Эссе...
Періштелер әлемінің ханшайымы – тәрбиеші
Адамға ең бірінші керегі - білім емес, тәрбие. «Тәрбиесіз берілген білім-адамзаттың қас жауы, ол келешекте оның өміріне опат әкеледі», -деп Әл-Фараби айтқандай, жас ұрпақ бойына бірінші кезекте тәрбие берілуі керек. Қанаттанып жатқан қазағымның жарқын болашағын болжап, намыс оты шоқ болып жүрегіңе түскенде рухты сезімнің құшағында қалады екенсің. Бүгінгі таңда алтын шырақ – білімдінің қолында. Өшпейтін өмірдің өзегі іспетті ұрпақ тәрбиешісі – Ұстаз жаққан от ешқашан сөнбейді!
Бүгінгі жас өркеннің ертеңгі әлеуметтік –саяси қоғам мүшесі ретінде қалыптасуында тәлім-тәрбиенің маңызы зор екендігі белгілі. Ендеше қоғамдағы қол жеткен тәрбиелік жақсы дәстүр атаулыны пайдаланып,биік адамгершілік қасиеттерге баулу, тәрбиелеу-тәрбиешінің басты міндеті. Тәрбие адам тағдырын ойластырады, болжайды, алдын ала адамның рухани өмірінің көптеген негіздерін сақтайды, тәрбиеші алыс пен жақын адамдарға және өзін қоршаған ортаға қатынас орнатады.Бүгінгі таңда тәрбиеші болу оңай жұмыс емес. Басқа ешбір мамандық адамға дәл педагогқа қойылғандай талаптар қоймайды. Педагогтық қызметтің жетістігін бағалау да өте қиын. Оның сапасы сызғышпен өлшеп, әрбір мысқалына дейін таразыға тартатын дүние емес. Қиыны мен қызығы, талабы мен жемісі қатар жүретін өз мамандығымды қатты жақсы көремін. Өйткені, бұл мамандық-менің жүрек қалауым. Сондықтан да мен өз мамандығымды жоғары бағалаймын. Бүгінгі бүлдіршіндер – еліміздің ертеңгі болашағы. Қырандар түлегін қияға самғатып баулитыны белгілі. Сол сияқты менде еңбек ете жүріп «Руыңды қорғаймын десең, ұлыңды тәрбиеле, ұлтыңды қорғаймын десең, қызыңды тәрбиеле» деген даналықты ту етіп ұстап, ақыл-парасатқа ие қазақ қыздарының шаңырағына бақыт орнататын,сол бақытқа жол көрсетер бала жанының ханшайымы деп қабылдаймын. Қазіргі таңда әрбір тәрбиеші дана халқымыздың: «Ең жоғарғы сый – көңілмен сыйлау, ең жоғарғы тәрбие – сөзбен тәрбиелеу, ең жоғарғы қуаныш – рухани қуаныш. Әлемде оны ештеңемен ауыстыруға болмайды»,- деген ұлы сөзін өмірлік ұстаным ету қажет тәрізді. Өйткені, балабақша – білім ордасы болса, тәрбиеші – оның тұлғасы, ал бүлдіршін – өмір жалғасы. Менің ойымша тәрбиеші басқаға қарағанда балаларға жақын деп ойлаймын. Себебі түрлі тәрбиелік шараларды өткізе жүріп, олардың бойындағы қасиеттерін танып-біліп, бағалап-ескеріп, жан-дүниесін түсінуге тырысамын. Әр баланың бойындағы көрінбей жүрген талантын жарыққа шығарып, жеке тұлға болып қалыптасуына көмектесемін.Тәрбиеші - мәңгі нұрдың қызметшісі. Ол барлық ой мен қимыл әрекетіне ақылдың дәнін сеуіп, нұр құятын тынымсыз лаулаған жалын иесі. Бала тәрбиесі ең алдымен, аға ұрпақтың жас жеткіншекке деген сүйіспеншілігі мен қамқорлығынан, ұрпақтан ұрпаққа жалғасқан адамгершілік ізгі қасиеттердің жиынтығынан туындайды. Атадан балаға ұласатын ұлттық құндылықтар үлкендердің әңгімесінен, іс-қимылынан танылып, сезім арқылы жүректен жүрекке беріліп отырған. Сондықтан егеменді ел болашағының санасына осы ұлттық ұлағатты қасиеттерді сіңіре білудің мәні зор. Баланың адам болып қалыптасуында ата-аналармен қатар, тәрбиешінің де рөлі зор. «Өзіңнен өзіңді ізде, өзіңе өзің бағын, өзіңді өзің тани біл», - дегеніндей, әр тәрбиеші өзінің бала болғанын, өзінің ата-ана екендігін, өзінің оқытушы болып қалыптасып келе жатқанын ой елегінен жиі-жиі өткізіп отырса, өзге алдындағы жауапкершіліктің сыры бірден айқындала бастайды. Тәрбиеші өзіне балалар мен ата-аналардың қаншалықты жоғары бағалап қарайтынын есінде сақтаса, оның балаларға тигізетін ықпалы соншалықты күшті болады, соншалықты оның әрбір мақтауы балаларды шаттандырады, оның әрбір ескертуі баланың жүрегіне терең орнығады, демек, баламен кездескен сәттен бастап, оның үйіне қайтатын уақытына дейінгі кезеңде баламен тікелей қарым-қатынаста екенін,онымен ішкі сезімі байланыста болатынын бір сәт естен шығармағаны абзал. Сонда ғана ел білікті, парасатты, жан-жақты жетілген жеке тұлғаны тәрбиелеу ісінде едәуір табыстарға қол жеткізе алады демекпін
Жас ұрпаққа саналы тәрбие және сапалы білім беру деңгейі ең алдымен, тәрбиешінің даярлығына, оның іс-тәжірибесінің қалыптасып шыңдалуына байланысты. Тәрбиеші - баланың жеке тұлғасын қалыптастырушы, маңызды тәлім-тәрбие өнегесінің бастаушысы, жарқын үлгісі, бала қиялын самғатып, арманын көкке ұсындырушы басты тұлға. Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына арнаған Жолдауында: «Біз Қазақстанның барлық азаматтарының отаншылдық сезімі мен өз еліне деген сүйіспеншілігін дамытуға тиіспіз және оны қалыптастыру басты міндетіміздің бірі» деген. Ендеше, тәрбиешінің басты міндеті – бүлдіршіннің бойында отаншылдық сезімін ояту болып табылады. Өйткені, біздің елімізге болашақта да адами құндылықтардың барлық саласын бойына сіңірген, таза, ұлтжанды азамат керек.
Самалы бол Отанның салқындаған,
Сандуғаш бол, сайратсын алтын далаң.
Семсері бол Отанның қынабында,
Сертке ұстаса, селт етпей жалтылдаған - деп, Мұқағали Мақатаев айтқандай қорыта келгенде айтарым, қазіргі заман тәрбиешісі - заман талабына сай, жан-жақты, білім мен тәрбиені ұштастыра білген, жаңа технологиялармен қаруланған бала жанының бағбаны демекпін!!!
