"1920-1930 жылдардағы Қазақстан өнеркәсібі, индустрияландыру" 11 сынып

11-сынып.  Қазақстан  тарихы. Жаратылыстану-математика  бағыты.                                                                                            Сабақтың  тақырыбы: 1920-1930 жылдардағы  Қазақстан  өнеркәсібі,   индустрияландыру.                             Сабақтың  мақсаты:                                                                                                                                          Білімділік:  Оқушыларға Қазақстанның  индустриялық  дамуының  негізгі  ерекшіліктерін, индустрияландыру бағдарламасын, өндірістің  дамуын  түсіндіру.                                                                             Дамытушылық:  Оқушылардың  ой- өрісін,  терең  ойлау,  іздену,  өз бетімен жұмыс  жасау  қабілетін  дамыту.                                                                                                                                                              Тәрбиелік:    Оқушыларды  ұлтжандылыққа,  ел  тарихын  құрметтеуге,  намысты  патриот  азамат тәрбиелеу.                                                                                                                                                                                Сабақтың  түрі: Аралас сабақ  (АКТ)                                                                                                                                                     Сабақтың  әдісі: Өзара  оқыту ,  тірек- сызбасын  қолдану, ауызша  баяндау, сұрақ-жауап.                                                                                 Сабақтың  көрнекілігі: Интерактивті  тақта,  суреттер, слайдтар.                                                                                                Сабақтың  барысы: Ұйымдастыру  кезеңі:                                                                                                                                 Оқушыларды  түгендеу,  оқу - құралдарын  тексеру.                                                                                                          Сабақтың мақсатын хабарлау.                                                                                                                                 Сыныпты  топқа  бөлу. ( оқушыларға  түсті  қағаздар  тарқатылады, сондағы  жазылған сөздер бойынша  топқа  бөлінеді.)

Ø  І-топ. " Өнеркәсіп "

Ø  ІІ- топ.   " Теміржол "

Ø  ІІІ-топ.   " Металлургия "

І- топ.  Өнеркәсіп - алғашқы  бесжылдық  жылдарында -                                                                                                 Қарсақпай (темір) ,                                                                                                                                                       Риддер кәсіпорындары ,                                                                                                                                                   Ембі  мұнай  өндірісі ,                                                                                                                                         Степняк  алтын  кені ,                                                                                                                                                             Іле  ағаш  тілу,                                                                                                                                                                  Балқаш мыс  балқыту ,                                                                                                                                                                Шымкент  қорғасын ,                                                                                                                                                   Қаратау  кен орындары ,                                                                                                                                                                                               Жезді (марганец), Маңғыстау, Мұғалжар  және  Торғай  минерал  қорларын  зерттеу  ісі  жүргізілді  т. б.

ІІ-топ. Теміржол - Түрксіб - теміржолы (1927-1931жж. (1930 жылы  алғашқы  жұмысшы пойызы жүргізілді,  жалпы жолдың  ұзындығы 1445 шақырым),                                                                                           Петропавл - Көкшетау (1927 жылы салынып, 1929 жылы  ол Ақмолаға  дейін  созылды), Қазақстаннан  шикізат  тасымалдау үшін                                                                                                                              Ақмола - Қарағанды (1931ж.),                                                                                                                                   Илецк - Орал (1936ж.) ,                                                                                                                                                Рубцовск - Риддер (1937ж.) ,                                                                                                                                             Қарағанды - Жезқазған (1940ж) .

ІІІ- топ. Металлургия - Қазақстан  КСРО-дағы республикалар  арасында металлургия бойынша  екінші  орынға шықты.  Мысалы ,                                                                                                                                              Шымкент  қорғасын  зауыты КСРО-дағы  қорытылған қорғасынның 73,9%- ын ,                                                            Балқаш  зауыты елімізді  балқытылған мыстың   51%- ын ,                                                                                      Қарағанды  алабы  көмірдің  90%- ын  берді.                                                                                                           Мұнай  өндіру  бойынша  Ресей мен  Әзірбайжаннан  кейінгі  үшінші  орында  тұрды.

Мұғалім  сөзі .                                                                                                                                                                   Қазақстандағы  индустрияландыру  мәселесі  бойынша  бірнеше  бағыттағы көзқарастар  қалыптасты . (бағыттарын  жекелеп  атап , түсіндіру )

v І- ші  бағыт :

v ІІ- ші бағыт :

v ІІІ- ші бағыт :

v ІV- ші бағыт :

Тұлғаны  таны :

·         1.Голощекин  Филип  Исаевич -

·         2.Мирзоян  Левон Исаевич -

·         3.Рысқұлов  Тұрар -

·         4.Сәтбаев  Қаныш Имантайұлы -

·         5.Сәдуақасов  Смағұл -

                                    ( Есімдерге  түсінік беру)                                                                                                                                                                                                                       

Тірек - сызбасы.

 

Бесжылдықтар :

1-    1929 - 1932 жылдар  -

2-    1933-  1937 жылдар  -

3-    1938- 1942 жылдар  -

4-    1946- 1950 жылдар  -

5-    1951- 1955 жылдар  -

6-   1956- 1960 жылдар  -

7-   1959- 1965 жылдар  -

8-   1966- 1970 жылдар  -

9-   1971- 1975 жылдар  -

10-  1976- 1980 жылдар  -

11-   1981-1985 жылдар  -

12-   1986- 1990 жылдар 

                                                Тарихи  сынақхат.

.................  жылдардағы  индустриялық  даму  Қазақстанды  ірі  жетістіктерге жеткізді.  Индустрияландыру  арқасында  Қазақстан  ........  жылы  ірі  ауыл  шаруашылық  өндірісі  бар  индустриялы  республикаға  айналды.  Елде  ..........  өнеркәсібі  қауырт дамыды. 1940 жылы оның 90%-ы  ............  бассейнінің  үлесіне тиді.  Қарағанды  көмір  бассейні  Донбасс пен  Кузбастан  кейінгі  КСРО-ның  .............  көмір  ошағына  айналды.   .............  шығару  жөнінен  Қазақстан  Ресей мен Әзірбайжаннан  кейінгі  үшінші  орынға  шықты.

Кілт  сөздері : 1926-1940, 1941, көмір, Қарағанды,  үшінші, мұнай.

Сонымен  сабақтан  әсеріміз және  Қазақстанның  КСРО кезіндегі   және  қазіргі  индустрияландыруын  салыстыру. (ауызша  баяндау )

Сабақты  бекіту сұрақтарын  беру  үшін  оқушыларға  бөлінген  суреттер  беріледі,  суреттерді  құрап,  артындағы  сұрақтарға  жауап  береді.

Сабақты  қорытындылау.

Жағымды  жағы - Индустрияландыру  барысында Қазақстан  экономикасында өнеркәсіп  басым салаға  айналды. Екінші  бесжылдық (1933- 1937) жылдарында  Қазақстан  экономикасы  жылдам  қарқынмен  дамыды.  КСРО  бойынша  Қазақстан  түсті  металлдар  өндіру жөнінен  екінші,  көмір мен  мұнай  өндіруден үшінші,  электр  қуатын  өндіруден бесінші  орынға  шықты.                                                                                                                                                     Жағымсыз  жағы - Алайда  осындай  жетістіктерге  қарамастан  КСРО  жүйесінде  шикізат  аймағына  айналған Қазақстанның  халқы еңбек  бөлінісінің  адам  өмірі мен  денсаулығы  үшін  өте  ауыр, аса  қауіпті, зиянды  бөлігін  орындады.

Термин  сөздер  түсінік  беру :

Индустрияландыру -

Урбанизация -

Бесжылдық -

Оқушыларды  бағалау.                                                                                                                                            Үйге тапсырма: 1920-1930 жылдардағы  Қазақстан өнеркәсібі,  индустрияландыру.