Жай бөлшектерді қосу және азайту

• 1 слайд

  Аралас сандарды қосу және азайту
  5.1.2.20 аралас сандарды қосу және азайтуды орындау;
  

• 2 слайд

  Оқу мақсаты:
  5.1.2.20 аралас сандарды қосу және азайтуды орындау;
  Бағалау критерийі:
  аралас сандарды қосады
  аралас сандарды азайтады
  Сабақ мақсаты:
  Аралас сандарды қосуға және азайтуға берілген тапсырмаларды орындайды
  

• 3 слайд

  «Шындық/жалған» әдісі
  

• 4 слайд

  Жаңа тақырып
  Анықтама. Егер, жай бөлшек 𝑎 𝑐 𝑏 түрінде жазылса, онда бұл бөлшекті аралас сан деп атайды, мұндағы: a – бөлшектің бүтін бөлігі, b – бөлшектің алымы, c – бөлшектің алымы.
  Бұрыс бөлшекті аралас санға келтіру үшін, алымындағы санды бөліміндегі санға бөліп, бүтін бөлігін ажыратып, 𝑎 𝑐 𝑏 түрде жазамыз.
  
  

• 5 слайд

  №1. Мысал.
  2 3 5 +4 1 5 = 2+ 3 5 + 4+ 1 5 = 2+4 + 3 5 + 1 5 =6+ 4 5 =6 4 5
  Бөлімдері бірдей аралас сандарды қосу
  Бөлімдері бірдей аралас сандарды қосу үшін:
  1) олардың бүтін бөліктерінің қосындысын, бөлшек бөліктерінің қосындысын табу керек;
  2) бүтін бөліктерінің қосындысы мен бөлшек бөліктерінің қосындысын аралас сан түрінде жазу керек.
  
  

• 6 слайд

  №2. Мысал.
  4 4 5 −2 3 5 = 4+ 4 5 − 2+ 3 5 = 4−2 + 4 5 − 3 5 =2+ 1 5 =2 1 5
  Бөлімдері бірдей аралас сандарды азайту
  Бөлімдері бірдей аралас сандарды азайту үшін:
  1) олардың бүтін бөліктерінің айырмасын, бөлшек бөліктерінің айырмасын табу керек;
  2) бүтін бөліктерінің айырмасы мен бөлшек бөліктерінің айырмасының қосындысын аралас сан түрінде жазу керек.
  
  

• 7 слайд

  №3. Мысал.
  2 3 4 +4 1 3 =2 9 12 +4 4 12 = 2+ 9 12 + 4+ 4 12 = 2+4 + 9 12 + 4 12 ==6+ 13 12 =6 13 12 =7 1 12
  Бөлімдері әртүрлі аралас сандарды қосу.
  Бөлімдері әр түрлі аралас сандарды қосу үшін:
  1) аралас сандардың бөлшек бөлімдерін ең кіші ортақ бөлімге келтіру керек;
  2) бөлімдері бірдей аралас сандарды қосу керек.
  
  

• 8 слайд

  №4. Мысал.
  5 3 4 −4 1 3 =5 9 12 −4 4 12 = 5−4 + 9 12 − 4 12 =1+ 5 12 =1 5 12
  Бөлімдері әртүрлі аралас сандарды азайту.
  Бөлімдері әр түрлі аралас сандарды азайту үшін:
  1) аралас сандардың бөлшек бөлімдерін ең кіші ортақ бөлімге келтіру керек;
  2) бөлімдері бірдей аралас сандарды азайту керек.
  
  

• 9 слайд

  Кім жылдам?
  3 5 6 −1 1 6 =
  8 7 9 −5 2 9 =
  10 9 11 −4 2 11 =
  4 2 7 +9 4 7 =
  2 3 9 +5 5 9 =
  10 2 5 +7 1 5 =
  
  2 2 3
  3 5 9
  6 7 11
  13 6 7
  7 8 9
  17 3 5
  

• 10 слайд

  Семантикалық карта
  

• 11 слайд

  Мықты болсаң шешіп көр
  №1 тапсырма. Қосуды орындаңыз:
  7+ 2 3 +4 5 6 +2 1 4
  №2 тапсырма. Азайтуды орындаңыз:
  5- 2 1 8 − 1 3 8 − 3 4 − 5 8
  №3 тапсырма.
  Завод 150 тоңазытқыш жасап шығарды. Осы тоңазытқыштардың 2 5 −сі ауруханаларға, ал қалғанының 3 5 −і балабақшаларға жіберілді. Қанша тоңазытқыш балабақшаларға жіберілді?
  

• 12 слайд

  Үйге тапсырма
  №543, №544