Бұйырғын[өңдеу]
Уикипедия жобасынан алынған мәлімет
Мұнда ауысу: шарлау, іздеу
Бұйырғын (Анабасіс салса) — алабұта тұқымдасына жататын бұта, бір жылдық немесе көп жылдық өсімдіктер. Қазақстанның қуаң дала және шөлейт өңірлерінде 17 түрі кездеседі. Бұйырғын Қазақстанда Каспий, Арал теңіздерінің аралығында, Үстіртте, Маңғыстау түбегіде, Бетпақдалада, Мырзашөлдің сазды шөлдерінде өседі. Сондай – ақ осы аймақтардың тақырында да кездеседі. Сирек кездесетін эндемик түрлері: сырдария Бұйырғыны (А. жахартіца), торғай Бұйырғыны (А. тұргаіца) және гипсті бұйырғын. Бұйырғынның сабақтары бунақты, бытыраңқы келеді, жапырақтары жетілмеген, тікенге ұқсас, көбіне қабыршақ сияқты. Гүлі қос жынысты, бес мүшелі, гүлсерігі бар. Жаз бойы гүлдейді. Көп тараған түрінің бірі — сортаң Бұйырғын (А. салса) — шөлді аудандардың тегіс жерлерінде, кейде аласа тауларда өседі. Оның бір жылдық өркендерінде 7,1 — 14,8% протеин, 18,2 — 31,0% күл, 11,7 — 26,0% клетчатка, 1,5 — 3,2% май болады. Бұйырғынды сиырдан басқа мал жақсы жейді. Бұйырғынның га-нан 1,5 — 4,6 ц құрғақ шөп алынады. Ол — құрғақшылыққа, сортаң топыраққа төзімді өсімдік, тұзд. 45% топырақта да өсе береді.[1][2]
Мазмұны [жасыру]
1 Ботаникалық сипаттамасы.
2 Дәрілік шикізат
3 Қолданылуы.
3.1 Ескертпе :
4 Дереккөздер
Ботаникалық сипаттамасы.[өңдеу]
Бұйырғын – алабота тұқымдасына жататын, аласа ( 5 – 20 см ), көп жылдық, жартылай бұталы өсімдік. Оның түбі кішкентай болып өседі. Жуан тамыры топыраққа тереңдеп кете қоймайды. Соның өзінде ылғалды тереңнен тартады. Бұйырғынн
Оның жалпы пішіні тау қылшасына ұқсастау. Өсімдіктің түбінен жан – жаққа бірнеше бұтақшалар тарайды. Оның жапырақтары жай көзге көрінбейді, нашар дамыған бүршік күйінде қалады. Бұйырғынның түсі жазда жасыл болады да, ал күз айларында қызарып, күлгінденіп кетеді.
Бұл өсімдіктің жапырақтарының болмауы құрғақшылыққа бейімделгендігінен болса керек. Судың өсімдітің жапырағы арқылы буға айналатынын білеміз. Сондықтан
