Жас қырандар арасында бата беру сайысын ұйымдастыру

«Бата беру»

сайысының сценарийі

Мақсаты: бата төңірегінде ой қозғау, осы тақырыптағы өз ойларын мемлекеттік тілде сауатты, көркем, толық жеткізе білуге үйрету. өз Отанының патриоты болуға, жаман мен жақсыны ажырата білуге, аталы сөзден ғибрат алуға тәрбиелеу. Қазақ елін, оның салт-дәстүрін, тілін құрметтеуге тәрбиелеу. Ел-жұрттың бір-біріне деген сүйіспеншілігін айту. 

1.  Жақсы іске бас болу. 
2. Үлкен-кішінің жолын ашу. 
3. Алдағы өмірге мақсаттар белгілеу. 

Ернұр бата айтады...... 

Бота: Бата беру-адал ниет, жақсы тілек білдірудің дәстүрі.Дастархан басында, түрлі жиын-тойларда, т.б. адам өмірінде кездесер ірілі-ұсақты қуанышты кезінде қол жайып, бата береді.Сондай-ақ алыс жолға аттанған азаматына ақ жол тілеп бата береді.

Нұрболат:Бата беретіндер, көбіне көпті көрген ақсақалдар мен кемеңгер де дуалы ауызды билер болып келеді. Бата қысылғанда- қуат, қиналғанда-медет беріп, әрбір іс-әрекетіңе даңғыл жол ашып, бәле-жаладан қорғайды деп есептелген.

Бота Нұрболат: Армысыздар құрметті ұстаздар мен оқушылар және қонақтар! Бүгінгі алғашқы рет өткелі отырған: « Ақ бата- асыл мұра» атты  сайысына қош келдіңіздер!

Нұрболат: Сайыс, сайыс көңіл шіркін тасысын
Сайыс сайын жанкүйерлер қол ұрсын
Өнерлерін аямайтын біздерден
Сайыскерлер ортамызға кеп енсін – деп отырып бүгінгі сайысқа қатысушы жас қырандарымызды  қол соғып құрметтеп ортаға шақырамыз.

1.     Мосиенко Иван 4 «в»

2.     Оразбай Айнұр 3 «г»

3.     Мағауия Ерсұлтан 3 «в»

4.     Нұрғалиева Алуа 4 «в»

5.     Сейтқали Әлихан 3 «в»

6.     Өтеміс Мөлдір 4 «г»

7.     Жұмағұлов Нұрәлі 4 «г»

8.     Шаймурзина Бірғаным 4 «г»

Бота: Ашық жарқын жүзді
Әділқазылар біздің
Әділ баға берерге,
Шақырайық біз төрге.
Шеберлікті, білімді,
Сараптап сіздер көріңіздер.
Әділ қазы алқасы,
Әділ баға беріңіздер.
Нұрболат: Кезекті әділ – қазыларымызды таныстыруға рұқсат етіңіздер.
Бота: __________________________________________

Нұрболат: директордың әдістеме ісі жөніндегі орынбасары  Макажанова Динара Тлеуовна

Бота: ____________________________________________________

Бота: Ал, олай болса сайыскерлерді сахна сыртына шығарып салайық.

Нұрболат: Көп сөйлеп жөн жобадан біз аспайық
Қандай сайыс болса да біз қашпайық
Ал, ендеше рұқсат болса «Ақ бата –асыл мұра» атты бата беру  сайысын біз бастайық деп сайыстың шарттарымен таныстырып өтейік.

Бота : Сайыстың барысы
I «Сәлем сөздің анасы»  сәлемдесу кезеңі
II «Ақ бата –асыл мұра»  бата беру кезеңі
III «Қазақтың ырымдары – тиымдар» (сұрақ – жауап) кезеңі
IV   Соңғы кезең «Еркін тақырып».

Нұрболат:  1 Кезек «Сәлем сөздің анасы» кезеңіне береміз. Сайыскерлеріміз өздерін өлеңмен  таныстырады. Алғашқы сайыскеріміз:  Мосиенко Иван

2.     Оразбай Айнұр

3.     Мағауия Ерсұлтан

4.     Нұрғалиева Алуа

5.     Сейтқали Әлихан

6.     Өтеміс Мөлдір

7.     Жұмағұлов Нұрәлі

8.     Шаймурзина Бірғаным

І кезеңімізді қорытындылап, сайыскерлеріміздің ұпай сандарын есептеп өтсек.

Әділқазылар сайыскерлерімізге берген ұпайларыңыз......

1.     Мосиенко Иван

2.     Оразбай Айнұр

3.     Мағауия Ерсұлтан

4.     Нұрғалиева Алуа

5.     Сейтқали Әлихан

6.     Өтеміс Мөлдір

7.     Жұмағұлов Нұрәлі

8.     Шаймурзина Бірғаным

Бота: Халық ақ батадан рухани қуат алады, ол жақсылыққа жол ашады деп сенеді. Сондықтан да қазақтар ежелден-ақ қадірлі қариялардан, атақты батыр, билерден, шашасына шаң жұқпайтын шешендер мен арқалы ақындардан бата алуға құштар болған.

 Нұрболат: «Батамен ер көгерер, жауынмен жер көгерер» деген сөз адамды iзгiлiкке, парасаттылыққа, мейiрiмдiлiкке баулиды. Ендеше бата да сол ұлы қасиеттерге бастаушы әрi тудырушы рухани мұра болып табылады. Бата көркем сөзбен, өлеңмен, шешендiк тiлмен, әсерiмен, қол жайып айтылады. Олай болса,   «Ақ бата –асыл мұра»  кезеңін  бастаймыз.   Ортаға

1.     Мосиенко Иван  шақырамыз.

2.     Оразбай Айнұр

3.     Мағауия Ерсұлтан

4.     Нұрғалиева Алуа

5.     Сейтқали Әлихан

6.     Өтеміс Мөлдір

7.     Жұмағұлов Нұрәлі

8.     Шаймурзина Бірғаным

Бота: ІІ кезеңді қорытындылайтын болсақ.

1.     Мосиенко Иван

2.     Оразбай Айнұр

3.     Мағауия Ерсұлтан

4.     Нұрғалиева Алуа

5.     Сейтқали Әлихан

6.     Өтеміс Мөлдір

7.     Жұмағұлов Нұрәлі

8.     Шаймурзина Бірғаным

Нұрболат: Қазақ елі  салт-дәстүрді, әдет-ғұрыптарын  қатты ұстаған халық. Осы кезге дейін ата-әжелеріміз сол дәстүрді ұрпақтан-ұрпаққа  жеткізген.  Болашақ ұрпаққа жеткізу біздің міндетіміз.

Нұрболат:  Бота сен қазақ халқының ырым-тиымдарын, әдет-ғұрыптарын білесің бе?

Бота: Ия, менің әжем маған күнде Ақты баспа! Керегені керме! Жағыңды таянба! Босағада тұрма! деген сияқты ырым-тиымдарды айтып отырады.

Нұрболат: Жақсы екен, олай болса, сайыскерлеріміз ырым-тиымдарды  жақсы білеме екен?  Соны тексеріп көрейік.

Бота: Келесі кезең  «Қазақтың ырымдары- тиымдары» (сұрақ – жауап)  сайысы. Ортаға сайыскерлерімізді шақырамыз.

1 Жеті қазынаны атаңыз. ер жігіт,сұлу әйел, берен мылтық, жүйрік тазы, қыран бүркіт, жүйрік ат, өткір пышақ,
2. Қазақтың ұлттық аспаптарын атап беріңіз. Домбыра, Жетіген, Қобыз, Саз сырнай, Үскірік, Тастауық,  Адырна,  Асатаяқ,  Дауылпаз.
3. Киіз үй жиһаздарын атаңыз. сандық, жағлан, кебеже, жүкаяқ, әбдіре, асадал, ағаш төсек, қол сандық, шай сандық, қобдишалар. 
4. Тұмар дегеніміз қалай түсінесіз? зиянды тылсым күштерден, тіл-көзден сақтайды деп сенген. Ежелден келе жатқан қазақ халқының бұйымы.
5. Үш жұртты ата. өз жұрты, қайын жұрты, нағашы жұрты
6. Мал сүйегін пайдаланып ойналатын ұлттық ойын түрін ата.? Ақ сүйек
7. Жеті атаны атаңыз. Ата. Бала. Немере. Шөбере. Шөпшек. Немене. Туажат.

8. Жасау дегеніміз не? ұзатылатын қызға берілетін мал-мүлік
9. Бала дүниеге келгенде болатын той? Бесік той

10. Бес жақсыны атаңыз? қара нар, жүйрік ат, қалы кілем, алмас қылыш, бұлғын ішік 

11. Ата-ана, әке- шешенің үйін қазақ халқында қалай атайды? қара шаңырақ

12. Әшекей бұйымдар жасайтын адамдарды кім деп атайды? Зергер

13. Үш жүзді ата? Ұлы жүз, орта жүз, кіші жүз
14. Бес дұшпанды ата? өсек, өтірік, мақтаншақ, еріншек, бекер мал шашпақ

15 Үш биді атаңыз? Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би.

16. Үш арсызды ата? Ұйқы арсыз, күлкі арсыз, тамақ арсыз.

Бота: Тамаша,  сайыскерлеріміз  салт-дәстүрді, әдет- ғұрыптарды, жақсы сіңірген екен.

 Бота: ІІІ кезеңді қорытындыласақ

Нұрболат: Соңғы  Кезең  Еркін тақырыпқа   да жеттік. Сайыскерлеріміз өздерінің дайындаған    өнерлерін ортаға салады. Ал, олай болса кезек  Мосиенко Иванда.

Оразбай Айнұр

Мағауия Ерсұлтан

Нұрғалиева Алуа

Сейтқали Әлихан

Өтеміс Мөлдір

Жұмағұлов Нұрәлі

Шаймурзина Бірғаным

Бота: Бәрекелді, қарсыластар бірінен бірі қалыспайды екен.

Бота: Сонымен сөз кезегін әділ – қазыларымызға береміз.

Қорытынды: Құрметті ұстаздар, қонақтар және оқушылар осымен біздің бүгінгі «Ақ бата –асыл мұра»  атты сайысымыз өз мәресіне жетті. Дәстүрімізді дәріптеп, салтымызды сақтап жүрейік, Сау болыңыздар!