«Жөндеуші-слесарь» мамандығы бойынша өндірістік оқыту сабағының конспект-жоспар.

 

Г.Н.Беркалиева

Өндірістік оқыту шебері

                                БҚИК, Орал қаласы

 «Жөндеуші-слесарь» мамандығы бойынша өндірістік оқыту сабағының

конспект-жоспар.

Сабақтың тақырыбы: Металды түзету.

Сабақтың түрі: Аралас.

Сабақтың әдісі: Ауызша мультимедиялық проектормен түсіндіру,  машықтық   көрсету.

Сабақтың мақсаты:   Студенттерді металды түзету маңызымен, түрлерімен, түзету жұмыс  кезіндегі  қауіпсіздік техникасымен таныстыру.  Студенттерді  металды түзетуге үйрету. Студенттердің  өз мамандықтарына деген сүйіспеншілігін, ойлау және іздену қабілеттілігін дамыту. Жұмысты ұқыптылықпен атқаруға және техника қауіпсіздігін сақтауға тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: сабақ  жоспары,  ортақ пайдалану құралдары,  мультимедиялық проектор, 3мм Ø болат сым, чертилка дайындама және тетік эталоны, дайындамалар, сызба, технологиялык процесс,  штангенциркуль, қол ара, балға түрлері, киянка,  бұрыштық,  ветошь, болат щетка және щетка-сметка.

Өңдірісті оқыту жұмысының көлемі: чертилка дайындама.

Сабақтың барысы:

I.  Ұйымдастыру бөлімі: 5мин.    

Студенттермен амандасу.

Студенттерді түгендеу және сабаққа әзірлігін тексеру.

II. Сабақтың құрылымы: 40мин.

Слесарлық курс  бойынша белгілеу, шабу, кесу тақырыптарын өттік.

Түзету  жұмыстарын үйрену үшін өткен тақырыпты қайталаймыз.

Сұрақ -жауап.

Сұрақ 1. Жазықтықты  белгілеу кезіндегі пайдалану құралдары. Жауап: Жазықтықты белгілеуде қолданылатын құралдар: сызғыш, чертилка, нүктелегіш, балға, слесарлық циркуль, бұрыштық,  штангенциркуль ШЦ- II.

Сұрақ 2. Әдіп дегеніміз не? Жауап: Әдіп деп өңдеген кезде артық металдың қабатын алуды айтады.

Сұрақ 3. Слесарлық жұмыс орнын ұйымдастыру. Жауап: Верстак орнықты және жұмыс құралдар өзінің орнында болу керек. Өлшеу құралдарын алысқа қою қажет. Жұмыс кезінде верстак үстінде артық зат болмауы керек. Өту жолдары ашық болу керек.

Жаңа тақырыпты түсіндіру (қысқаша конспект).

Түзету деп майысып қалған металдарды дұрыс қалыпқа келтіру операциясын айтады. Дәлдігі 0,01 – 0,05мм.

 (Дайын дайындамалар мен тетіктерді студенттерге көрсетемін).

Металдарды қолдан түзету үшін болат және жұмсақ табанды балғалар, білекше, түзету тақтасы, төс (наковальня) қолданылады. Жұқа металдарға –  киянкамен (ағаш балғамен) түзетеді. Сымнан жасалатын және жіңішке тетіктер қысқышпен түзетеді.

 Сабақ өту барысында студенттерге сұрақ қойылады: металды түзету кезінде балғаның соққысының неше түрі бар? 

Соққының үш түрі бар: қолдың басымен, шынтақ, иықпен.  (Соққыны қөрсетемін). Бүгінгі сабақта қолдың басымен қолданамыз.

Түзету операциясы наковальняда немесе іскенжеде орындалады.

Түзету деген не? (Студенттерге қойылатын сұрақ, конспектіні қолдана жұмыстану).  Майысып қалған металдарды дұрыс қалыпқа келтіру операциясын, түзету деп айтады. Табақша  металдарды түзету: шеттерінен бастап  оның ортасына қарай соққылау керек, сонымен тетіктің шеттері созылады.  Шеттерін қаттырақ соғу керек, ал ортасына қарай жақындаған сайын соғу күшін азайтады. Жақсы түзелген металл басқанда қозғалмайды.

Дөңгелек металды түзету. Дөңгелек металды төстікте және іскенжеде түзетеді. Бүгілген жағын жоғары қаратып соғу қажет. Соққан кезде шетінен ортасына қарай соғу қажет.

Тексеру. Көзбен,  жақсы түзелген металл басқанда қозғалмайды. Сызбамен штангенциркульмен. Сәулемен, көздің деңгейімен тексереді.

Қауіпсіздік  ережелері. Шебер үстелі орнықты, айлабұйымдар сенімді болу керек. Қолғапты пайдалану керек.  Балға жақсы орнатылуы қажет, сабы жарылған балғамен жұмыс істеуге болмайды. Балғаның табаны тегіс  болу керек. Қолды ұрып алудан сақтану қажет. Верстак  үстінде керексіз зат болмауы керек. Егеуді, балғаны  іскенженің оң жақ бұрышына қойған дұрыс. Егеуді ұрмау керек, ол сынып кетеді, не жарылады. Құралдар, іскенже және верстак тазаланып сүртілу қажет.

 (Студенттер өндірістік оқыту шеберінің айтуымен жазады).

Машықтық  бөлімі: 

Жаңа тақырыпты  меңгерулеріне байланысты еңбек қолданысының амалдарын көрсету. Чертилка тетігінің маңызы және түрлері: чертилка - жұмыс құрал, белгілеу кезінде сызғышпен немесе бұрыштықпен бірге қолданылады. (Чертилка түрлерін көрсетемін).

Мультимедийный тақтада  чертилка тетігінің технологиялық процесінің картасы. Студенттерге сызба мен технология процесінің картасын тарату. Чертилка өңдеп үйрену үшін бірінші жұмыс орнын ұйымдастыру керек: верстак нық тұру керек, іскенжедегі тұрысы  /шынтақ іскенжеге және ортаңғы саусақтың шеті иекке тірелуі керек/.  Құралдар өзінің орынында жату керек.

Техпроцесс бойынша іскенжеде және айлабұйымда түсіндіре отырып чертилкаға дайындамаларды өңдейміз.

Орындау кезінде болуы мүмкін қателіктер түзетуде техника қауіпсіздігінің ережелерін түсіндіріп өтемін. Бір дайындама дайындау үшін 30 минут кетеді. Егеуді ұстау: егеудің сабы алақанымызда тіреліп тұруы қажет, сол қолы егеудің үстінде жату керек. Егеулеу кезінде сол аяқты алға және екі қолды да қатты ұстау қажет. Егеулеу кезінде жұмыс жүрісі алға және бос жүріс- артқа болады.

Жұмыс кезіндегі студенттердің қателігі: балғаның соққысының қатты болуынан дөңгелек металл жалпақ болады.

Сабақ құрылымындағы жаңа тақырыпты бекіту. Бір студент сақинаны түзетуді түсіндіріп көрсетеді. Екінші студент қауіпсіздік ережелерін сақтауын түсіндіріп айтады.

Жаңа тақырып бойынша тапсымалар беру.  Студенттердің жұмыс орындарында 3мм Ø болат сым, кұралдар бар. Студенттердің жаттығу және өз беттерімен жұмыс түрін орындау: чертилкаға дайындама әзірлеу. 

III. Күнделікті құрылымы: 4сағ.

Жұмыс барысында төмендегілерге назар аудару қажет: жұмыс орнының дұрыс дайындалуына қарау керек,  іскенжедегі тұрысы, құралдарды  ұстау. Жұмыс  кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтауына қарау керек. Жұмыс кезінде жеке түсіндіру жұмыстарын жүргіземін. Егер студенттер техникалық қателіктер жіберетін болса, онда топты жинап қосымша ағымдағы нұсқау жүргіземін.

Дайын тетіктерді қабылдап және бағалаймын.

IV.   Бекіту құрылымы: 1сағ.

Өңдірістік оқыту сабағын  қорытындылау: студенттердің жақсы жұмыс көрсеткені үшін бағалау;  жұмыс барысында жіберген қателіктерін көрсету, болдырмау тәсілдерін үйрету; жабдықтарды, жұмыс уақытын және еңбек амалдарын тиімді пайдалану; студенттердің бағасын, не үшін алғанын түсіндіру.

Үйге тапсырма беру.  Ә.И. Крупицкий. 4 тарау. Металдарды түзету. Конспект.

Жұмыс орнын жинау.