Презентация по родному (чувашскому языку) на тему "Диалект сăмахĕсем" (5 класс)

• 1 слайд

  
  Чуна парса вĕренер,
  
  Чуна парса ĕçлер,
  
  Кăмăл-сипетпе,
  
  Ăс-тăнпа пурăнар.
  

• 2 слайд

  
  Сăмахсем
  Ятарлă сăмахсем
  
  Историзмсем
  Архаизмсем
  (Профессионализмсем)
  Кивелнĕ сăмахсем
  Неологизмсем
  (Çĕнĕ сăмахсем)
  Йышăннă сăмахсем
  ?
  

• 3 слайд

  Ятарлă сăмахсем (профессионализмсем): тетрадь, доска, журнал, педсовет, укол.
  
  Йышăннă сăмахсем: уес, компьютер, витре, доска, тетрадь, журнал, юлташ, педсовет, ипотека, кĕпĕрне, купăста, укол, будильник, слайд, юлташ.
  
  Çĕнĕ сăмахсем (неологизмсем): компьютер, ипотека, слайд.
  
  Кивелнĕ сăмахсем: уес , кĕпĕрне, тухья, элем, шупăр, сурпан.
  Хаклав виçисем:
  
  йăнăшсем çук пулсан «5» паллă,
  1-2-йăнăш –«4» паллă,
  3-4 йăнăш –«3» паллă.
  

• 4 слайд

  ?
  
  Сăмахсем
  Ятарлă сăмахсем
  
  историзмсем
  архаизмсем
  (Профессионализмсем)
  Кивелнĕ сăмахсем
  Неологизмсем
  (Çĕнĕ сăмахсем)
  Йышăннă сăмахсем
  Диалект
  

• 5 слайд

  Урок теми: «Диалект сăмахĕсем».
  Урок теллевĕсем:
  1. Вĕрентÿ тĕллевĕсем:  Ачасене диалект сăмахĕсем çинчен ăнлантарасси;
  вĕсене уйăрса илме вĕрентесси; словарьсемпе ĕçлеме  хăнăхтарасси;
  2. Аталантару тĕллевĕсем: вĕренекенсене хăйсен шухăшĕсене калама хăнăхтарасси; логикăлла шухăшлавне аталантарасси; лексикине пуянлатасси;
  3. Сапăрлăх тĕллевĕсем: йышпа туслă пурăнма, пĕр-пĕрне пулăшма  вĕрентесси;
  
  

• 6 слайд

  179 стр. 46 §
  

• 7 слайд

• 8 слайд

  Мĕн вăл диалект?
  
  Диалект миçе тĕрлĕ пулать?
  
  Диалект мĕнли пулать?
  
  Диалект
  
  тури
  анатри
  хутăш
  Турисем мĕнле калаçаççĕ?
  Анатрисем мĕнле калаçаççĕ?
  Чăваш литератури мĕнле диалект çинче никĕсленнĕ?
  

• 9 слайд

  426-мĕш хăнăхтару 179 стр.
  

• 10 слайд

  Кану саманчĕ
  
  

• 11 слайд

  427-мĕш хăнăхтару 180 стр.
  Хаклав виçисем:
  
  йăнăшсем çук пулсан «5» паллă,
  1-2-йăнăш –«4» паллă,
  3-4 йăнăш –«3» паллă.
  
  

• 12 слайд

  Ар çори
  Пĕрре пĕр çын Шопашкара сотăпа кайнă, тет. Пĕр вăрмана çитсен, каç полчĕ, тет. Пĕр çырма патне çитсен, лаша омĕнче Ар çори: «Шори!» ‒ кăшкăрса ячĕ тет те, лаша топах тăчĕ, тет, нимĕскер тусан та каймасть, тет, малалла. «Чим-ха, эпĕ илтнĕччĕ мĕн тумаллине», ‒ тесе каларĕ, тет, çын. Вара йоман патак касрĕ тет те, ăна çорса çорăкне савăл лартрĕ, тет. Вара Ар çори: «Ай-ай, ай-ай!» ‒ тесе кăшкăрма поçларĕ, тет. Унтан вара çын савăлне кăларчĕ тет те, Ар çори тарчĕ, тет.
  

• 13 слайд

  
  Мана урокра _____________________килĕшрĕ.
  
  Урокра______________________кǎсǎклǎ пулчĕ.
  
  Паян урокра эпĕ çĕнни ______________пĕлтĕм.
  
  Эпĕ ______________________ ас туса юлтǎм.
  
  Урокра мана___________________ тĕлĕнтерчĕ.
  
  Ман шутпа, чи кирли_________________пулчĕ.
  
  Эпĕ малашне____________________усă курăп.
  

• 14 слайд

  Киле ӗç:
  429-мӗш хǎнǎхтару 181 стр., 46§ 179 стр.
  

• 15 слайд

  Пĕр-пĕр район тăрăхĕнче, ун таврашĕнчи ялсенче çеç усă куракан сăмахсене вырăнти калаçу сăмахĕсем е диалект сăмахĕсем теççĕ.
  Пĕтĕмлетÿ
  

• 16 слайд

  
  Кăçал Атăл шăнмарĕ,
  Полă выляма пăрахмарĕ.
  Йотран савни тоянтăм та,
  Хошăран тăшман тохмарĕ.
  Чӳрече виттĕр шу сапрăм,
  Корăк ӳстĕр, ан таптăр.
  Пирĕн савнисем уй орлă,
  Килччĕр, çӳреччĕр, ан чарăр.
  Кăнчалаççи çĕнĕ мар,
  Çĕнĕ тума çăка çок.
  Пирн савнисем уй орлă,
  Ялта тоянма ачи çок…
  Порçăн тоттăр ик хутлă,
  Уйăрасчĕ пĕр хутне.
  Манăн савни ик майлă,
  Çавăрасчĕ хам енне.
  Шĕвĕр порняри кĕмĕл çĕрри
  Порня вĕçне çитсе тăрч.
  Савни киле каясси
  Сехет вĕçне çитса тăрч.