Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
1 слайд
2 слайд
Тақырыбы:
§13 Қыпшақ хандығы
(XI-XIII ғасырдың басы)
21.12.2011
3 слайд
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушыларды отандық тарихтың Қыпшақ хандығы дәуірімен таныстыру,даму ерекшеліктеріне және маңызын ашып көрсету.
Дамытушылық: Қыпшақ хандығындағы қазақ халқының қалыптасуындағы орнын айқындау.
Тәрбиелік: Оқушылардың Қазақстан тарихындағы Қыпшақ хандығы туралы біліміне тәрбиелік сипат беру.
4 слайд
Сабақтың кезеңдері:
1. Ұйымдастыру кезеңі
2. Үй тапсырмасын сұрау
3. Жаңа сабақты түсіндіру
4. Сабақты бекіту “Сөзжұмбақ”
5. Үйге тапсырма беру
6.Оқушыларды бағалау.
(Бассерман әдісі арқылы)
5 слайд
§12 Қарақытайлар (1125-1212) сұрақтар:
Қарақытайлардың Қазақстан жеріне келу себебі неде ?( Жетісуға)
Қарақытайлардың қоғамдық құрылысының ерекшелігі?
Қарақытайлар алым-салық жинау жүйесін қалай жүргізді?
Қарақытай мемлекеті өзінің сыртқы саясатында қандай бағыт ұстанды?
6 слайд
Жаңа сабақты түсіндіру
§13 Қыпшақ хандығы (XI-XIII ғғ басында)
Жоспары
1.Қыпшақтардың қоныстанған жерлері және этникалық құрамы
2. Қыпшақтардың қоғамдық құрылысы
3. Қыпшақ хандығының саяси жағдайы
4. Қыпшақтардың шаруашылығы
7 слайд
1.Қыпшақтардың қоныстанған жерлері және этникалық құрамы
Қыпшақ хандығы XI ғ құрылды .
Алтайдан Еділге дейінгі аралықты “Қыпшақтар даласы” (Дешті Қыпшақ) деп атаған.
Жалпы қыпшақтардың этникалық құрамы екі бөліктен тұрады
8 слайд
Жалпы қыпшақтардың этникалық құрамы екі бөліктен тұрады
Батыс бірлестігі
11 тайпадан тұрады:
елбөрілі, тоқсоба,
йетиоба, дурут
Шығыс бірлестік
16 тайпадан тұрады:
8 негізгі , 8 ұсақ тайпалық бөлімшелер.
Ең беделдісі бөрілер болған.
Қыпшақ хандары осы тайпадан шығып отырған.
9 слайд
Шығыс Қыпшақ бірлестігі
16 тайпа
Батыс Қыпшақ бірлестігі
11 тайпа
10 слайд
Қыпшақ бірлестігіндегі түрік тілдес тайпалар:
Қимақ
Оғыз
Құман
Ежелгі башқұрт
XIIғ бастап Арал маңындағы
Қаңлылар
Қарлұқтар
Жіліктер қосылған.
Еуропа саяхатшысы Плано Карпинидің “қаңлылар
қыпшақша сөйлейді екен” дегені толық дәлелдейді.
11 слайд
Қыпшақ халқының қалыптасуы
Дешті Қыпшақта (Қыпшақтар даласында ) қыпшақ халқының қалыптасуы заңды құбылыс еді.Бірақ монғол шапқыншылығы бұған үлкен нұқсан келтірді. Сөйтіп Қазақстанда біріңғай халық болып қалыптасу құбылысы XV ғ дейін кешеуілдеді.
12 слайд
2. Қыпшақтардың қоғамдық құрылысы
Қытай тарихшысы Жүзжани бөрілерді хан әулиетінің тайпасы деп атаған.
Хандық биліктің орталығын “орда” деп атаған.
Әскери басқару жүйесі бойынша оң және сол қанат болып бөлінді.
13 слайд
Әскери басқару жүйесі екіге бөлінген
Оң қанаттың күші және беделі басым
орталығы Жайық өзені бойындағы Сарайшық қаласы
Сол қанаттың орталығы Сырдария өзені бойындағы Сығанақ қаласы
Екі қанатқа бөлу билікті мызғытпай
ұстап отыру үшін жасалған еді.
14 слайд
Ақсүйек-шонжарларға
Хан Ханның туыстары тархандар
басқақтар бектер байлар
ру-тайпа көсемдері
Құлды “яланкуг” деп атаған
Қыпшақтардың бөгде аттары:
Орыс деректерінде: «Половцы» (далалықтар)
Венгр деректерінде: «Кундар» «командар»
15 слайд
3. Қыпшақ хандығының саяси жағдайы
Қыпшақтар Хорезм елімен қатынасты жақсартуға тырысады.
Хорезм билеушілері Текеш пен II Мұхаммед қыпшақ ханы Қадыр Букехан мен оның жиені Алып-Деректің арасындағы билік үшін таласты пайдаланып,Сығанақ қаласын басып алуды ойластырады. Текеш Отырарды билеп отырған Алып-Деректің әскерін өз жағына шығарып, қаланы жаулап алды.
Билік үшін бәсеке тек монғолдар екі елді де жаулап алғаннан кейін ғана біржола тынады.
16 слайд
4. Қыпшақтардың шаруашылығы
Мал шаруашылығы (төрт түлік)
Тұрмыстық кәсіп ( қолөнер .зергерлік)
Аң аулау шаруашылығы
Егін шаруашылығы
17 слайд
Оқулықпен
жұмыс
18 слайд
Тарихи диктант
1.Қыпшақтардың ... VII-VIII ғғ қалыптаса бастаған.
2. Қыпшақтардың батыс бірлестігі ... тайпадан тұрады.
3.Хандық биліктің орталығы ... деп аталады.
4.Күші және беделі басым оң қанаттың ордасы Жайық өзені бойындағы ... қаласының орнында болса,ал сол қанаттың орталығы Сырдария бойындағы ... Қаласында орналасты.
5.Орыс деректерінде қыпшақтарды ... деп,ал венгрлер ... деп атаған.
6.Қыпшақтар негізінен ... шаруашылығымен айналысты.
19 слайд
Жаңа сабақты бекіту:
Сөзжұмбақ шешу “Қыпшақ”
20 слайд
“Қыпшақ” сөзжұмбағы
Қ
Ы
Ш
П
Қ
А
1
2
3
4
5
6
21 слайд
“Қыпшақ” сөзжұмбағы
Ы
А
Н
А
Қ
Ы
Ш
П
Қ
А
1
2
3
4
5
6
С
Ғ
22 слайд
“Қыпшақ” сөзжұмбағы
Ы
А
Н
А
Қ
Ы
Қ
Р
С
А
Қ
Ш
П
Қ
А
1
2
3
4
5
6
С
Ғ
23 слайд
“Қыпшақ” сөзжұмбағы
Ы
А
Н
А
Қ
Ы
Қ
Р
С
А
Қ
Ш
П
Н
И
Қ
А
К
И
Р
А
1
2
3
4
5
6
С
Ғ
24 слайд
“Қыпшақ” сөзжұмбағы
Ы
А
Н
А
Қ
Ы
Қ
Р
С
А
Қ
Ш
П
Н
И
Қ
А
К
И
Р
А
А
Қ
Қ
Р
А
И
1
2
3
4
5
6
С
Ғ
25 слайд
“Қыпшақ” сөзжұмбағы
Ы
А
Н
А
Қ
Ы
Қ
Р
С
А
Қ
Ш
П
Н
И
Қ
А
К
И
Р
А
А
Қ
Қ
Р
А
И
Қ
Ш
П
Ы
Қ
1
2
3
4
5
6
С
Ғ
26 слайд
“Қыпшақ” сөзжұмбағы
Ы
А
Н
А
Қ
Ы
Қ
Р
С
А
Қ
Ш
П
Н
И
О
Қ
А
К
И
Р
А
А
Қ
Қ
Р
А
И
Қ
Ш
П
Ы
Қ
О
Т
С
Б
А
1
2
3
4
5
6
С
Ғ
27 слайд
Үйге тапсырма: §13 оқып келу
ВЕНН диаграммасын толтыру
Қарақытайлар мен Қыпшақтардың ерекшеліктері мен ұқсастығын тауып дәптерге жазыңыз.
Қарақытайлар
Қыпшақтар
ұқсастығы
28 слайд
Назар қойып
тыңдағандарыңызға
рахмет!
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Ғылыми және әлеуметтік-саяси әдебиеттерде әлеуметтік құрылым түсінігінің бірнеше мағынасы бар. Кең мағынада бұл – қоғамның жалпы құрылысы, оның бүкіл негізгі элементтері арасындағы байланыстар жүйесі. Сондай-ақ, бұл ұғым әртүрлі әлеуметтік қауымдастықтардың түрлері және олардың арасындағы қарым-қатынастың: әлеуметтік-таптық, әлеуметтік-демографиялық, әлеуметтік-этникалық сияқты түрлерін сипаттайды. Әлеуметтануда «әлеуметтік құрылым” ұғымы «әлеуметтік жүйе” ұғымымен тығыз байланысты. «Әлеуметтік құрылым” түсінігі «әлеуметтік жүйе” түсінігінің бір бөлігі болып табылады және 2 компоненттен тұрады – әлеуметтік құрам және әлеуметтік байланыстар. «Әлеуметтік құрам” – бұл осы құрылым қамтитын элементтер жиынтығы. Екінші компонент – осы элементтер байланысының жиынтығын білдіреді. Осылайша, «әлеуметтік құрылым” ұғымы бір жағынан қоғамның әлеуметтік құрылымын немесе ондағы әлеуметтік қауымдастықтардың түрлерінің жиынтығын қамтиды, екінші жағынан – мәні мен сипаттамасы бойынша іс-әрекеттінің үлестірілуі көлемімен ерекшеленетін бүкіл құрамдас бөліктердің әлеуметтік байланыстары болып табылады.
Әлеуметтік құрылым қоғамды жекелеген, бір немесе бірнеше белгілер белгілер негізінде біріккен қабаттарға, топтарға объективті бөлуді білдіреді. Бұл – элементтердің әлеуметтік жүйедегі тұрақты байланысы. Әлеуметтік құрылымның негізгі элементтері болып әлеуметтік қауымдастықтар (таптар, ұлттар, кәсіпкерлік, демографиялық, территориялық, саяси топтар) табылады.
Әлеуметтік қауымдастық – бұл белгілі бір өзара әрекет ететін индивидтер тобына ортақ болып табылатын, өмір әрекеті жағдайымен (экономиялық, әлеуметтік жағдай, кәсіби дайындығы мен білім, қажеттіліктер мен мүдделер денгейі) сипатталатын индивидтер жиынтығы; тарихи қалыптасқан территориялық қауымдастықтарға (қала, ауыл), белгілі бір әлеуметтік институттарға (отбасы, білім, ғылым) енуі.
Әлеуметтік қауымдастық әлеуметтік байланыс арқылы біріккен адамдар
6 651 392 материала в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Сарсенғалиева Айнұр Аралбайқызы. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
Курс повышения квалификации
72/144/180 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 144 ч.
Мини-курс
8 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.