Тақырыбы: 9 сынып оқушыларының кәсіптік бейімділігін анықтау
ерекшеліктері
Мақсаты: оқушылардың нақты мамандық таңдағандығын анықтау, қандай да болмасын
мамандыққа тән адам қасиеттері жөнінде ақпарат беру, мамандықтарға деген ынта-
ықыласын арттыру.
Көрнекілігі: Нақыл сөздер, схемалар, слайд.
Әдіс- тәсілдері: «Ми шабуылы», сауалнама «Мамандықтарға деген
ынта-ықыласын анықтау», тренингтер.
Сабақ барысы:
І.Ұйымдастыру
кезеңі: Сәлемдесу
Тренинг: Көңіл-күйімізді жаттықтыру.
1.
Қабағы түйілген, ашулы
адамның кейпі;
2.
Қасқырдан қорыққан
қоянның, иттен қорыққан баланың бет-әлпеті;
3.
Жылап тұрған адамды
көрсету;
4.
Жай күліп түрған адамды
және қатты күліп тұрған адамды көрсету;
5.
Өлең айтып тұрған адамның
сезімін көрсете білу.
Қалауларың бойынша ортаға 5 оқушы шықсын
Мамандықтың жаманы жоқ, бірақ мұның кез-келгеніне икемділік қажет, бұл тамақ
асыраудың ғана жолы емес, үлкен өнерді, зор шеберлікті қажет ететін нәрсе.
Кімде-кім өзінің ыңғайына қарай өз жолымен қызмет етсе, өз басына да, әлеуметке
де үлкен пайда келтірмек. Өз орнында істеген адамның жұмысы да өнімді, берекелі
болмақ, Ж.Аймауытов айтқандай: «Өмірде өз мақсаттарымызға жету үшін
қабілетімізге қарай мамандықты таңдай білейік!»
ІІ. Негізгі бөлім:
1. «Ми шабуылы» - ой қозғау: Мамандық
дегеніміз не? (Кластер әдісі арқылы).
Профессия- латын сөзінен шыққан , “professio”-
анықталған іс, мамандық дегенді білдіреді.
Мамандық- қарапайым өмір сүру көзі болып табылатын және
қандай да бір дайындықты, жауапкершілікті талап ететін еңбек қызметінің маңызды
бөлігі.
Мамандық
таңдау- өте жауапкершілікті
және маңызды іс. Мамандық таңдауда әр адам өзінің қызығушылығына, қабілетіне,
бейімділігіне, қалауына сүйену керек.
40 мыңға жуық әр түрлі мамандықтар бар. Статистердің зерттеуі бойынша
жыл сайын 25 млн адам өзінің жұмыс орнын ауыстырып, оның 12 %-і қайтадан өз
орнына қайтып оралады екен. Бұдан мамандықты таңдауда әр маман қателесіпті
деуге бола ма? Әлде өзінің болашақтағы профессионалды қызметіне жан- жақты
дайындалу керек пе? Қоғамға, адамдарға пайдасын тигізетін мамандықтарды қалай
таңдауға болады?
Мамандықты тиімді таңдау үшін арналған ережелер
1.
Әр - түрлі мамандықтар
жайында мағлұмат жинау, өзіңнің тұрғылықты жеріңде қандай мамандықтар керек
екендігін анықта
2.
Өзіңнің бейімділігіңді,
қызуғушылығыңды, тепмпераментіңді, өз-өзіңнің бағалау деңгйіңді білуің қажет
3.
Өзіңе ұнайтын және
қабілеттеріңе сәйкес келетін мамандықты таңда
4.
Таңдаған мамандығың
бойынша, маманға қойылатын талаппен таныс
5.
Мамандық бойынша өз
қабілеттілігіңді практикада сынап көр (мысалы: арнайы үйірмелерде, секцияларда).
6.
Егерде қабілетіңе сәйкес
келмесе, әрқашан екінші мамандығың болу керек
Кәсіп таңдау Голланд тесті
Ұстаздар тобымен жұмыс. Барлықтарыңыз да «ұстаз» деген мамандықты
таңдап балаларды тәрбиелеп отырсыздар, естеріңізге өткен күндерді еске алып,
Неге осы мамандықты таңдадыңыз? Қандай факторлар әсер етті? Ұстаздың бойында
қандай қасиеттер болу керек? Деген сұрақтарға жауап берсеңіздер.
«Әріпті
мамандық»- ойыны. Әр топқа
бір әріптен беріледі. Қай топ сол әріптен басталатын мамандық аттарын көп
тапса, сол топ жеңіске жетеді. Сонымен қатар өздері тапқан мамандықтарының
қыр- сырын айту керек.
1.
1- топ: «А»
Мына мамандықтардың ұқсастығы мен айырмашылығын анықта:
Медсестра- токарь
2.
Мына
мамандықтардың қайсысы қазіргі уақытта жоқ, жойылған:
Суретші, ЭВМ
операторы, тракторист- машинист, программист, егінші, трубочист, редактор,
столяр, атқосшы, дәрігер, ұшқыш, бухгалтер, сандық программалық құралдармен
қызмет істейтін оператор, экскурсовод, ағаш өңдеуші, бақша маманы, гувернер,аспазшы,
клоун, педагог.
1.
, 2- топ: «К»,
Мына мамандықтардың ұқсастығы мен айырмашылығын анықта: Егінші- агроном
Суретші, ЭВМ
операторы, тракторист- машинист, программист, егінші, трубочист, редактор,
столяр, сыршы, атқосшы, дәрігер, ұшқыш, бухгалтер, сандық программалық
құрадармен қызмет істейтін оператор, экскурсовод, ағаш өңдеуші, бақша маманы,
аспазшы, гувернер, клоун, педагог.
1.
3- топ: «Ж»,
Мына мамандықтардың ұқсастығы мен айырмашылығын анықта:
Инженер- консторуктор мен композитор
2.
Мына мамандықтардың
қайсысы соңғы 10 жылдықта пайда болды:
Суретші, ЭВМ
операторы, тракторист- машинист, программист, егінші, трубочист, редактор,
столяр, сыршы, атқосшы, дәрігер, ұшқыш, бухгалтер, сандық программалық
құрадармен қызмет істейтін оператор, экскурсовод, ағаш өңдеуші, бақша маманы,
аспазшы, гувернер, клоун, педагог.
Психологиялық сәт: "Психогеометрия"- өзін- өзі
тану
Оқушылар өзіңе ұнаған
геометриялық фигуралардың кез келгенін таңдауы тиіс. Әр фигура қандай да бір
адам бойындағы қасиетті, қабілетті білдіреді. Әрқайсысымыз өзімізді танып
көрелік.
Квадрат. Сенде төзімділік, шыдамдылық, еңбекқорлық
дамыған. Өз айналана адамдарды жинап ұйымдастыру, реттеу және жүйелеу қабілетін
баршылық. Сенен үздік администратор шығады, бірақ саған өзіннің кәсіптік
мамандығынды менеджментпен байланыстырмауға ұсыныс айтамын.
Зигзаг. Сенде әсемдікті көре білу қабілетін жоғары
қалыптасқан, сондай- ақ шығармашылық қабілетін, ой- өрісін дамыған. Сенде
табиғи өткіройлылық бар, өз айналана қабілетті адамдарды жинай аласын. Сені
шаблондар, ережелер, нұсқаулар қызықтырмайды. Бастаған істі аяқтауға
төзімділіктің жоқтығы бөгет жасайды.
Шеңбер. Сенде адамгершілік
жоғары дамыған. Сен өз әріптесінді тыңдай аласың және оның қайғысы мен
қуанышын бірге бөлісесін , басқаның ауарпатылығына жәрдемдесу қабілетін жоғары
қалыптасқан.Саған жеке адамдар арасындағы кикілжіңдер тән емес, өзіңді олардан
аулақ ұстайсың және саған менеджмент саласындағы мамандықтар сәйкес келмейді.
Сенен үздік психолог шығуы мүмкін.
Үшбұрыш . Саған басқарушылық қасиет тән. Өз көздеген
мақсатына қол жеткізуге барлық мүмкіншілігіңді жасайсың. Өзіңе сенімдісің және
жеңіске, жетістіктерге, ұтыстарға оңай қол жеткізесің. Айтқаныннан шықпайсың,
абыройлысың. Сен қоғамда, өмірде жоғары жетістіктерге қол жеткізесің, жұмысыңда
жоғарыға көтерілуге бейімділігін бар.Саған менеджмент саласын меңгеру ұсынылады
техника мен қару қолдана білу.
Қорытындылау: әр оқушы өзіне жақын мамандықты айтып,
жалпы қорытынды шығарылады. Сауалнама алынады
Бүгінгі сабағымызды
мына өлең жолдарымен аяқтауға рұқсат етіңіздер:
Кітап оқып әрқашан
Оқудан сен жиренбе
Білімі егер болмаса
Әр маман ісін білер ме?
Білімсіз болса дәрігер
Кім оған барып емделер?
Білімсіз болса мұғалім
Мектепке мына кім келер?
Сондықтан оқы, алға бас,
Жас жүрек одан шаршамас!
Мектептен білім алмасаң
Басқа есік саған ашылмас!
Автор:
Шукенов А.Қ
дегендей ел
сеніміне кіретін құрметті мамандық иесі боламын десеңіздер осы күннен бастап
болашақтарыңызды ойлап, ақыл кеңестерді жадыңызда ұстап ілім- білім алуға
барлық күш жігерлеріңді жұмсап, егеменді еліміздің ертеңі -болашақ маман иелері
болуларыңызға тілектестігімді білдіремін!
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.