Внеклассное
мероприятие в 4 классе
Викторина
«Зая-Пандитан болн тод бичгин тууҗас»
Учитель
калмыцкого языка и литературы
МБОУ «СОШ
№21» г. Элисты
Нармаева
Анна Николаевна
Күсл: Зая-Пандитан
туск медрл батлх. Күүкдин ухаллһна, келлһнә чадвр өөдлүлх. Хальмг улсин тууҗар
соньмсдг сурһмҗ өгх.
Самбрт Зая-Пандитан зург, тод бичгәр
бичсн үгмүд, ѳдгә цагин алфавитин үзгүд ѳлгәтә.
Багш:
Хальмгин җирһл тааҗ медсн,
Хәәртә
үрн Зая-Пандита.
Хальмг
Таңһч эндр цецгәрсн,
Ханлт
өргәд, менд-байрта.
Словно книгу жизни
он открыл...
Жив Зая-Пандита!
Ярким светом
Он родную землю
озарил
Благодарны мы ему
за это. (“Зая-Пандита” Э. Тепкенкиев)
Бичкдүд,
урдк кичәлд мадн Зая-Пандитан тускар күүндләвидн. Эндр болхла, мана класст “Зая-Пандитан
болн тод бичгин тууҗас” гидг наадн-викторин давх. Негдгч баг “Седкл”
гидг нертә
Хойрдгч баг “Җирһл”
гидг нертә.
Наадн 4 даалһврас
тогтх. Даалһвр болһна темдг(балл) би самбр деер бичхв. Аштнь, темдгүд тоолад, хамгин
медрлтә баг медҗ авхмн.
I.
Даалһвр “Бичә эндүртн!”.
1.Зая-Пандита
гисн кемби?
А) нертә
зурач
Б) нертә
номт
В) нертә
баатр
|
2.
Зая-Пандита ямаран ѳрк-бүлд тѳрҗ?
А) нег
үртә ѳрк-бүлд
Б) тавн
үртә ѳрк-бүлд
В) олн үртә
ѳрк-бүлд
|
3. Зая-Пандита
кедүдгч
җилд
тѳрҗ?
А) 1691
җилд
Б) 1599
җилд
В) 1499
җилд
|
4. Зая-Пандита
ю үүдәсмн?
А) тод
бичг
Б) «Җаңһр»
В) частр
|
5. Тод бичг гисн юмби?
А) кезәңк
хальмг дун
Б)
кезәңк хальмг эпос
В)
кезәңк хальмг бичлт
|
6. Тод
бичг кезә үүдәгдсмн?
А) 1648
җилд
Б) 1599
җилд
В) 1691 җилд
|
7.
Баавхн гисн кемби?
А)
Зая-Пандитан ах
Б)
Зая-Пандитан аав
В)
Зая-Пандитан эцк
|
8.
Зая-Пандитан аавнь кемби?
А) Цецн
Заяч
Б) Күңкә
Заяч
В) Мѳңк
Байн
|
9.
Хальмгуд тод бичгиг кедүдгч җил күртл олзлҗ йовв?
А) 1920
җил күртл
Б)1934
җил күртл
В) 1924
җил күртл
|
10.
Аавнь ямаран күн бәәҗ?
А) Байн
күн
Б) цецн
күн
В) хатуч
күн
|
11. Зая-
Пандита Төвдт кедү җилдән сурһуль сурч?
А) 10
җилдән
Б) 22
җилдән
В) 25
җилдән
|
12. Тод
бичгин нилчәр ямаран үүдәвр хадһлгдв?
А)
“Һалан хадһл” гидг роман
Б)
Баатрлг дуулвр “Җаңһр”
В) “Хальмг
келн”
гидг шүлг
|
13. Һаха
сарин 5-д ямаран өдр темдглгднә?
А) бамб
цецгин өдр
Б)
балһсна өдр
В) тод
бичгин өдр
|
14. Эн
зургин зурачинь келтн (слайдд “Зая-Пандита” гидг зург)
А) Д. В.
Сычев
Б) Г. О.
Рокчинский
В) У.
Д-Г. Бадмаев
|
15. Эн
бумб кесн скульпторин нернь келтн
А) В. С.
Васькин
Б) Н. Я.
Эледжиев
В) Р. Г.
Рокчинский
|
16.
Номтын бумб хама бәәнә?
А) 3-гч
микрорайонд
Б) 5-гч микрорайонд
В) 4-гч
микрорайонд
|
II.
Даалһвр “Чик дараһинь олтн”
Самбрт үгмүд бичәтә. Эн үгмүдин чик
дараһинь олад, зәңгс умштн.
1. олн
үртә, төрсмн, Зая-Пандита, өрк-бүлд.
2. цецн,
билә, күн, Аавнь.
3. Зая-Пандита,
сурч, Төвдт, сурһуль.
4. хальмг,
Эн,
үүдәсмн, бичлт.
5. Һаха,
тавн, өдр, сарин, тод бичгин.
6. микрорайонд,
бәәнә, тавдгч, бумб, Номтын.
III. Даалһвр
“Тәәлвринь олтн”
|
1.
Ү
|
З
|
Г
|
|
|
2. А
|
Ч
|
|
|
3. З
|
А
|
Я
|
Н
|
|
|
|
|
|
4. П
|
Ү
|
Р
|
В
|
Ә
|
|
5. А
|
А
|
В
|
|
|
6. Ц
|
Е
|
Ц
|
Н
|
|
|
7. Т
|
Ө
|
В
|
Д
|
|
|
8. Б
|
И
|
Ч
|
Л
|
Т
|
|
9. Д
|
Е
|
Г
|
Т
|
Р
|
|
|
10.Җ
|
А
|
Ң
|
Һ
|
Р
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1. Буква
2. Внук
(по мужской линии)
3. Судьба
4. Четверг
5. Дедушка
6. Мудрец
7. Тибет
8. Письменность
9. Книга
10. Калмыцкий
героический эпос
IV.
Даалһвр «Үгин хур»
-
Бичкдүд, өдгә цагин хальмг келнә алфавитд ямаран хадвр үзгүд бәәнә?(һ, җ, ң)
-
Ямаран эгшг үзгүд бәәнә?(ә, ө, ү)
-Ода
болхла, сүл даалһвр. Дараһар «һ» гидг хадврта болн «ө» гидг
эгшгтә үгмүд (бәәлһнә нерд) келх кергтә.
Үлгүрнь:
«Һ»- Һар, һазр, Һәрә, һаха, һалун, һууҗмул, һал, һәрд, толһа, торһа, дуһрул,
һал тергн, һуйр, һу…
«Ө»-
өөкн, өндг, өдмг, төгә, төмр, өдр, өскә, өрм, мөсн, мөрн, мөндр, өвр, өвкнр,
өөрд, өргә, өөмсн, өлгә…
Багш:
Зая-Пандитын нилчәр, хальмгуд эврә тод бичгтә болсмн. Бичгин нилчәр
кезәнә үүдәгдсн, алдршсн, үйәс-үйд келгдҗ йовсн үүдәврмүд хадһлгдсмн.
Бичкдүд, тадн эндр хальмг
улсин тууҗин халхар йир сән медрлән үзүлвт. Цааранднь чигн иигҗ төрскн келән
дасч, авъясан хадһлҗ, хальмг улсин тууҗар соньмсҗ йовтн!
Наадн-викторина
аш һарһлһн.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.