МБОУ СОШ №2 им.С.К.Тока С.Сарыг-Сеп
Каа-Хемского района
Открытый урок
по родному языку
в 1 классе
Учительница начальных классов:
Арган-оол Буяна Макаровна
Тема: Улуг Х деп ʏжʏктʏ бижиири.
Сорулгазы: Улуг Х деп ʏжʏктʏ бижип ѳѳредиири; Х деп ʏжʏктʏг сѳстерни катаптаары; тудуштур шын номчуурун
сайзырадыры; найыралдыг болурун кижизидери.
Дерилгези: магнитофон, кескинди ʏжʏктер,
чуруктар, ном, мячик.
Чорудуу.
I Орг.кезээ.
Кончуг дʏрген дорт олур
Yжʏглелге белен сен бе?
Yжʏктериң билир сен бе?
- Бѳгʏнгʏ
кичээливис анаа эвес тывызык-кичээл болур. Мында сѳс чаштына берген. Ɵѳренген ʏжʏктеривис
катаптап, улуг Х-ны бижип ѳѳренип алыр болзувусса бир ʏжʏктеп
ажыттына бээр. Сѳѳлʏнде чʏʏ деп сѳс ʏнʏп
келирил, чʏʏ деп сѳс чаштына бергенил тывар бис.
II Катаптаашкын.
Оюн «Yжʏк неме»
-Самбырада слогтарга ʏжʏк
немээр сѳс болу бээр кылдыр. Кайы одуругнуң уруглары найыралдыг дʏрген кылыптарыл.
Но… та…
Хе… ку…
Са… да…
Ху… ма…
Па… хо…
Кы… се…
Ди… по…
Оюн «Сагынгыр»
- Ам кайы-хире
слогтардан сѳстер тургузуп шыдаар силер. Мячикти кымче октаптар –дыр мен, ол кижи
тудуп алгаш немей сѳс болу бээр кылдыр слог чугаалаар.
Ха-… , та-… ,коң-…, ку-…, ба-…,соң-…, ка-…, да-…, дил-…, те-…, тор-…, бы-…,
хе-…, Са-…
III Чаа тема тайылбыры.
- Самбырада ʏжʏктерниң чартыын билбейн балап каан. Кым танып каапты,
чʏʏ деп ʏжʏктерниң чартыы-дыр? (Улуг А, Л, М деп ужуктерниң чартыын бижээн)
-Бо шупту кандыг ʏжʏктерил?
-Улуг ʏжʏктʏ каяа бижиир бис?
-Бис бѳгʏн улуг Х деп ʏжʏктʏ бижип ѳѳренир бис. Yжʏктʏ
топтап кѳрʏңерем, кандыг-дыр, чʏзʏ-биле
ылгалып турарыл?
-Yстʏнде шугумнуң элээн кырынга салгаш оң талазынче углай ѳрʏ алзы тырыкылавышаан, улаштыр куду алзы
тырыкылай арак адаанда шугумга чыпшыр четпейн чыткаш, солагай талаже бичии
илбекти бижээш, дедир ооң
кыры – биле баштай эгелээн черниң
дужунга четкеш, оң талаже углай доңгагар шыйыгны чоруткаш, дедир-ле бижээн
шыйыгның кыры-биле адаанче углай тырыкылавышаан оң талазынче илбекти бижиир.
(тайылбыр соонда ѳѳреникчилер
баштай точкалар кыры-биле, а ооң
соонда боттары бижиир)Хол, хеме деп сѳстерни база чараштыр
бижиир.
IV Физминутка.
Бижидивис, бижидивис
Бичии холдар
дыштанзыннар.
Бирээ, ийи, ʏш.
Бирээ, ийи, ʏш.
Салааларга физминутка
«Ɵдʏректер»
V Быжыглаашкын.
Оюн «Илбичилер».
Б…к х…м
Б…к х…л
Б…к
х…п
-Кайы одуруг мурнай
хой сѳстер тургузуп шыдаар эвес.
- Даалгалрны шын кʏʏсеткенивис соонда чʏʏ деп сѳс ʏнʏп
келди?
-Хомус.(Чуруун кѳргʏзер)
VI Беседа.
-Хомус дээрге хѳгжʏм херексели-дир. Аңаа тывалар шаанда-ла ойнап чораан. Ону шаанда
ыяштан, чартыдан-даа кылган борлур. Шелер хомус, тыртар хомус дээш аңгы-аңгы хевирлеои бар. Амгы ʏеде демирден кылган хомустар бар. Ам хомуска
ойнаарын дыңнаптаалыңар. (магнитофонда хомустап ойнаан аялгаларны дыңнадыр)
- Кандыг-дыр?
-Ам бо хомус деп сѳс
биле домактан чогаадып кѳрʏңерем.
VII Ном-биле ажыл.
Номда «Хомус» деп эгени
номчуур.
- Кым хомустааныл?
- Хомус ʏнʏ
кандыг болган?
- Кымнар хомустап ѳѳренип
турар?
- А силерниң араңарда хомустап билир кижи бар бе?
VIII Тʏңнели.
- Бѳгʏнгʏ
кичээлде чʏнʏ
канчап турдувус?
-Чʏʏ деп ʏжʏктʏ катаптадывыс?
-Кандыг ʏжʏгʏл?
-Чʏге ажык эвес дээр бис?
Эки ажылдаан
уругларны демдеглээр, демдектерин салыр.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.