"Жеңіл металл" 9 класс

Ақтөбе облысы

№ 18 орта мектеп

География пәні мұғалімі

Әділова Ғайни Нағиқызы

Күні  28.11.15ж       9 класс          пәні: география

Сабақтың тақырыбы: Түсті металлургия

Сабақтың мақсаты: Түсті металлургия өнеркәсібі туралы толық мағлұмат беру.  

Білімділік мақсаты: оқушыларға Қазақстандағы түсті металлургия кешені туралы және ауыр, жеңіл металдар туралытүсінік қалыптастыру

Тәрбиелік міндеті: саяси-идеялылыққа, адамгершілікке, еңбекқорлыққа, табиғатты сүйе білуге, мамандық таңдауға, экономикалық және экологиялық көзқарасқа, эстетикалық талғамын арттыруға, патриоттық сезімге, дүниетанымдылыққа баулиды.

Дамытушылық міндеті: оқулықтың мәтінімен берілген жоспар бойынша өз бетінше кесте толтырту, атластан кескін картаға түсірту, тірек конспект жазып, ауызша сипаттама жасауға дағды қалыптастыру. Қосымша материалдар арқылы интеллектуалдық деңгейін көтеріп, оқушының пәнге қызығушылығын арттыру, тілін дамыту.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың тегі: жаңа сабақты бекіту

Сабақтың әдісі: көрнекілік, тірек-конспектілік, эвристикалық, дамыта оқыту, саралап оқыту, сын тұрғысынан ойлау әдістерінің элементтерін пайдалану

Сабақтың тәсілі: жалпы класпен, топпен

Көрнекілігі: жұмыс дәптер, кескін карта, атлас, д/ж жарты шарлар картасы, дүние жүзінің саяси картасы, т.б.

Пән аралық байланыс: тарих, математика, физика, химия, биология, әдебиет, өзін-өзі тану.

Қолданылған әдебиеттер:  ғаламтор, «География және табиғат» журналы, т.б.

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру.

ІІ.Тірек білімді нақтылау.«Ой шақыру».

Логикалық тест:

1.Қара металлургия шикізаты (темір кені)

2.Толық циклді зауыт орналасқан қала (Теміртау)

3.Темір рудасын өндіретін негізгі кен орындары (Соколов-Сарыбай,Қашар,Аят; Лисаков, Атасу,Қаражал)

4.Қазақстанның ферроқорытпалар мен прокатын негізгі сатып алушы елдер (Ресей,Қытай,Европа елдері)

5.Қарағанды металлургия комбинатының негізгі өнімі(болат,шойын,прокат).

6.Ең ірі ферроқорытпа зауыт орналасқан қалалар (Ақсу,Ақтөбе)

7.Соколов-Сарыбай кен байыту комбинаты орналасқан облыс (Қостанай)

8.Елімізде қай тауда хромит пен никельдің көп қоры шоғырланған (Мұғалжар)

9.Марганец кені кездесетін кен орындары (Жезді,Қаражал)

10.Қара металлургия өндірісін орналастыру шарты (еңбек қоры,шикізат,отын,көлік)

ІІІ. «Қызығушылығын ояту»(сабақтың тақырыбын анықтау)

Қорғасынды көрдің бе,

Аққан Қаратаудағы,

Алтын шыға Алтайдан,

Жарқырап күндей жайнады.

Қарсақпайдан мыс ағып,

Бұлақтайын саулады,

Мақта көктеп Шымкенттен,

Ақтөбенің егіні,

Өрге өргелен өнімі.

Ембі-нефті жерінен,

Мұнай атып парлады...

Сұрақ қою:өлең не туралы?Қорғасын,мыс,алтын дегеніміз не?Олай болса біздің сабағымыз неге байланысты болуы мүмкін?Дәптерге күннің жадын,тақырыбын жазу.

IV. «Мағынаны тану»

Мұғалім: Қазақстан жерінде Менделеевтің периодтық жүйесіне кіретін барлық түсті металлдар кездеседі.Кейбірінің қоры жөнінен дүние жүзінде алғаашқы орындарды алады.Әсіресе мыс,мырыш,алюминий,полиметалл өнімдеріне бай.Түсті металлургия өнеркәсібі түсті металдарды өндіру,байыту,балқыту,прокат алу,металл қалдықтарын өңдеуді іске асырады.Бұл процесстер қалай жүзеге асады?Еліміздегі түсті метал калай дамуда,міне осы мәселелер жөнінде сіздерге үйге тапсырмалар беріп едім,енді соған кезек берейік.

1-слайд.Түсті металдар тобы.

2-слайд.Мыс қорытпалары.

.Орналастыру шарттары.

 Түсті металлургияның сала аралық байланысы барма?

слайд.Түсті металлургия.Түсті металлургия-көлік,химия,энергия,отын,машина жасау. 

8 сұрақ.Түсті металлургияның қазіргі жағдайы.Шетел компаниялары.

V. «Ой-толғаныс.»  1.Интерактивті тақтада жазылған деңгейлік тапсырмаларды орындау.

1.Мыс,мырыш,алюминий,титан,қорғасын,магний балқыту.

2.Кен және отын

3.Кенде металл аз болғандықтан,арнаулы комбинаттарда металдан бос тау жынысын ажыратып алады.

4.Қышқыл,тыңайтқыштар шығару үшін.

5.Негізгі өндірісті құрал-жабдықпен қамтамассыз етеді. 

Б)Түсті металлургия құрылымы қандай болатынын сызба түрінде көрсет.

Шикізат өндіру-шикізатты өңдеу-негізгі өндіріс-негізгі өнім өндірісі-қалдық-қалдықты пайдаланаты өндіріс.

2 -Тапсырма: Тақтаға  бүгінгі сабақтың мәтінін толық ашатын,үлкен мағына білдіретін 10 сөз тіркесі жазылған.Сендер соған кезектесіп ғылыми тілмен қысқа,нақты жауап қайтарасындар.

1.Кенді байыту-кеннің құрамындағы компанентті біртіндеп алу

2.Полиметалл кені-құрамында басты металл қорғасын мен мырыш және басқа бірнеше металл кездесетін кен.

3.Шикізат факторы-металлургия уакыттарын орналастырудағы негізгі принцеп

4.Электр қуаты-түсті металлургия энергияны көп қажет ететін өндіріс.

5.Металургиялық база-ортақ шикізат,отын қорын пайдаланатын зауыттар тобы

6.Боксит кені-алюминийдің негізгі шикізаты.

7.Мыс қорытпалары-мыс пен басқа металдардың қоспасы.

8.Құрамдастыру-бір кәсіпорында технологиялық процесі ұқсас бірнеше өндірістердің жинақталуы.

9.Шоғырландыру-өндірістің ұштасуы

10.Түсті металлургия-металды өндіру,байыту,балқыту,дайын нім алу,металл қалдықтарын өңдеуді іске асыратын өндіріс.

VI. Тренинг «Менің еліме тілегім»

VІI.Қорытындылау.

VIII.Үйге тапсырма.

1.Кескін картаға металлургия орталықтарын түсіру.

2.Металлургия және экология

IX..Бағалау.

Пән мұғалімі Әділова Ғ. Н.

№ 18 орта мектеп

9 класс

ашық сабақ

Өткізген Әділова Ғайни Нағиқызы