Воспитательная работа "Ата Заң туралы біле жүр"

                            Ата Заң  туралы біле жүр

     Конститутция- мемлекеттің Негізгі заңы. Адам қоғамының заңсыз өмір сүре аламайтыны белгілі. Ал қоғамның барлық өмір аяларында болып жататын құбылыстардың бәрін заңмен басқару үшін қажетті нормативті актілердің саны қанша болуы керектігін ешкім де дәл тауып айта алмас еді. Дамыған демократиялы елдерде әрекет ететін заңдар мыңдап саналады. Сол заңдардың бәрінің бастау алар негізі –Конституция болып табылады.

     Конституция-(лат. Коститутио –құрылу, өкім)қоғамдық және мемлекеттік құрылыс негіздерін, мемлекеттік органдар жүйесін, олардың түзілуі реттілігі мен қызметін, азаматтардың құқықтары мен міндеттерін айқындайтын мемлекеттің негізгі заңы.

    Конституцияны жсауға саясатшылырдың,  философтардың, әлеуметтанушылардың, құқықтанушылардың, мәдениеттанушылардың, тарихшылардың, экономистердің өзге де мамандық иелерінің және қарапайым халықтың бірнеше ұрпағы қатысады.

   1993 жылғы Конститутцияның қабылдануы және оның мәні

1991 жылы 16 желтоқсанда ҚР Жоғарғы Кеңесі «ҚР ның мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» Конституциялық заң қабылдап, Қазақстаннның халықаралық құқықтық субьекті ретінде жария етілуі елдің тәуелсіздік мәртебесіне сай заңын Конститутциясын қабылдау қажеттігін туғызды. 1993 жылы  28 қаңтарда тәуелсіз ҚР ның Негізгі заңы Конститутциясы қабылданды.

1995 жылгы Конститутция. 1995жылдың 30 тамызында бүкілхалықтық референдум ҚРның жаңа Конститутциясын қабылдады. Онда мемлекеттік және қоғамдық құрылыстың ұйымдастырылуы және болашаққа бағдар ұстай отырып қызмет ету ұстанымдары белгіленген. Адамның және азаматтық конститутциялық мәртебесі, бүкіл халықтың мәртебесі, мемлекеттік билік пен мемлекеттің әлеуметтік базасының қайнар көзі ретіндегі адам және азаматтың құқықтары, бостандықтары және міндеттері баян етілген.

  Конститутцияның құрылымы және мазмұны.

ҚР ның Конститутциясы тоғыз бөлімнен тоқсан сегіз баптан тұрады. «Жалпы ережелер» деп аталған I бөлімде ҚР ның саяси сипаттамасы, қызметінің түбегейлі ұстанымдары көрсетілген; президентік басқару нысаны, құқықтың қолданылуы айқындаоған; идеолгиялық және саяси алуандылық, меншікке қатысты қағидалар тұжырымдалған. ҚР Кон да «Мемлекеттік биліктің бірден бір бастауы халық» деп жарияланған.

  Адамның құқықтары, бостандықтары мен міндеттері, азамат және азаматтыққа байланысты ережелер «Адам және азамат» деп аталған II бөлімде жинақталып берілген.ҚР Конститутциясы бойынша заң мен сот алдында жұрттың бәрі бірдей; азаматтардың өмір сүруге, еңбек етуге, меншік иесі болуға, денсаулығын сақтауға, ұждан бостандығына, білім алуға т.б құқығы бар. Адамды қорлауға болмайды, ары қорғалады. Сонымен қоса, азамат өзіне тиісті конституциялық міндеттерін де абыроймен атқаруға тиісті.

 III бөлімде Президенттің, IV  бөлімде Парламенттің, V бөлімде Үкімет құрамдарының жасақталуы, сайлану және тағайындалу мерзімдері мен заңдары, өкілеттіктері, атқаратын қызметтері, түрлі саяси ахуалдағы әрекеттерінің бағыттары, өзге органдармен байланыстары, ел экономикасын дамыту бағытында атқаратын жұмыстары, ішкі сыртқы саясатты айқындап жүргізуі т.б баяндалған.

VI бөлімде Конститутциялық Кеңестің құрылуы мен қызметінің бағыттары, VII бөлімде соттар мен сот төрелігінің жасақталуы, атқаратын қызметінің мазмұны мен реттілігі туралы айтылған. Жергілікті мемлекеттік басқару және өзін өзі басқару ережелері VIII бөлімде тұжырымдалған. Соңғы IХ бөлімде қорытынды және өтпелі ережелер берілген.

  ҚР ның Конститутциясына өзгерістер мен толықтырулар республикалық референдум арқылы енгізілуі мүмкін. Былайша айтқанда, халық Конституцияны қабылдап қана қоймайды, ол Конститутцияға өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы мәселені де шешеді. Референдум өткізу жөнінде шешімді Президент қабылдайды. Егер презилент Конститутцияға өзгертулер мен түзетулер енгізу мәселесін Парламенттің қарауына беру туралы шешім қабылдаса, онда референдум өткізілмейді.1998  жылы Конститутцияға өзгертулер мен түзетулер енгізу осылай жүзеге асты.