"Жиренше мен хан" қазақ әдебиетінен қысқа мерзімді жоспар

Қысқа мерзімді жоспар

Павлодар қ. №42 ЖОМ Абылова Мейрамгүл Жұмағалиқызы

Күні: 11.12.2015

Сабақтың тақырыбы: Жиренше мен хан

Сілтеме: Оқулық  С.Ч. Тұрсынғалиева, Ә.С. Берекенова  Қазақ әдебиеті 6-сынып

Сыныбы: 6 «А»

Пәні: қазақ әдебиеті

Қолданылатын модульдер: Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау, Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету,  Диалогтік оқыту, АКТ пайдалану,    Оқытуды басқару және көшбасшылық, Талантты және дарынды балаларды оқыту, ОЖЕС оқыту, Қалай оқу керектігін үйрену

Сабақтың мақсаты: «Жиренше мен хан» әңгімесінің мазмұнын, онда не жайлы айтылғанын оқушыларға түсіндіру. Өткен сабақтағы білімдерін ұштастырып, тапсырмаларды орындау.

Сабақтың міндеттері:

1. «Аңыз әңгімелер» тақырыбы бойынша жұмыс дәптерін толтырады. Белсенді тақтадан тексереді.

2. Аудиотаспадан аңызды тыңдайды, «ДЖИГСО» әдісі бойынша аңызды мазмұндайды.

3.Жұмыс дәптерімен жұмыс жасайды, толтырады.

4. Тақырыпты қорытындылап, өз пікірін айтады.

5.Оқушылардың ой-өрісін дамиды, сөздік қоры  молаяды.

Күтілетін нәтиже:

А- Жұмыс дәптерін толық толтырады, мазмұндайды, дискуссия жүргізеді,өз ойларын жеткізеді.  

В- Жұмыс дәптерін толтырады, мазмұндай алады.

С- Тақырып бойынша  жалпы біледі, жұмыс дәптерін жартылай толтырады.

Ресурстар: сурет қиалары, жұмсақ ойыншық, бейджиктер, бағдаршам, бағалар «5,4,3», аудиотаспа, бұлт, смайлик, интербелсенді тақта, жұмыс дәптері

Ойлау деңгейі (Блум таксономиясы)	Сабақтың барысы	Уақыт	Оқып-үйренудің мақсаты	Мұғалімнің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті	Ресурстар		Қолданылатын модуль
	1.Ұйымдастыру кезеңі	2 мин 3 мин	Ынтымақтастық қалыптастыру, топқа бөліну	Оқушылар Қорқыт, Асан қайғы, Жиренше суреттер қималарымен 3 топқа бөлінеді      «Жұмсақ ойыншық» әр топ бір-бірлеріне ойыншықты беріп, жақсы тілектер тілейді.	Оқушылар 1топ, 2топ,3топқа бөлінеді. Оқушылар жақсы тілектер айтады.	сурет қималары жұмсақ ойыншық		СТОү,ОЖЕСО
Білу		1 мин 4+2 мин	Сабақты бастайтын алдында топтың спикерлерін таңдап алайық	Критериалды бағалау беріледі. Әр әрекет бағаланады. Суммативті бағалау ілініп тұрады. Топ мүшелерінің рөлін бөлейік. Үй жұмысын тексеру Жұмыс дәптерін толтырып келу болды. (Белсенді тақтадан тексеру) 1.Аңыз деген не? 2.Аңыз әңгімелердің түрлері 3.Ертегілер мен аңыз әңгімелердің ұқсастықтары мен айырмашылықтары 4.Аңыз әңгімелердің кейіпкерлеріне мінездеме	Таймкипер – уақытты қадағалайды Спикер – бағалайды әр оқушыны, тапсырмадан соң ұпайларын  санайды (мониторинг жүргізеді, кім алда, кім соңында екенін)айтып отырады. «Аңыз әңгімелер» тақырыбы бойынша жұмыс дәптерін белсенді тақтадан бір-бірін тексереді. Бағалау критерийі 1.Аңызға анықтама толық бере алуы – 5 ұпай (жартылай беруі – 4 ұпай) 2. а)Аңыз әңгіменің 4 түрін толық жазу – 5 ұпай б)Аңыз әңгіменің 3 түрін толық жазу – 4 ұпай в)Аңыз әңгіменің 2 түрін толық жазу – 3 ұпай г)Аңыз әңгіменің 1 түрін толық жазу – 2 ұпай 3. а)Ертегілер мен аңыз әңгімелердің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын жаза алуы – 5 ұпай б)Ертегілер мен аңыз әңгімелердің ұқсастықтарын жаза алуы – 4 ұпай а)Ертегілер мен аңыз әңгімелердің айырмашылықтарын жаза алуы – 4 ұпай 4.Аңыз әңгімелердің кейіпкерлеріне мінездеме бере алуы-5 ұпай (бере алмауы – 2 ұпай)	бейджиктер		Форм.бағалау – Бірін-бірі бағалау «5», «4», «3»
Түсіну Аңыз әңгімелер деген сөзінің мағынасын ұғындыру,ойларын жеткіздіру, ойын ашық айту.	2. Жаңа тақырыпқа шығу	3 мин	Сабақ тақырыбын білдіретін мәселелерді анықтау, оқушылардың бастапқы білім деңгейін анықтау	Интербелсенді тақтаға қарап, ребус шешейік -Қалай ойлайсыңдар, бүгінгі тақырып қандай ? Дәптерімізді ашайық, бүгінгі күнді жазайық. -Бүгінгі сабақта не істейміз деп ойлайсыңдар?	Жиренше мен хан Мақсаты: «Жиренше мен хан» әңгімесінің мазмұнын айтып, онда не жайлы айтылғанын түсінеміз.   Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәліметті дарынды оқушы әңгімелеп береді    (Лиза) Аңыз әңгімелер — Халық ауыз әдебиетінің жанры. Аңыз әңгімелер тарихта болған белгілі бір адамдардың атына, іс-әрекетіне байланысты туады.	Интерактивті тақта		СТО, АКТ, ОмОЖТ
Қолдану Аңыз әңгімені тыңдау, мазмұнын жеткізе білу. (тыңдалым)	1.Жаңа материалды түсіндіру	2мин 1мин 7мин 1 мин 11мин	Қызығушылықпен назарға қол жеткізу, пайымдауға және логикалық ойлауға себепші болу, оқушылар болып жатқан оқиғаларды түсінгендерін анықтау	Сөздік жұмыс Ақылды - умный Тапқыр – находчивый Сөзге шешен – красноречивый Батыл – храбрый Әр алуан – различные Тапқыр жауап айтып – дал находчивый ответ Ақымақтығы – глупость Мойындатып жүреді екен-заставлял признаться Шақырады-позовет Қаздың еті – гусятина Көрсетіп – показал Өзіме- мне ханым –ханум, жена хана  Өзіңе – себе Бөл – подели кем-меньше  артық- больше  жібермей – чтоб не получилось тең бөлу-поделить поровну бұйрық-приказ  ойланып тұрып-подумал басымыз - глава Болмас – не бывает құс- птица  мойын-шея  мойынсыз-без шеи  қос қанат – два крыла тірегіңіз - опора  орташа адам - человек среднего достатка  орта денесі – среднее туловище Аңыз әңгімемен жұмыс  «Серпілген сауал»  стратегиясы 1.Аңыз әңгімені аудиотаспадан мұқият тыңдайды. 2.Өз бөлімдерін оқиды. 3. «ДЖИГСО» әдісі.Әр топ ішіндегі спикерлер өз бөлімдерін басқа топта талқылып, мазмұндайды.	1. Аңыз әңгімедегі ішіндегі жаңа сөздер оқушылардың алдарында жатады. 2. Аңыз әңгімені аудиотаспадан мұқият тыңдайды. 3.Өз бөлімдерін оқиды. 3.«ДЖИГСО» әдісі бойынша аңызды мазмұндайды. 1-2-3-4 сандарына санайды, топтарға жөнеледі. Үйлеріне қайтып келгеннен соң, топтар бағалайды.	аудиотаспа жеке, топпен		СТО, ОүБОБ, ТжДБ «Бағдаршам» форм.бағалау «Қол сигналдары» арқылы спикерлерді бағалау (ф.б) Өте жақсы «5»– бас бармақты жоғары көтеру жақсы «4»-бас бармақ солға не оңға орташа «3» -қолды былғау Бағалайды
	Сергіту сәті	1мин			Қимыл жасап, бойларын сергітеді.	Белсенді тақта

Талдау Жиреншеге мінездеме беру, Жиренше мен ханды салыстыру.	Жұмыс дәптерімен жұмыс	5мин –толтырады 3мин- тексереді,топтың 1 мүшесі   оқиды. 1мин-бағалайды 9мин	Қиындықты түсінбеушілікті анықтап, көмек көрсету, қорытынды шығаруға жетелеу	1.Жиренше қандай адам болған? 2.Хан Жиреншені үйіне не үшін шақырады? 3.Жиренше ханның бұйрығын қалай орындағанын аңыздан тауып жазыңыздар. 4.Сурет бойынша жоспар құрастырыңыздар. 5.Жиренше мен ханды салыстырыңыздар.	Жұмыс дәптерін толтыру, жауаптарын тексеру, бағалау. Бағалау критерийі 1.Бес бөлікті толығымен дұрыс толтырған – 5 ұпай 2. Төрт бөлікті толығымен дұрыс толтырған – 4 ұпай 3. Үш бөлікті толығымен дұрыс толтырған – 3 ұпай 4.Екі немесе бір бөлікті толтырған – 2 ұпай	топпен, жеке жұмыс дәптері		СТО,ТжДБО, ОЖТ, ОЖЕСО
								Бірін-бірі бағалау «5», «4», «3»
Жинақтау Алған ақпарат негізінде қорытынды жасау, жүйелеу.	Дискуссия	4 мин	Тақырыпты қорытындылап, өз пікірін дәлелдеу.	1.Жиренше сияқты адамдар қазір бар ма?(иә,жоқ) 2.Жиреншедей тапқыр, шешен болу үшін не істеу керек деп ойлайсыңдар?	Ауызша өз пікірлерін жеткізеді.			СТО,  АКТ, ТжДБО, ОБжК, ОЖЕСО «Шапалақ» форм.бағалау «5-4-3» бағаны көтеру
Бағалау Тақырыпқа сай оқушыларды  өз ойларын қорытуға және жинақтауға,  өз бетерімен жеке жұмыс жасауға дағдыландыру.	Білік-дағдыны тексеру. Рефлексия	3 мин 1мин 1 мин		«Көңіл күй бұлты» Бұлтта үш қалта. Әр қалтада смайлик.1 қалта-көңілді смайл, 2 қалта-жайлы қалып смайлы, 3қалта-көңілсіз смайл. Оқушылар қалтадан смайликті алып, атын жазып,бұлтқа жабыстырады.  Үйге тапсырма беру. Спикерге сөз	Тақтаға шығып, жабыстыру. ІІІ деңгей Әңгіме желісімен сурет салу. ІІ деңгей «Жиренше мен хан» аңызын мазмұндау І деңгей «Кейіпкерге хат» жазу (шығармадан алған әсерлерімен бөлісу) Бағалау критерийі 1.     ІІІ деңгей – 3 ұпай 2.     ІІІ, ІІ деңгей – 4 ұпай 3.     ІІІ,ІІ,І деңгей – 5 ұпай Топ мүшелерінің бағаларын айтады.	смайликтер,  бұлт		СТО, ОүБ, формативті, вербалды бағалау

                      , , ,                                                                                                                                                                                   

                                                                                

Бағалау парағы

Оқушының аты	Үй жұмысын тексеру 1.Аңызға анықтама толық бере алуы – 5 ұпай (жартылай беруі – 4 ұпай) 2. а)Аңыз әңгіменің 4 түрін толық жазу – 5 ұпай б)Аңыз әңгіменің 3 түрін толық жазу – 4 ұпай в)Аңыз әңгіменің 2 түрін толық жазу – 3 ұпай г)Аңыз әңгіменің 1 түрін толық жазу – 2 ұпай 3. а)Ертегілер мен аңыз әңгімелердің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын жаза алуы – 5 ұпай б)Ертегілер мен аңыз әңгімелердің ұқсастықтарын жаза алуы – 4 ұпай а)Ертегілер мен аңыз әңгімелердің айырмашылықтарын жаза алуы – 4 ұпай 4.Аңыз әңгімелердің кейіпкерлеріне мінездеме бере алуы-5 ұпай (бере алмауы – 2 ұпай) Қорытынды баға: мысалы 4-5-3-4/ 4 ұпай	«ДЖИГСО» әдісі. 5-4-3 ұпай	Жұмыс дәптерімен жұмыс Бағалау критерийі 1.Бес бөлікті толығымен дұрыс толтырған – 5 ұпай 2. Төрт бөлікті толығымен дұрыс толтырған – 4 ұпай 3. Үш бөлікті толығымен дұрыс толтырған – 3 ұпай 4.Екі немесе бір бөлікті толтырған – 2 ұпай. 5-4-3-2 ұпай	Дискуссия 5-4-3 ұпай	Қорытынды баға
1
2
3
4

Мен Лизаға 5 қойдым, себебі ол толық жауап берді. (мазмұндады, жұмыс дәптерін дұрыс толтырды, дискуссиға қатысты.)

Мен Валентинға 4 қойдым, өйткені ол дискуссияға қатысқан жоқ. (сабақтың барлық деңгейінде қатысқан жоқ)

Мен Жанарға 3 қойдым, себебі тек сабақта толығымен қатысқан жоқ.

7-сабақ

Аңыз әңгімелер

1. Аңыз дегеніміз – __________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________

2.Аңыз әңгімелердің түрлері -__________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Ертегілер мен аңыз-әңгімелердің ұқсастықтары мен айырмашылықтары.

 

4. Аңыз әңгімелердің кейіпкерлеріне мінездеме _______________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

Жиренше мен хан

Жиренше ақылды, тапқыр, сөзге шешен, батыл адам болыпты. Хан Жиреншені шақырып, әр алуан қиын сұрақтар қояды, бірақ  Жиренше оларға тапқыр жауап айтып, ханның ақымақтығын өзіне мойындатып жүреді екен. Бір күні хан Жиреншені үйіне шақырады.

Сөздік:

Ақылды - умный

Тапқыр – находчивый

Сөзге шешен – красноречивый

Батыл – храбрый

Әр алуан – различные

Тапқыр жауап айтып – дал находчивый ответ

Ақымақтығы – глупость

Мойындатып жүреді екен-заставлял признаться

Шақырады-позовет

Ол дастарқандағы қаздың етін көрсетіп, Жиреншеге:

-          Мына қаздың етін өзіме, ханымға, екі балама және өзіңе бөл. Біреуге кем немесе артық жібермей, тең бөліп бересің, - деп бұйрық береді.

Жиренше ойланып тұрып:

-          Қаздың басы сізге, өйткені сіз біздің басымыз, - дейді.

Сөздік:

Қаздың еті – гусятина

Көрсетіп – показал

Өзіме- мне

ханым –ханум, жена хана 

Өзіңе – себе

Бөл – подели

кем-меньше 
артық- больше 

жібермей – чтоб не получилось

тең бөлу-поделить поровну
бұйрық-приказ 
ойланып тұрып-подумал
басымыз - глава

-          Хан ханымсыз болмас, құс мойынсыз болмас, - деп мойнын ханымға береді. Екі балаңыз қос қанатыңыз, тірегіңіз,  -деп екі қанатын балаларына береді. Мен өзім орташа адаммын, мына қаздың орта денесі маған жарайды, - деп қазды өзіне алып, дастарқандағы адамдарға бөліп беріпті.

Сөздік:

Болмас – не бывает

құс- птица 
мойын-шея 
мойынсыз-без шеи 

қос қанат – два крыла

тірегіңіз - опора 
орташа адам - человек среднего достатка 

орта денесі – среднее туловище

бөліп береді - поделит

Қорқыт	Қорқыт
Асан қайғы	Асан қайғы
Жиренше	Жиренше
Қорқыт	Қорқыт
Асан қайғы	Асан қайғы
Жиренше	Жиренше

ЖИРЕНШЕ МЕН ХАН

1.      Сұраққа жауап беріңіздер:

Жиренше қандай адам болған?

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2.      «Жиренше мен хан» әңгімесін оқып, жауабын жазыңыздар.

1.Хан Жиреншені үйіне не үшін шақырады?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2.Жиренше ханның бұйрығын қалай орындағанын аңыздан тауып жазыңыздар.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3.      Сурет бойынша жоспар құрастырыңыздар.

 

4.      Жиренше мен ханды салыстырыңыздар.

                                                                                                 

    

Қорқыт

Асан қайғы

Жиренше