Жасуша - тірі организмдердің ең кіші өлшем бірлігі

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:  Жасушалық биология		Мектеп: «№ 4 орта мектеп» МКМ
Күні:  02.03.2018		Мұғалімнің аты-жөні:Төленді Г.Н.
Сынып: 8 «Ә»		Қатысқандар: 23		Қатыспағандар: 0
Сабақтың тақырыбы		Жасуша – тірі ағзалардың құрылымдық негізгі өлшем бірлігі. Прокариот және эукариот жасушалардың құрылысы: ядроның болуы және орналасуы, жасуша қабырғасы, жасуша мембранасы, пластидтер, митохондрия, рибосомалар, Гольджи аппараты, вакуоль.
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)			8.4.2.2 - прокариот және эукариот жасушалардың құрылысын салыстыру
Сабақтың мақсаты		Барлық оқушылар: -          Жасуша және жасуша оргоноидтарын сипаттай алады.
		Оқушылардың басым бөлігі: -          Прокариотты және эукариотты ағзаларды салыстыруды орындай алады.
		Кейбір оқушылар: -          Прокариоттар және эукариоттар жасушалары құрылысын анықтай алады.
Бағалау критерийі		1.      Жасуша құрылысын және оргоноидтарының қызметтерін талдай алады. 2.      Прокариотты және эукариотты ағзаларды ажырата алады. 3.      Прокариотты және эукариотты ағзалар жасушасын анықтай алады.
Тілдік мақсаттар		Сабақ барысында пән мазмұны ұғымдары, қолдануға қажетті айтылым-жазылымға сәйкес академиялық тіл қалыптастырылады ( топтық жұмыс, сұрақты дұрыс қоя білу)
		Негізгі сөздер мен тіркестер: эукариотты ағза, прокариотты ағза, ДНҚ (дезоксирибонуклеин қышқылы), Гольджи жиынтығы, ЭПТ (эндоплазмалық тор), ядро, митохондрия
		Диалог үшін пайдалы сөйлемдер: Топтарға талқылау үшін айтылым: Жасуша – тіршіліктің ең кіші өлшем бірлігі Сіз неліктен .... екенін айта аласыз ба? Жасушалар неліктен прокариотты және эукариотты болып бөлінеді? Жазылым үшін: Прокариоттар және эукариоттық ағзалар жасушаларының құрылысы бойынша бір-бірінен ерекшеленеді
Құндылық-тарға баулу		1)               «Қазақстанның Тәуелсіздігі және Астана». Мысалы, 3 және 4 тапсырма, бірлескен жұмыста бірлік арқылы ғана жетістікке жетуге болатынын ұғындыру 2)               «Қоғамыздағы ұлттық бірлік, бейбітшілік пен келісім». Мысалы, 2 тапсырма, жұптық жұмыстағы достық қарым қатынас пен теңдікті сақтау
Пәнаралық байланыс		Химия (Митохондрияның қызметі, ЭПТ қызметі, Гольджи аппараты қызметі, рибосома қызметі) Физика (Митохондрияда энергия қорға жиналады. Сергіту сәті. «Заряд алу» (А.Ж.Егізбаев бойынша). Митохондрия рөліндегі оқушылар бір-біріне қол ұстасу арқылы энергия береді)
Тақырып бойынша алдыңғы білім		Жасуша – ағза құрылысының негізгі бөлшегі туралы түсінігі бар
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері	Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері			Ресурстар
Сабақтың басы	Ұйымдастыру (3 минут) Оқушылармен амандасу, түгендеу. Топқа бөлу. «Сөз құрастыру» Топтар атауы: 1-топ. Лизосома 2-топ. Рибосома 3-топ. Вакуоль   Қызығушылығын ояту. 1.    Жасушаның ішіндегі     Қоймалжыңдау сұйықпын.     Әрқашан космос қысымын     Тұрақты етіп тұрыппын     Жауабы: Цитоплазма 2.  Бір бөлігі жасушаның,     Дөп дөңгелек мен болам     Тұқым қуалау қасиетін     Ұрпақтарға жолдағам      Жауабы: Ядро 3.   Денем тарақ пішінді Екі қабат ірімін Цитоплпзма ішінде Органоидтың бірімін Жауабы: Митохондрия 4.   Жүрмеңдер мені бөтен деп Қажеті жоқ екен деп Синтездеймін ақуызды Жасушаны мекен деп Жауабы: Рибосома			Әріптер жазылған түсті қағаздар (қызыл, сары, жасыл)
Сабақтың ортасы	1. Тапсырма. Жасуша құрылысын анықтап, оргоноид-тардың қызметтерін талқылау. «Кинометафора» (Н.Баринова бойынша)  Жеке жұмыс. (8 минут) Көрсетілім: Жасуша құрылысы және органоидтарының қызметі  https://bilimland.kz/kk/courses/biologiya-kk/zhasusha-ahzalardyng-tirshilik-birligi/zhasushanyng-qurylymy-men-atqaratyn-qyzmeti/lesson/zhasusha-qurylymy    Дескриптор: 1.   Жасуша құрылысын анықтай алады. 2.   Жасуша оргоноидтарының қызметін талқылай алады. 3.   Жасуша туралы өз пікірлерін білдіре алады. ҚБ: «Blob’s tree» (П.Уилсон бойынша)          Өзін-өзі бағалау (2 минут) 2. Тапсырма.Прокариотты және эукариотты ағзалар жасушаларын салыстыру      «Эйлер шеңбері» (А.Ж.Егизбаев бойынша)      Топтық жұмыс (8 минут) Дескриптор: 1.   Прокариотты ағзалардың ерекшеліктерін түсіндіре алады. 2.   Эукариотты ағзалардың ерекшеліктерін түсіндіре алады. ҚБ: «Критериалды бағалау»        Топтық бағалау Топ атауы Прокариотты ағзалардың ерекшеліктерін түсіндірген Эукариотты ағзалардың ерекшелітерін түсіндірген Эстетикалық талапқа сай Мембрана Рибосома Лизосома Сергіту сәті. «Заряд алу» (А.Ж.Егізбаев бойынша).                       Шаттық шеңбері. Жалпы жұмыс (2 минут) 3.   Тапсырма. Прокариотты және эукариотты жасушалар құрылысын анықтау. «Кувёртка» (Иен Майлс бойынша). Жұптық жұмыс. (5 минут)    Дескриптор: 1.      Прокариотты жасушалар құрылысын анықтай       алады. 2.      Эукариотты жасушалар құрылысын түсіндіре алады. ҚБ: «Сиқырлы сызғыштар»  (Г.Цукерман бойынша)   Жұптық бағалау 4. Тапсырма. Жасушаның прокариотты  немесе эукариотты ағзаға тән белгілерін сәйкестердіру Сәйкестендіру кестесі Топтық жұмыс. (5 минут)   Белгілер көк жасыл балдырлар жатады ядросы бар митохондриясы жоқ өсімдіктер, жануарлар жасушасы жатады ұзындығы 1-10 мкм ядросы толық дамымаған Гольджи жиынтығы жоқ жасушалары митоз жолымен бөлінеді митохонриясы жақсы жетілген Дескриптор: 1.       Прокариотты ағзаларды белгілермен сәйкестендіре алады. 2.       Эукариотты ағзаларды белгілермен сәйкестердіруді орындай алады. ҚБ: «Кейс» әдісімен бағалау          Топтық бағалау			АКТ Bilim land https://bilimland.kz/kk/courses/biologiya-kk/zhasusha-ahzalardyng-tirshilik-birligi/zhasushanyng-qurylymy-men-atqaratyn-qyzmeti/lesson/zhasusha-qurylymy СТО «Blob’s tree» парақшалары, маркер, түрлі түсті қаламдар Постер қағаздары түрлі түсті маркерлер Критериалды бағалау парақшасы Кувёртка қағазы, маркер Сызғыш бейнеленген қағаздар Сәйкестендіру кестесі бейнеленген А4 қағаздар, маркер Кейс суреттері бейнеленген қағаздар
Сабақтың соңы	Рефлексия (5 минут)			Стикер қағаздары