тауып ал

2.Бітеу буынды сөзді жаз

3.Ұяң дауыссыз сөзге басталатын сөз

4.сөз тіркес құрандар.

5. Сөйлем құрандар.

Жақсы енді кішкене дем аламыз.

Сергіту сәті  - «Мен бір сөз ойлап тұрмын»

Енді жаңа сөздер арқылы мәтінмен жұмыс істейміз.

Әр топқа әртүрлі тапсырмалар беріледі.

Бұл тапсырма арқылы мәтіннің лексикалық және грамматикалық мағынасын ашамыз.  

ТОППЕН ЖҰМЫС

І топ

1.Мәтінмен жұмыс

1)Қазақстан Республикасы өз тәуелсіздігін алды. 2) 1993 жылдың 15 қарашасында валютасын қабылдады. 3)Ол валюта – теңге. 4)Алғашқыда 1,3,5,10,20,50 тиындық монеталар қағаздан жасалған.5) Онда Әл-Фараби, Құрманғазы,  Шоқан, Абылқайыр, Абайдың портреттері бейнеленген. 6)Теңге Ұлыбританияда басылып шықты. 7)Теңгені өмірге келтірген суретшілерТимур Сүлейменов, Меңдібай Алин, Ағымсалы Дүзелханов, Қайролла Әбжәлелов. 8)Теңгенің дизайны әдемі. 9)Менің елімнің ақшасы әсем, сапалы.

Мәтінді оқу, аудару. (1-3 сөйлемдерді аудару)

Сұрақтарды құрастыру, жауап беру

Тапсырма

1.Жуан сөздерді тауып ал

2.Жіңішке сөздерді тауып ал

3.«Торт, дүкен, әже» сөздеріне көптік жалғау жалға.

4. «Нан» сөзін тәуелде.

5. Көптік жалғауы бар сөздерді тауып ал.

ІІ топ

Мәтінді оқу, аудару. (4-6 сөйлемдерді аудару)

1)Қазақстан Республикасы өз тәуелсіздігін алды. 2) 1993 жылдың 15 қарашасында валютасын қабылдады. 3)Ол валюта – теңге. 4)Алғашқыда 1,3,5,10,20,50 тиындық монеталар қағаздан жасалған.5) Онда Әл-Фараби, Құрманғазы,  Шоқан, Абылқайыр, Абайдың портреттері бейнеленген. 6)Теңге Ұлыбританияда басылып шықты. 7)Теңгені өмірге келтірген суретшілерТимур Сүлейменов, Меңдібай Алин, Ағымсалы Дүзелханов, Қайролла Әбжәлелов. 8)Теңгенің дизайны әдемі. 9)Менің елімнің ақшасы әсем, сапалы.

Сұрақтарды құрастыру, жауап беру

Тапсырма

1.Жуан сөздерді жаз

2.Жіңішке сөздерді жаз

3. «Ата, базар, салат» сөздеріне көптік жалғауын жаз.

4. «Алмұрт» сөзін тәуелде.

5. «Қияр, қызанақ» сөздеріне иелік формаға айналдыр.

ІІІ топ

Мәтінді оқу, аудару.(7-9 сөйлемдерді аудару)

1)Қазақстан Республикасы өз тәуелсіздігін алды. 2) 1993 жылдың 15 қарашасында валютасын қабылдады. 3)Ол валюта – теңге. 4)Алғашқыда 1,3,5,10,20,50 тиындық монеталар қағаздан жасалған.5) Онда Әл-Фараби, Құрманғазы,  Шоқан, Абылқайыр, Абайдың портреттері бейнеленген. 6)Теңге Ұлыбританияда басылып шықты. 7)Теңгені өмірге келтірген суретшілерТимур Сүлейменов, Меңдібай Алин, Ағымсалы Дүзелханов, Қайролла Әбжәлелов. 8)Теңгенің дизайны әдемі. 9)Менің елімнің ақшасы әсем, сапалы.

Сұрақтарды құрастыру, жауап беру

Тапсырма

1.Жуан сөздерді жаз.

2.Жіңішке сөздерді жаз.

3. «Шеше, біз, тамақ» сөздеріне көптік жалғау жаз.

4. «Тамақ» сөзін тәуелде.

5. «Шешем, тамақ, дәмді, болды» сөздерін буынға бөл, түрін анықта.

Осы тапсырмаға 15 минут беріледі.

Сергіту сәті. «Аудармашы». 3 оқушы шақырылады. Бір оқушы сұрақ қояды. Екіншісі жауап береді. Үшіншісі аударады.

Топпен жұмыстан кейін әрбір топтан бір оқушы мәтінді айтып беру керек , сұрақтарға жауап бере білу.

Бағалау. Оқушылар бағалау парағына бағаларын қояды.

№	Оқушының аты-жөні	Өткенді қайталау	Жаңа сөздермен жұмыс		Топпен жұмыс	Сөйлем құрастыру
1
2
3
4
5
6

Балалар, дүкенге барғанда қандай сөздерді  айту керек?

Келесі ойын «Адасқан сөздер». Әр топқа тапсырма беру

І топ

Қарбыз, алма, жедім, мен.

Мен жақсы көремін сүт.

ІІ топ

Сәбіз, қияр, сен, ектің.

Жинады, ол, үйді

ІІІ топ

Жаңғақ, сатып алды, ол.

Дәмді, жедім, алма.

Бағалау парағына бұл тапсырманы бағалайды.

«Айгөлек» әнін орындау

4.Үй жұмысын беру – сөздерді жаттау

6.Қорытынды:

Сабақтың қорытындысын шығару. Оқушылар өз ойларын білдіреді.

Мен бүгін .... білдім

Ақша деген сөзіне ассоциация жазу.

Қандай тақырыппен таныстық?

 Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беріндер.

7.Бағалау.  Бүгін сабақта «өте жақсы» жұмыс істегендер....

Сабақтың соңында тақтадағы ағашқа жапырақтарды ілу керек. Онда өз тілектерін жазу керек.

Уақыт қалса: Қазір 4-5 минутта «Ақша дизайны қандай?»  деген сұхбат дайындандар. Әр топтан оқушыларды тыңдау

Бағаларын күнделікке қою.          Сабақ аяқталды.            Сау болындар