Внеклассное мероприятие "Елбасы мұраты-гүлденген Қазақстан"

Сабақтың  тақырыбы:  «Елбасы  мұраты – ел  бақыты,  гүлденген  Қазақстан»

           Мақсаты:  қазақ  қоғамының  жиырмасыншы  ғасыр  тарихындағы  Конституцияларының          

                             ерекшеліктерін  аңғарту,  жетістіктеріне  тоқталу,  өз  елінің,  жерінің   жетістіктеріне

                             сүйсіне  білуге,  Конституцияны  іске  асыра  білуге  талаптандырып,  өз құқығын  

                             қорғай  білуге  баулу,  ҚР  азаматы  болу  деген   ұстанымдарын  нығайта  түсу,

                             қосымша  материалдардан  мысалдар  келтіре  отырып,  өз ойларын  айтқызу.

           Әдістері:  ой  қозғау,  пікірталас

           Көрнекіліктері:   ҚР – ның символдары,  ҚР – ның Конституциясы

Жоспары:

           1. Ұйымдастыру.

           2. ҚР – ның  Әнұранын  айтқызу.

           3. Конституция  туралы  мағлұмат.

           4. Конституция  баптарына  шолу.

           5. Конституциядағы  халық  құндылықтарына  байланысты  тіл,  тарих, туған  жер, Отан  туралы  оқыған  шығарма,  өлеңдерін  оқу, талдау.

                             Осыдан  он  бес  жыл  бұрын  қазақстандықтар  жаңа  Конституцияның  қабылдануы  үшін  бірауыздан  дауыс  беріп,  өзінің  тарихи  таңдауын  жасаған еді.  Оылайша  халқымыздың  ғасырлар  бойғы  асыл арманы  жүзеге  асып, тәуелсіз  еліміздің  жаңа Заңы  дүниеге  келді. Сол Ата  Заңымыз  бұл  күнде  республикадағы татулығы жарасқан  барлық сан алуан  ұлттардың  бір  шаңырақ  астында  алаңсыз  өмір  сүріп,  еңбек етуін  қамтамасыз  етуде.

                            Тәуелсіздік  алғанға  дейін  Қазақстанның  аумағында  үш  рет Конституция  қабылданды.  Ең  алғаш рет  жалпықазақстандық кеңестің  оныншы  съезінде  мақұлданған  Қазақ  КСР-інің  Конституциясы   1926  жылы  наурызда,  одан  кейін   1936  жылғы  5 желтоқсанда,   ал  үшіншісі   1977  жылғы  7  қазанда   Жоғарғы  Кеңестің  кезектен  тыс  жетінші  сессиясында  өмірге  келді.

                            Еліміздің  тәуелсіздігін  нығайтуда және  жаңа   мемлекеттік  органдарды  құруда  үлкен  маңызға  ие болған  тәуелсіз еліміздің  алғашқы   Конституциясы  1993  жылы  28  қаңтарда   қабылданды.  Бірақ,  бұл Конституция  қазақ  мемлекетін  өркениетке  бастауда  бір сатыға  көтергенімен  экономикалық  тұрғыдан  алғанда  қарқынды  даму  мүмкіндіктерін  едәуір  шектеді,  және  онда  мемлекеттік  басқару  жүйесі  де  толық  реттелмеген  болатын.  Жоғарғы  Кеңес  бұрынғы  ескі  өкіметтен  келе  жатқан  шектеусіз  құзыреттерін  пайдаланып,  Президент  пен  Үкіметтің  саяси – экономикалық  реформаларын  жүзеге  асыруына  көптеген  кедергілер  келтірді.  Осы  жағдайлар  Конституцияны  қайта қарау  туралы мәселені  көтеруге  негіз болды.  Сөйтіп,     1995   жылғы   30  тамызда  жалпы  халықтың  дауыс  беруімен  Қазақстан  Республикасының  жаңа  Конституциясы  қабылданды.  ҚР  Конституциясын,  оның мазмұндық  құрылымын  көз  алдымызға  тағы елестетер болсақ,    98  бапты   өз  бойына  қамтитын  тоғыз  бөлімнен  тұрады.

1. Бірінші   бөлім:  Жалпы  ережелер;
2. Екінші    бөлім:  Адам және  азамат;
3. Үшінші   бөлім:  Президент;
4. Төртінші  бөлім:  Парламент;
5. Бесінші  бөлім:  Үкімет;
6. Алтыншы  бөлім:  Конституциялық  кеңес;
7. Жетінші  бөлім:  Соттар  және  сот  төрелігі;
8. Сегізінші  бөлім:  Жергілікті  мемлекеттік  басқару  және  өзін - өзі  басқару;
9. Тоғызыншы  бөлім:  Қорытынды  және өтпелі  ережелер.

               Конституцияның  ережелері мен баптарын  мұқият  оқып, түпкілікті түсінік  алған  соң,  өз ойымызды  ортаға  салайық.

Бірінші  бап.  ҚР  демократиялық,  зайырлы,  құқықтық және әлеуметтік мемлекет  екендігі,  оның ең  қымбат  қазынасы – адам  және оның  құқықтары  мен бостандықтары  екендігі  айтылған.

Екінші бап. ҚР президенттік  басқару  нысанындағы  біртұтас  мемлекет  екендігі айтылған  және мемлекетке сырттан  қол сұғылмауы  қамтамасыз  етілген.

Үшінші бап. Мемлекеттік  билік  халықтың  қолында,  оны халық  сайлау арқылы  жүзеге асыра алады  делінген.  Ал  жетінші   бапта  ҚР  мемлекеттік  тілі – қазақ тілі  екендігі  жазылған.  Орыс  тілі  ресми  түрде  қолданылады.

Оныншы  бап. ҚР азаматтығы  заңға сәйкес  алынады  және  тоқтатылады,  ол қандай негізде  алынғанына  қарамастан  бірыңғай және  тең  болып  табылады  делінген.  Ал оны  ешкімнің  айыруға  немесе  өзгертуге  құқығы  жоқ.

Он  екінші  бап.  Адам  құқықтары  мен  бостандықтары  әркімге  тумысынан  жазылған,  олар  абсолютты деп  танылады,  олардан  ешкім айыра  алмайды.  Осыған  орай әр азамат  өз міндеттерін  атқара алады.

Он төртінші бап. Заң  мен  сот алдында жұрттың  бәрі  тең.  Тегіне, әлеуметтік,  лауазымдық  және  мүліктік  жағдайына,  жынысына, нәсіліне,  ұлтына,  тіліне,  дінге  көзқарасына  немесе  кез – келген  өзге  жағдаяттар бойынша  ешкімді  ешқандай кесітуге  болмайды.

Он бесінші бап.  Әркімнің  өмір сүруге  құқығы бар.

Он алтыншы бап. Әркімнің  өзінің  жеке басының  бостандығына  құқығы бар.

Он жетінші бап.  Адамның  қадір – қасиетіне  қол сұғылмайды.

Он тоғызыншы бап. Әркім өзінің қай ұлтқа, қай партияға  және  қай дінге  жататынын  өзі анықтауға  және оны  көрсетпеуге   хақылы.

          Әркімнің  ана тілі мен төл мәдениетін  пайдалануға,  оқу және шығармашылық  тілін  еркін таңдауға  құқығы бар.

Жиырмасыншы  бап.  Сөз бен шығармашылық еркіндігіне  кепілдік  беріледі.

Жиырма  бірінші бап. ҚР  аумағында  еркін  жүріп - тұруға  және тұрғылықты  мекенді  өз қалауынша  таңдап  алуға  құқығы  бар.

         Әркімнің  Республикадан  тыс  жерлерге   кетуіне  құқығы бар  және   кедергісіз  қайтып орала алады.

Жиырма төртінші  бап.  Әркімнің еңбек  ету  бостандығына,  қызмет пен кәсіп түрін  еркін таңдауына  құқығы  бар.  Тынығуға  құқығы бар.

Жиырма бесінші  бап.  Тұрғын үйге қол  сұғылмайды.  ҚР-да  азаматтарды  тұрғын үймен  қамтммасыз ету үшін  жағдайлар  жасалады.

Жиырма  жетінші бап.   Неке  мен  отбасы,  ана  мен әке және бала  мемлекеттің  қорғауында  болады.

        Балаларына  қамқорлық  жасау және оларды  тәрбиелеу – ата – ананың  табиғи  құқығы  әрі парызы.

        Кәмелетке  толған  еңбекке қабілетті балалар   еңбекке жарамсыз  ата-анасына  қамқорлық жасауға міндетті.

Жиырма тоғызыншы бап.  ҚР—ның  азаматтарының  денсаулығын  сақтауға  құқығы бар.

Отызыншы бап.  Азаматтардың  мемлекеттік  оқу орындарында  тегін  орта  білім  алуына  кепілдік беріледі.   Орта білім алу  міндетті.

Отыз бесінші бап. ҚР –ын  қорғау – оның әрбір  азаматының қасиетті борышы  және  парызы.

Отыз жетінші бап. ҚР-ның  азаматтары  тарихи  және  мәдени  мұралардың  сақталуына  қамқорлық жасауға,  тарих  пен  мәдениет  ескерткіштерін  қорғауға міндетті.

Отыз  сегізінші  бап. ҚР – ның  азаматтары  табиғатты сақтауға  және  табиғат байлықтарына  ұқыпты  қарауға міндетті.

Қорытынды.