Биология 9-сынып
Cабақтың тақырыбы: :Жасушаның
құрамындағы бейорганикалық заттар..
Сабақтың
мақсаты:
1. Оқушыларды
жасушаның құрамындағы бейорганикалық заттармен
таныстыру. 2.
клетка құрамындағы бейорганикалық заттарды есте сақтау,олардың жасуша үшін
атқаратын қызметін білу.
3.Ұйымшылдыққа
тазалыққа тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі:
тірек-сызба,
Сабақтың пәнаралық
байланысы: Химия.
Сабақтың әдісі:
Сұрақ жауап,баяндау, кесте толтыру. .
Сабақтың
барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі.
ІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.
ІІІ. Бекіту
ІV. Үйге тапсырма беру.
V. Үй тапсырмасын тексеру
ІІ.1. Макроэлементтер
деп нег атаймыз,оларға қай элементтер жатады.? (О,Н,С,N –
мөлшері 98%)
2. Қай элементтерді
био элементтер дейміз неліктен ?( р,s)
3. Жасуда қандай
иондар кездеседі,олардың мөлшері қандай,қандай қызметтер атқарады.(К, Nа,Са,
Мg,Ғе,СІ сиқты- 1%
4. Мироэлементтерге
қайсы жатады олардың клеткадағы атқаратын қызметіқандай?
5. Жасушадағы судың
мөлшері?
6. Судың қасиеттері.
ІІІ. Бекіту.
№5-орандау.
ІV. Үйге§ 3.
кесте толтыру
Мөлшері аз болғанмен олар ағзада маңызды
кызмет аткарады. Мырыш инсулин
гормоны молекуласының кұрамына енеді. Кобальт – В12 витамині мол.
орталык атом. Бром жүйке
жасушаларынын қызмет аткаруы үшін кажет. Мыс кейбір
фермент-тер мен тасымалдағыш жасушалар молекулаларының кұрамыйа енеді, сондай-ақ шаянтектестердің және ұлулардың тынысалу
пиг-менттерінде болады.
. Мысалы, кобальттың топыракта (сондай-ак
жай-ылым өсімдіктерінде) және жергілікті мал азығында тапшылығынан койлар мен мүйізді ірі мал қаназдықауруына
ұшырайды.
Н -
Судың және барлык биологиялык косылыстардың күра-мына енеді
С- барлык биологиялық косылыстардын күрамына енеді
N азот-
Нәруыздар мен нуклеин
кыш-ң құрылымдык құрамдас
бөлігі
О -
Судың және барлык
биологиялық қосылыс-дын құрамына
енеді
Na - Хлормен бірге 0,9°/.
концентрацияда қан плазмасының күра-мына Тірі жасушалар жарғақшаларының үйектігін камтамасыз ететін оң ион
Cl-
Na ірге 0,9% концентрацияда кан плазмасыныц күрамына Негізгі теріс ион. НС1 карын
солінің күрамында болады
К-
Тірі жасушалар жарғакшаларының
үйектігін (полярлығы) камтамасыз ететін негізгі оң ион
Са-тұз
құр. тіс пен сүйек қатты затгарында, ұлудың
және
баска омырткасыздардын бакалшактарында
болады. Кан ұйыған кезде таптырмайтын ион түріндегі зат
Ғе-
Гемоглобин қүрамында болады
Mg -Хлорофилл қүрамына енеді
S- Екі аминқышкыл құрамында болғандықтан,
нәруыз құрамына кіреді
Р- Түз түрінде - сүйекте, аниондар түрінде
АТФ жене нуклеин қышкылдарында
- НРОа, НдРО^ кышкылдарының күра-мында болады (ДНК түкымкуалауға
жауапты)
Br- жүйке жасушаларынын кызмет атқаруы үшін
қажет
Zn - Аталық жыныс гормондарының құрамында
болады
I-
Тироксин гормондарының таптырмайтын күрамдас бәлігі.
Си-шаянтектестер
жөне үлулар тынысалу пигменттері
кұра-мында және біркатар ферменттер мен тасымалдаушы моле-кулалар күрамында болады
F- тic кіреукесінің күрамына еніп,
оны берік етеді
В-Кейбір
өсімдіктердін өсуі үшін аз молшерде (микродозада) кажет
Егер кандай болса да бір жасушаға немесе ағзаға
мөлшері 0,000001 г шамасында болса да элемент кажет болса, оның болмауынан
калай бол-ганда да оныц опатка үшырайтынын есте үстаған жөн.
Жасушалар мен ағзаларда суды коспай, тұтас
алғанда бейорганикалық заттардың мелшері шамамен 1 % бола-ды. Құрамында 20-22%
түз болатын сүйек үлпасының жасушалары ғана ерекшелік
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.