|
«Мектеп жұмысы мен
оқушы жетістіктерін өрістетудегі негізгі тұлға-мұғалім» [М.А.Н.
6 б.] деп
ағылшын ғалымдары Стронг, Вард, Гранттың 2011ж. мұғалімге берген бағасын
басшылыққа ала отырып, Кембридж бағдарламасының үшінші деңгейлік
курсының мектептегі тәжірибе кезеңіндегі алғашқы сабағым «Аңдар туралы» болатын. Сабағымның мақсаты:
Аңдар әлемінен толық мәлімет білу, түсіну,етістіктің осы шақта қолданылуы арқылы
ауызша сөйлеу дағдысын дамыту
Күтілетін нәтиже : оқушылар топпен жұмыс
жасауға дағдыланады,аңдар әлемінен толық мағұлмат алумен қатар, суреттеу
арқылы сөздік қоры дамиды.
Сабақты бастамас
бұрын оқушылардың психологиялық ахуалын жақсарту үшін «Атом және молекула»
тренингін өткіздім. Содан соң оқушыларды аңдардың(қасқыр,қоян,тиін,түлкі)
суреттері арқылы төрт топқа бөлдім. Топқа бөліну кезінде оқушылар арасында пікірталас туындап, диалогтың
2000ж. Мерсердің үш әңгімесінің ішіндегі әңгіме-дебат түрі көрініс
тапты. Алайда бұл тапсырма жасауда кедергі де болғанын түсіне отырып,осы
реттелмеудің келесі сабақта болмауын басты назарда ұстау қажеттігін білдім. Сабақтың алғашқы кезеңінде оқушылардың қызығушылығын
арттыру мақсатында сыни тұрғыдан ойлануға (Мерсер 1995ж) «бастама-жауап-кейінгі»
әрекет нысаны бойынша аңдар туралы қандай ой айтасыздар? Олардың өмір
сүру ортасы туралы не білесіздер? деген сауалдарды қойғанда, оқушылар өз
ойларын айтумен қатар, жауаптарды өмірмен, адам денсаулығына пайдасымен
ұштастырғаны мені таң қалдырды. Аңдар тобына ассоцация жасау арқылы
топтастырды. Осы кезде «ойлау туралы ойлану» модулі көрініс тапты, өйткені
олардың ойларында аңдардың есімдері тізбектеле бастады,дереу кезекпен тақтаға
жазу барысында, олардың қауіпті, қауіпсіз әрекеттерін баяндады. Оқушылардың
жас ерекшеліктерін ескере отырып сабақтың «Мағынаны тану» кезеңінде деңгейлік
тапсырмалар бойынша, 4 топқа әр түрлі мәтін бердім. Топпен талқылау арқылы
мәтіннің мағынасын түсінумен қатар диалогты қарым –қатынас орнады. Осы орайда
С деңгейдегі оқушымның оқуы мен тілдік сөйлеуінің төмендігін ескере отырып, мәтінді
менен кейін қайталап айтып отыруына ықпал еттім. Ол оқушының кейінгі
іс-әрекетінде сабаққа деген белсенділігін байқадым. Екінші тапсырмада
оқушыларға жаңа сөздерді меңгеру барысында сәйкестендіру кестесін бердім. Бұл
кезде оқушылардың сыни ойлау қабілеті ашылды.Өйткені қалай сәйкестендіреміз
деген сауалдар туындай бастады, сол кезде А тобындағы оқушым белсенді түрде
жауап беріп, жанындағы оқушыға ықпал ете алды.
Оқушылар дер
кезінде мәтінде кездескен, кездеспеген сөздерді АКТ арқылы ғаламтордан
сөздердің аудармасын іздеп жұмыс жасады,дайын болған топтар шапалақтап
өзін-өзі реттеп отырды.
Үшінші
тапсырмада ойымызды жинақтау мақсатында топпен жұмыс жасай отыра диаграмма
жасау қажеттігін түсіндірдім. Диаграммада аңдардың өмір сүру ұзақтығы,
көлемі, түсі, қоректенуі,адамдарға қауіпті, қауіпсіздігін постерге
дайындайды.
Сабақтың қорытынды бөлімінде оқушылар топпен біріге отыра
диаграммадағы аңдарға сипаттама береді. Осы
тапсырманы қорғату кезінде дарынды, көшбасшы оқушыны айқындадым. Бұған
дәлел диаграмманы сипаттау барысында ойын тиянақты айтумен қатар,сурет
салуда С тобындағы оқушымның шеберлікпен орындағаны, өзіне сенімділікпен
қарай отыра мен қоянды жақсы көремін деген сөзінде шабыттану болғанын
байқадым. Топтардың арасында бір- бірімен бәсекелестік орын ала
бастады неге біздің топ керемет етіп жасамасқа деп, осындай жағдайларда ойын
еркін айта алуға бейім А тобындағы оқушым неге біздің идеямызды келесі топ
ұрлайды деген ұсыныстар білдірді. Осы іс-әрекетте менің түйген ойым қандай да
бір істі тапсырсаң оқушылар шамасына қарай қалай оқу керектігін біле
отыра әрекет жасайтындығын түсіндім.
«Бағалау – жақын
отыру дегенді білдіретіндігі кездейсоқ емес, себебі бағалаудың негізгі сипаты
бір адам басқа адамның не айтып, не істегенін немесе өзін-өзі бақылау
жағдайында өзінің дербес ойлауын,түсінігін немесе тәртібін мұқият бақылауы
болып табылады» [M.A.H. 57 б.]Оқушылар
бағалау сәтінде бір –бірлеріне қошемет сөзін айтумен қатар топ болып
келісімге келіп шапалақтау немесе смайлингтер ұсыну арқылы бағалады.Бағалау
жүргізгенде бірін-бірі бағалау тиімді екен, себебі іс-әрекетте оқушылар бірін
бірі бақылап отырады, сол себептен формативті бағалауды оқушылардың
келісімімен бірге отырып жасадым. Сабақ соңында
сабақтан алған әсерлерін білу мақсатында кері байланыс алдым.Стикерге өз
сұрағын, түйгенін, білгенін жазған оқушылар байланысынан сабақтың
ұнағанын, топпен жұмыс жасаудың тиімділігін, алдағы уақыттарда осындай
әдістермен өткенін қалайтындықтарын жазған. Бұның өзі әрине алғашқы сабағым
үшін өте сәтті шықты, келесі сабаққа деген сенімділік ұялады. Кері байланыстан Джин Раддоктың
2004ж.«оқушылармен пікірлесудің мақсаты-қабылдаушының көзқарасы тұрғысынан
алғанда оқудың не екендігін түсіну, жекелеген оқушылар мен топтар үшін оқуды
қалай жақсарту» [M.A.H. 46 б.] тұжырымдамасын көруге болады.
Мен бұл сабақтан
не үйрендім:
-Оқытудың түрлі
әдіс тәсілдерін
-Топқа бөле отырып,
ой тастау арқылы оқушылардың өздеріне тақырыпты аштыруды,
-Топпен жұмыс
жасатуды
-Тренингтер
жасатуды
Оқушыларым бұл
сабақтан не үйренді:
-Ынтымақтастықты
-Топпен жұмыс
жасауды
-Өз-өздерін
бағалауды
-Өз ойларын айта
білуді
-Сөздік қоры байыды
Кедергілер:
·
Топқа
бөлу сәтіндегі уақыттың ұтымды болмауын байқадым
Кедергіден шығу жолдары:
·
Сынып
ережесіне сүйене отырып оқушылар өзін-өзі реттелуі арқылы шешімін таптым.
Тәжірибе кезінде
алғашқы сабағымда кедергі келтірген модуль сыни тұрғыда ойлау болатын,
өйткені оқушылар ағылшын тілінде өз ойының еркін жеткізе алмауы, топ ішінде
қате айтып қаламын деген сенімсіздіктер де орын алды,осы орайда оқушылардың
бірте-бірте сенімсіздігін жою үшін оңайдан қиынға қарай сұрақ қою әдісі
арқылы ынталандыра отырып, бұндай кедергіні болашақта жоюға болатынына
сенімдімін.
|
Ойыңыз шашыраңқы.Бағдарламадағы негізгі идея
толық қамтылмаған.Іс әрекеттердегі деректер аз.Зерттеуден алған қорытынды
ойыңыз?Авторлардың тұжырымдамасы жүзеге асты ма?Дәлел келтіріңіз.
|
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.