27 Жапырақ өсімдіктің фотосинтез жүретін арнайы мүшесі, су булану және газ алмасу.

Сынып 6                                                                                            Күні:                                

Пән: Биология                                                                                          

Сабақтың тақырыбы: Жапырақ өсімдіктің фотосинтез жүретін арнайы мүшесі, су булану және газ алмасу.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: фотосинтез үдерісінің мәнісін, өсімдік үшін маңызын, органикалық заттардың жиналуы туралы білімдерін кеңейту.

Дамытушылық: пәнге, тақырыпқа байланысты қызығушылықтарын дамыту.

Тәрбиелік: түрлі тәрбиелік шаралардың әсерімен оқушы тұлғасында жағымда әсер қалыптастыру;

Сабақтың типі: Жаңа сабақты игеру

Сабақтың көрнекілігі:

І Кіріспе 

Ұйымдастыру кезеңі:      - оқушылармен амандасу

                                          - сыныптың тазалығын тексеру

                                          - сыныптың кезекшілігін анықтау

                                          - оқушыларды түгендеу

                                          - сабаққа дайындықтарын тексеру

Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:

№1 карточка

Жапырақ

1. Жапырақтың атқаратын қызметі:

а. ____________________________________________________________________________;

ә. ____________________________________________________________________________;

б. ____________________________________________________________________________;

в. ____________________________________________________________________________;

г. ____________________________________________________________________________;

2. Жапырақ тақтасы деп _______________, сағағы деп ________________ . Сағағы болмайтын жапырақты __________ , екі немесе одан да көп болса ____________ .

3. Жапырақтың жеке бөлідерінің атқаратын қызметін кестег

Жапырақтың құрылысы Атқаратың қызметі 1. Жапырақтың тақтасы ____________________________________________ ____________________________________________ ____________________________________________ ____________________________________________ 2. Жапырақтың сағағы ____________________________________________ ____________________________________________ ____________________________________________ ____________________________________________

 

№ 2 карточка

Өсімдік аттары	Жай жапырақты	Күрделі жапырақты
1. Қуын
2. Итмұрын
3. Жоңышқа
4. Қарбыз
5. Жүрегі
6. Күнбағыс
7. Қызыл мия
8. Қияр
9. Қараған
10. Аткаштан (атбас талшын)

Кестедегі өсімдіктің жай және күрделі жапырақтыларын адыратып, (+)немесе (-) белгісін қой.

№ 3 карточка.

Кестеге өзің күнделікті табиғаттан, бақшаңнан көріп жүрген өсімдіктердің күрделі жапырақтары қай түріне жататынын жаз.

Өсімдік аттары Күрделі жапырақтар үшқұлақ саусақ салалы қауырсын тәрізді 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

 

ІІ Негізгі бөлім. Жаңа тақырыпты түсіндіру кезеңі

Көмірқышқыл газы + су (күн сәулесі/жасыл өсімдік) → қант (глюкоза) + оттегі ═

фотосинтез.

Өсімдік жапырағының хлоропластарында күн сәулесінің қатысуымен болатын құбылысты фотосинтез деп атайды. Фотосинтездегі хлорофилдің рөлін алғаш сипаттаған орыс ғалымы Климент Аркадьевич Тимирязев (1843-1920).

Өсімдік тіршілігіне қажетті құбылыстың бірі – суды буландыру. Өсімдіктер суды жапырақтары арқылы буландырады. Неғұрлым жапырақ тақтасы үлкен болса, соғұрлым су көп буланады.

Су буланудың маңызы – ыстық күндері жапырақты күн сәулесінен қызып кетуден сақтайды. Ауық – ауық суды юуландырып тұратындықтан жапырақтар ыстық күндері жап – жасыл қалпында сақталады. Жапырақтың суды буландыруы фотосинтезбен тығыз байланысты.

Жапырақтың ылғалды және құрғақ климатқа бейімделуі.

Ылғалы мол жерде өсетін өсімдіктердің жапырақтары ірі, қою жасыл түсті. Шөл. Шөлейтті жерде өсетін өсімдіктердің жапырақтары ұсақ, түкті болғандықтан суды аз буландырады.

ІІІ Қорытынды. Бекіту кезеңі.

Тапсырма. Суретке қара және сәйкес жауапты жаз.

1 – Крахмал түзілетін органдар (жапырақ, хлоропластар)

.....................................................................................

2,3 – Крахмал түзілетін заттардың аттары

......................................................................................

4 – Крахмалдың пайда болуына әсер еткен газ

....................................................................................

№1 тапсырма. Сөйлемді толықтыр.

1)      Су ............................., жоғары жағынан буланады, бұл құбылыс...............................

арқылы жүреді.

2)      Жарыққа қарағанда көлеңкеде су........................., ал қатты құрғақ желді күндерде, тыныш ауа – райына қарағанда.....................буланады.

3)      Егер өсімдікке су жеткіліксіз болса, ............................................болады.

4)      Ал егер су жеткіліксіз болса.................................жарық болады.

5)      Су булануы кезінде .................................өсімдік қызбайды.

6)      Булану өсімдіктерде........................ – түзілуіне қатынасады.

№2 тапсырма. Климат пен өсімдіктер арасындағы сәйкестікті жаз.

Ылғалды климат						Құрғақ жерде

1)      Жапырақтар ұсақ қабыршаққа айналады.

2)      Жапырақтары ірі, қою жасыл түсті;

3)      Жапырақтар бозғылт сұр түсті;

4)      Саңылау жас бұтақтарда орналасқан;

5)      Жапырақтары ұсақ, жіңішке;

6)      Жапырақтарды күміс тәрізді түктер басқан;

7)      Жапырақтары жоқ, оның орнында тікенектері бар.

IV Үй тапсырмасын беру кезеңі: §18-19 оқу, 62 беттегі С деңгейі

V Бағалау. Оқушыларды бағалау

Краткое описание документа:

Сынып 6 Күні:

Пән: Биология

Сабақтың тақырыбы: Жапырақ өсімдіктің фотосинтез жүретін арнайы мүшесі, су булану және газ алмасу.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: фотосинтез үдерісінің мәнісін, өсімдік үшін маңызын, органикалық заттардың жиналуы туралы білімдерін кеңейту.

Дамытушылық: пәнге, тақырыпқа байланысты қызығушылықтарын дамыту.

Тәрбиелік: түрлі тәрбиелік шаралардың әсерімен оқушы тұлғасында жағымда әсер қалыптастыру;

Сабақтың типі: Жаңа сабақты игеру

Сабақтың көрнекілігі:

І Кіріспе

Ұйымдастыру кезеңі: - оқушылармен амандасу

- сыныптың тазалығын тексеру

- сыныптың кезекшілігін анықтау

- оқушыларды түгендеу

- сабаққа дайындықтарын тексеру