"Жылы түсті натюрморт" бейнелеу өнері 5 сынып

21-25.11.15

Сынып-5

Сабақ: №11

Сабақтың тақырыбы: Жылы түсті натюрморт.

Сабақтың мақсаты:

а) Білімділік:  Бояу түстері жайлы  оқушылардың  білімдерін қалыптастыру.

 ә) Дамытушылық:  Түстерді бір-бірінен ажырата білуге жаттықтыру. Сурет   салғанда бояуды дұрыс қолдана білу қабілетін дамыту.

 б) Тәрбиелілік Табиғатты аялауға қорғауға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі:Аралас

Құрал-жабдықтар, көрнекті құралдар:     Түсті бояулар жайлы көрнекілік құралдар. Бояу түрлері, түрлі қарындаштар, көркем суретті альбомдар, дидактикалық құралдар.

    Сабақтың өту барысы:

1.      Ұйымдастыру кезеңі.Оқушыларды түгелдеу.

2.      Үйге берілген тапсырманы тексеру.

Жаңа сабақты түсіндіру.

    Ең алдымен бояу түстері жайлы жалпы мағлұмат беруден бастаймын.  Қоршаған табиғатымыз түрлі түсті әсем бояуға бай. Күз мезгілінде құлпырған ағаштардың жапырағы әр түрлі түске боялады, мұны біз өз көзімізбен көріп тамашалайық.

    - Ал балалар, далаға қарап, көңілімізді бір сергітіп алайықшы. Ағаштар қандай түстерге енген? 

Иә, қызыл, қызыл сары, сары, қоңыр, жасыл, күлгін.    Бояу түстерінің басым болып келуіне байланысты натюрморт орындап көрейік.

    Бояу түстерінің реңдік қатынастарының орналасу ерекшеліктеріне назар аударамыз. Натюрморт құрастырып үйренуде негізі басым жылы және суық түстерге ерекше назар аударып, қадағалаймын.

    – Міне, балалар, біз табиғат көрінісінен неше түрлі әсем түсті көріп байқадық. Бұл суретшілер үшін ең әсерлі көрініс болып табылады. Ұлы суретшілер де бояу түстерін таңдауды табиғаттан үйренген. Олар өсімдіктердің тамырынан сан алуан бояулар жасаған. Табиғат өзгерісіне байланысты бояу түстері әр түрлі сипатқа ие болады. Мұны біз табиғат аясында серуендегенде жақсы байқай аламыз. «Табиғат - суретші» деген халық нақылының шығуы соған байланысты.

    Жалпы бояу түстерін екі топқа бөлеміз: суық және жылы бояулар.

    Түсті бояулар: қызыл, қызыл сары, сары т. б.

    Түссіз бояулар: қара, сұр, ақ.

    Енді осыған мысал келтірейік: Қызыл алма, қызыл сары алмұрт,  сары жапырақ, қара сиыр, сұр қоян, ақ мата. Міне, біз заттың атын атап қана қоймай, сонымен қатар түстің бояуын ажырата білуді үйрендік.

    – Ал балалар осы бояу түстерін табиғат көріністеріне қарап, салыстырмалы түрде атап көрейік: қызыл күн, сары дала, көк аспан. Күннің қызыл екендігін таң сәріде және кешқұрым айқын байқай аламыз.

 Жаңа сабақты бекіту:   Жылы түстер мен суық түстердің бір-біріне үйлесімді болып келуі заттың өңін, пішінін, көлемін кеңістікте көрсетуге ықпалын тигізеді. Бояу түсінің жарасымды болып келуі живописьтің басты құралы болып табылады. «Кемпірқосақтың суретін салып, жеті спектрлік түстерді ретімен бояп көрейік. Балалар, бұл тапсырма сендердің оқулықтарыңда көрсетілген. Кітапқа қарап дұрыс жұмыс істейік. Әрбір берілген тапсырманы ұқыпты орындауға үйренейік».

    Қазақ халқының түр-түсті танып білуде өзіндік таным-түсініктері болған. Мысалы: ақ – адалдық, ақ ниет; қызыл – оттың және күннің белгісі; жасыл – көктем және жастық белгісі; сары – парасат және байлықтың белгісі; қара – жердің, берекенің нышаны;  көк -  аспанның белгісі.

  Енді негізгі түстерден қосымша түстер шығаруға жаттығу жасайық:

    қызыл+сары=қызғылт сары,

    қызыл+көк=сия көк,  сары+көк=жасыл.

Қортынды:Оқушылардың жұмыстарын тексеру және бағалау.

Үйге тапсырма:  Суық түстер реңктерін табу.