Мұнай өнеркәсібі және қоршаған орта

Нұр-Сұлтан қаласы әкімдігінің

№ 90 гимназия КММ

қазақ тілі мен әдебиеті

пәнінің мұғалімі Аскарова Н.Т.

ВИДЕО САБАҚ ЖОСПАРЫ

Мұғалімнің аты-жөні:		Аскарова Нагима Тортуыловна
Пән/Сынып:		Қазақ тілі, 11-сынып
Қай аптаның нешінші сабағы		ІІ тоқсан
Тарау немесе бөлім атауы:		ІІ бөлім. Экология: ядролық және мұнай өндірісі
Сабақтың тақырыбы:		Мұнай өнеркәсібі және қоршаған орта.
Оқу мақсаттары:		11.2.6.1. – БАҚ, энциклопедиялық, ғылыми – көпшілік, ғылыми еңбектерден деректерді ала білу, сілтеме жасау жолдарын білу, дәйексөз келтіру; 11.3.4.1 – оқылым және тыңдалым материалдары бойынша түртіп жазудың (конспектілеудің) әртүрлі жолдарын меңгеру арқылы негізгі ақпаратты іріктеу.
Сабақ мақсаты:		Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады:  мәтін үзінділеріне талдау жүргізіп, сілтеме жасау жолдарын ұсынады, тақырыптық тапсырмаларды орындауда көркемдік құралдарын ұтымды пайдаланады. Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады:  қоршаған ортаны қорғауға қатысты жоба, пікір ұсына алады. Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады: жазба жұмыстарында ерекше шығармашылық қабілетті көрініс табады.
Бағалау критериі:		БАҚ, энциклопедиялық, ғылыми – көпшілік, ғылыми еңбектерден деректерді ала біледі, сілтеме жасау жолдарын біледі, дәйексөз келтіреді; оқылым және тыңдалым материалдары бойынша түртіп жазудың (конспектілеудің) әртүрлі жолдарын меңгеру арқылы негізгі ақпаратты іріктейді.
Саралап оқыту тапсырмалары
Ұжымдық жұмыс Жаңа тақырыптың түсіндірілуі	Бірлескен жұмыс (1, 2 тапсырма) Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету
Уақыты	Кезеңдері		Сабақтың мазмұны	Мұғалімнің  бақылауы мен зерттеуі не?	Ресурстар
1 минут	Ұйымдастыру		Сәлеметсіздер ме, қымбатты 11-сынып оқушылары! Қазақ әдебиеті сабағына қош келдіңіздер! Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: Мұнай өнеркәсібі және қоршаған орта. Бүгінгі сабақта: ғылыми еңбектерден сілтеме жасау, дәйексөз келтіру жолдарын білесіздер. Негізгі ақпаратты іріктеуді үйренесіздер.	Мұғалім оқушылардың сабаққа дайындығын бақылайды.	Презентация
2 минут	Жаңа сабақ		Мұғалім жаңа сабақты әр түрлі тәсілмен түсіндіреді     Мұнай газ өнеркәсібі және қоршаған орта-Мұнай мен газ улы заттар болғандықтан қоршаған ортаға түскенде табиғатқа және адам денсаулығына орасан зор зиян келтіреді. Топырақ, атмосфера, су қоймалары ластануға ұшырауда. Жер қойнауынан шамадан тыс көмірсутектерін игерудің нәтижесінде жасанды жер сілкінісінің пайда болған кездері де болды. Мұнай газ өнеркәсібінің табиғатқа және адам денсаулығына қолайсыз әсер етуін азайту мақсатында табиғатты сақтау технологиясын қолданып отыруды қажет етеді. Өндіруші компанияларға ілеспе газды жағуға тыйым салынды. Мұнайды бұрғылау орындарын су басып кетпеу үшін арнайы дамбалар тұрғызылуы керек. Мұнай және газды өндіретін және өңдейтін аудандарға жақын орналасқан елді мекендердегі адамдарды басқа жаққа, яғни қолайлы жерлерге кешіреді. Сонымен, Қазақстандағы ірі салааралық кешендердің біріне отын-энергетикасы жатады. Оның ішінде мұнай өнеркәсібі жетекші рөлді атқарады. Газ өнеркәсібі де жылдам дамуда. Бұл салаларды дамытуда табиғи ресурстарды тиімді пайдалана және қоршаған ортаны қорғай отырып игеру қажет.
6 минут	Тапсырмалар		1-тапсырма. «Қазақстанның мұнай өнеркәсібі»  туралы берілген мәліметтен сілтемелерді тауып, олардың жасалу жолдарын анықтаңыздар. Осы мәтіннен дәйексөз келтіріп, сілтемесін көрсетіп  жазыңыздар. Дескриптор: Ø  Берілген мәтіннен сілтемелерді таба алады; Ø  Мәтіннен дәйексөз келтіріп, сілтемесін көрсетіп жазады. Дұрыс жауап. Қазақстан тарихы. 5-том.   [1]    Қазақстан тарихы. 11-сынып оқулығы.  [2]  Нұрсұлтанов Ғ. «Мұнай және газды өндіріп, өңдеу.  [3] Уикипедия жобасынан алынған мәлімет.	Оқушылардың тапсырманы дұрыс орындағандығын тексереді. Оқушыларға бағыт-бағдар береді.	https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D0%BC%D2%B1%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%BA%D3%99%D1%81%D1%96%D0%B1%D1%96
3 минут			2-тапсырма. «Мұнай өнеркәсібі» мәтінінен негізгі және қосымша ақпаратты іріктеп, «Т кестесіне» жазыңыздар. Негізгі ақпарат Қосымша ақпарат Дескриптор: Ø  мәтіннен негізгі және қосымша ақпаратты ажырата алады; Ø  ойын ықшамдап жаза алады. Дұрыс жауап: Негізгі ақпарат Қосымша ақпарат Мұнай өнеркәсібі туралы Қазақстанда мұнай кен орындары туралы мәлімет
5 минут			3-тапсырма. Оқулықтың 55- бетіндегі 2-тапсырмада берілген мәтіндерді мұқият оқып, салыстыра талдаңыздар. «Мұнай өнеркәсібі» мәтіні «Аспан мұнарадан басталады» өлеңі Тақырыбы Автор көзқарасы Көзделген  аудиториясы Құрылымы мен тілдік ерекшелігі Дескриптор: Ø  екі түрлі мәтіннің түрін анықтайды; Ø  автор көзқарасын түсінеді; Ø  құрылымы мен тілдік ерекшеліктерін ажыратады. Дұрыс жауап: «Мұнай өнеркәсібі» мәтіні «Аспан мұнарадан басталады» өлеңі Тақырыбы Өндіріс, еңбек Мұнайлы алқап Автор көзқарасы Қазақстандағы мұнай өңдейтін зауыттардың қызметін көрсетеді. Мұнайшылардың ерен еңбектерін жарқыратып көрсетеді. Көзделген  аудиториясы Мектеп оқушылары Жалпы оқырмандар Құрылымы мен тілдік ерекшелігі Мәтінде нақтылы деректер келтірілген. 5 абзацтан тұрады. Айтуар Өтегеновтың «Аспан мұнарадан басталады» өлеңі.
3 минут	Бекіту		4-тапсырма «Мұнай мен газ – Қазақстанның басты шикізат байлығы» тақырыбында мақала жазыңыздар. (Сөз саны -110). Дескриптор: Ø  тақырып бойынша мақала жазады; Ø  ойын жүйелі жеткізеді.