Сабақтың түрі: Қорытындылау сабағы
Сабақтың көрнекіліктер: слайд, электрондық оқулық, компьютер, видеопроектор, экран, табиғат бейнеленген суреттер, әдеби кітаптар, интернет материалдары, энциклопедиялар, «Есептер жинағы» (гуманитарлық бағыт).
Пән аралық байланысы: Қазақ тілі және әдебиет, дүниетану, жаратылыстану, информатика.
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі:
2. Физикалық құбылыстар мен ақын еңбектерін қайталап, еске түсіру.
3. Зерттеу бөлімі
• Абайдың дүние құрылымы туралы моделі.
• Табиғатты жырлаған Абай өлеңдері.
• Дүние құрылымы туралы Абай моделі .
• Дүние құрылымы туралы ғалымдардың пікірі.
4. Қорытынды.
5. Бағалау.
6. Үйге тапсырма.
І. Ұйымдастыру кезеңі:
А) сәлемдесу.
Ә) оқушыларды түгелдеу.
Б) оқушыларды сабаққа дайындау
Қазіргі уақытта орта мектептер екі бағытта жұмыс істейді. Бірі жаратылыстану бағыты болса, екіншісі – гуманитарлық бағыт болып табылады. Шығыс Қазақстан облысындағы Егінсу орта мектебі гуманитарлық бағытта жұмыс істегендіктен, физика пәні мен гуманитарлық пәндер арасындағы байланыстарды қарастыруды жөн көрдік.
Физика табиғат жайындағы ғылым, ол табиғаттағы құбылыстардың пайда болу себептерін түсіндіреді, ал әдебиет сол пайда болған құбылыстарды әсерлеп, суреттеп жеткізеді. Осы сабақта қазақтың Ұлы ақыны Абай шығармашылығында кездесетін физикалық құбылыстарға тоқталып, оларды зерттеуді қарастырдық.
Сонымен қатар, табиғатты сүюге, қазіргі Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың халыққа жолдаған Жолдауында көрсеткен “Жасыл ел” бағдарламасына өз үлестерін қосуға, табиғатты аялап,қорғай білуге шақыру.
2. Физикалық құбылыстар мен ақын еңбектерін қайталап, еске түсіру.
І. Физикалық құбылыстардың Абай өлеңінде қалай жырланатыны туралы таныстыру мақсатында оқушыларға өздері білетін Абай өлеңдері оқытылады. Сонымен қатар, «Есептер жинағы» (гуманитарлық бағыт) оқулығындағы жаттығуларғы тоқталамыз. Мысалы: Абайдың
“Біреудің кісісі өлсе қаралы –ол,
Қаза көрген жүрегі жаралы-ол.
Көзінің жасын тыймай жылап жүріп,
Зарланып неге әнге салады-ол?
деген шумағын алайық. Адамды физикада не деп қабылдаймыз? Көзден аққан жас тамшысының формасы қандай, қалай қозғалады деген сұрақты қоя отырып, жас тамшысының салмағын және құрамындағы бөлшектер және Жердің тарту күші әсерінен домалай қозғалатынын түсіндіруге болады. Ал дыбыстың толқындарының таралуы арқылы “Зарланып неге әнге салады –ол” дегенде адам үнін естиміз.
