"Ілгерінді ықпал" 5-сынып. Сабақ жоспары

Қазақ тілі

Сыныбы: 5 «ә»

Мерзімі: 03. 04

Сабақтың тақырыбы:   Ілгерінді  ықпал

Сабақтың мақсаты:

 1.Білімділік: оқушылардың   дыбыс  үндестігі  туралы лингвистикалық білімдерін кеңейте отырып,  дыбыс  үндестігінің бір түрі  ілгерінді  ықпалмен таныстыру, жаттығу жұмыстары мен қосымша тапсырмалар арқылы бекіту.  

 2.Тәрбиелік: оқушыларды адамгершілікке, еңбекті дәріптеуге ана тілді    құрметтеуге тәрбиелеу.

3.Дамытушылық: оқушылардың  ойлау  қабілетін арттыру, дүниетанымдарын  кеңейту,  фонетикалық  талдау жасау дағдыларын  дамыту.

Сабақтың типі: аралас

Сабақтың түрі: дәстүрлі

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, салыстыру.

Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте,үлестірмелер.

Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті

Сабақтың барысы:

I.Ұйымдастыру кезеңі:  Оқушылармен сәлемдесу. Олардың  сабаққа қатысын тексеру.  Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару                                             

II.Үй тапсырмасын тексеру: 

1.       Кейінді  ықпал  ереже  сұрау.

2.       336-жаттығу

ІІІ. Білім  тексеру:  кейінді  ықпалға  әрбір  оқушы  мысал  келтіріп,  сызбасын  сызады.

ІV.  Жаңа  сабаққа  дайындық

1.Сабақ  тақырыбын  тақтаға  жазу

2.Сабақ  мақсатын  түсіндіру

V. Жаңа тақырыпты түсіндіру:

Көрші  дыбыстардың  алғашқысы  соңғысын  өзіне  ұқсата  әсер  етуін  ілгерінді  ықпал  дейміз: тас-тан, жаз-ға, адам-нан.

Ілгерінді  ықпал  бойынша  сөздің  соңғы  дыбысы  қатаң  болса, оған  жалғанатын  қосымша  қатаңнан  басталады. Сөздің  соңғы  дыбысы  ұяң  болса, қосымша  ұяңнан, ал соңғы   дыбыс  дауысты  немесе  үнді  дауыссыз  болса, қосымша  ұяң  не  үнді  дауыссыздан  басталады.

VІ. Жаңа тақырып  бойынша  түсінік  тексеру:

Сұрақ  жауап

1.                 Дыбыс  үндестігі  дегеніміз  не?

2.                 Дыбыс  үндестігі  нешеге  бөлінеді?

3.                 Ілгерінді  ықпал  деген  не? Мысалмен  дәлелде.

VІІ. Жаңа сабақты бекіту.

1.Оқулықпен жұмыс

353–жаттығу (ауызша)  Мәтіндегі  басқа  тілден  енген  сөздерге қосымшалардың  жалғану  ерекшелігін  түсіндіріңдер.

Деңгейлік  тапсырмалар

         І деңгей

1.                 Төмендегі  сөйлемнен  кейінді  ықпалды  тап.

Төле би  орта  жүздің  аға биі Қазыбек  Келдібекұлымен,  Кіші  жүздің  аға  биі Әйтеке Бәйбекұлымен бірге  қазақ  ханы Әз-Тәуке ханның  басты  кеңесшісі  болды

         ІІ деңгей

1.                 Сөз  тіркесінің  аралығындағы  кейінді ықпалды  тап.

Атың  кім? Ақ  лақ, әкеп  бер,  сақ бол,  көз сал,  он  бес, төрт  қант.

         ІІІ деңгей

1.                 Түбір  мен  қосымша,  біріккен  сөз,  сөз тіркестері  аралығындағы  кейінді  ықпалға  мысалдар  жаз.

VІІІ. Сабақты  бекіту:

1.                 Бағалау

2.                 Үйге тапсырма беру:  Ілгерінді  ықпал  ереже.