Сабақ жоспары " Наурыз – ұлыстың ұлы күні"

Қысқа мерзімді сабақ жоспары

Мұғалімнің аты - жөні:	Кадирова С.К	Сабақ тақырыбы:	Наурыз – ұлыстың ұлы күні
Пәні: қазақ тілі мен әдебиеті	Күні: 14,03.2019 ж	3 - тоқсан	Сабақ: жаңа сабақ
Сынып: 7 «Б»	Тізім бойынша:	Қатысқаны:	Қатыспағандар:
Сабақтың оқу мақсаты	Т.А2. Кеңес беру, ұсыныс жасау, өтініш, талап ету, бұйрық берудің түрлі формалары мен жағдаяттарына сай ұлттық сөз әдебі мен сөйлеу этикеті формаларын қолдана білу. Т.Ж5. Тақырып бойынша сөздердің маңызды бөліктерін дұрыс жазу. Оқшау сөздерге қойылатын тыныс белгілерді орынды қолдану. О6.Тақырып бойынша деректер қолдана отырып, мәтінде көтерілген мәселеге өз ойын дәлелдеп жеткізу.
Жетістік критерийлері	Оқушылардың барлығы мынаны істей алады:  кеңес беру, ұсыныс жасау, өтініш, талап ету, бұйрық берудің түрлі формалары мен жағдаяттарына сай ұлттық сөз әдебі мен сөйлеу этикеті формаларын қолдана біледі. Оқушылардың көбі мынаны істей алады:  тақырып бойынша сөздердің маңызды бөліктерін дұрыс жазады. Оқшау сөздерге қойылатын тыныс белгілерді орынды қолданады. Оқушылардың кейбіреулері мынаны істей алады:  тақырып бойынша деректер қолдана отырып, мәтінде көтерілген мәселеге өз ойын дәлелдеп жеткізеді.
Күтілетін нәтижелер	Қазақша ұлттық мерекеге қатысты жаңа сөздерді қатыстырып, сөйлемдер құрады, сыныптастарымен наурыз жайлы сөйлеседі, қазақша ақпарат береді.
Тілдік мақсат	Тақырыпты тірек сөздер,  сұрақтар арқылы арқылы анықтау. Дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы мәтіннің негізгі ойын  анықтау. Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсіну, ақпараттың өзектілігін анықтау.
Алдыңғы оқу	Наурыздың түркі халықтарының ұлттық мейрамы екенін біледі.
Негізгі сөздер мен фразалар:	Ұлыс, теңелу, дәм тату, шығыс, татуласу.
Талқылауға арналған сұрақ:	Наурыз мейрамын қашан тойлаймыз? Адамдар қалай киінеді? Әжелерің, аналарың Наурыз мейрамында қандай ас дайындайды? Мейрамда қандай тілектер айтамыз? Зырян қаласында наурыз мерекесі қалай тойланады? Наурыз мейрамында қандай ойындар ойнатылады?
Грамматика	қайталау
Қолданылатын әдіс -тәсілдер	Түсіндіру, «Жүректен - жүрекке» тренингі,  «Сұрақ – жауап», «Ассоциограмма», диалог, «Қосжазба күнделігі» тәсілі, жұптық, топтық жұмыстар, «Сәйкестендіру» әдісі.
АКТ- мен байланыс. Ресурстар.	Интерактивті тақта, компьютер, слайдтар, үлестірмелі материалдар, тапсырмаларға арналған критерийлер мен дескрипторлар жазылған кеспе қағаздар.
Пәнаралық байланыстар	Қазақстан тарихы, қазақ әдебиеті, музыка пәні.

Сабақ барысы

Сабақтың кезеңдері	Жоспарланған мерзімдер	Жоспарланған шаралар
Ынтымақтастық оқу ортасын құру СМС жіберу.	1минут	- Сәлеметсіңдер ме, балалар! Қазір барлығымыз шеңберге тұрамыз. Сендермен «Жүректен жүрекке» тренингін өткіземіз. Жүректі ұстап, бір-бірлеріңе ұсына отырып,  жақсы тілектер айтасыңдар. Оқушылар бір – біріне жақсы тілектер айтып, сәттілік тілейді. Мақсаты: оқушылардың ауызша сөйлеу дағдыларын дамыту және мейірбандыққа тәрбиелеу. -балалар бүгінгі сабақта сендерге сәтілік тілемін. Сондықтан ұялы телефондарың тілектер жібердім. - Сәттілік тілеймін! - Мен сендерді
Ширату	3 Топқа бөлу.	(Оқушылар үлестірілген суреттер бойынша топқа бөлінеді)  «Суреттер сөйлейді» әдісі. Мақсаты: оқушылардың  сурет бойынша сөйлем құрау дағдысын жетілдіру және  топтағы өз орындарын жылдам табуға, шапшаңдыққа дағдыландыру.
Сабақтың басы	I.	-Балалар, қазір қай жыл мезгілі? -Көктем айлары қай айлар? -Көктемде қандай мейрамдар бар?  «Кезекшінің есебі» «Сұрақ – жауап» әдісі. Мақсаты: сұрақ - жауап арқылы ауызша сөйлеу дағдыларын дамыту.
Сабақтың мақсаттарын бірлесіп қою.	Жаппай жұмыс	Мұғалім: - Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: «Наурыз - Ұлыстың ұлы күні». Балалар, қазір біз, сендермен бүгінгі сабағымыздың мақсатын бірлесіп қоямыз. Мұғалім:- Қалай ойлайсыңдар бүгін сабақта не істейміз? Оқушылар: - Мәтінді тыңдап түсінеміз. -Тірек сөздер, дауыс ырғағы мен  сөйлеу  мәнерін қолданып мәтіннің негізгі ойын анықтаймыз. - Сұрақтар, сөйлемдер арқылы мәтінді мазмұндаймыз. Балалардың қойған мақсаты:  «Түсіну», «Анықтау». Әдісті қолдану мақсатым: оқушыларды өзіндік ой – пікірін айта білуге дағдыландыру.
Қызығушылықты ояту		Оқушылардың жаңа сабаққа деген қызығушылығын ояту мақсатында «Наурыз- көктем» әнін (2 - тапсырма) тыңдату. Әнді оқушылармен бірге айтуға да болады. Мақсаты: оқушылардың сабаққа, қазақ әніне деген  қызығушылығын ояту.
Сабақтың ортасы. Мағынаны тану	II. Жаңа сабақ	1. Сабақтың эпиграфымен танысу: «Наурыз – жыл басы» 2. Сөздік жұмысы. Мұғалім интерактивті тақтадан тақырыпқа қатысты жаңа сөздермен таныстырады, аудармасын айтады. Оқушылар сөз тіркестерін құрастырады. Мақсаты: оқушылардың сөздік қорларын байыту.
Тілдік бағдар		қайталау
	Топтық жұмыс	5. Тыңдалым. Оқылым. Жазылым. 5 – тапсырма. Аудио жазбаны тыңдыту. Мәтін. Наурыз мейрамы - ежелгі заманнан қалыптасқан жыл бастау мейрамы. 22 - наурыз-Ұлыс күні жыл басы саналған. Халықтың мифологиялық түсінігі бойынша 21 наурыз түні даланы Қыдыр ата аралайды. Бұл күні қазақ елі үшін әрқашан қасиетті, киелі саналған. Халық наурыз мерекесіне алдын - ала дайындалады. Халық таза, жаңа киімдерін киген. Ауылдағы ер адамдар бір - бірімен қос қолдасып,төс қағыстырады, әйелдер құшақтасып, бір - біріне жақсы тілектер айтады. Ренжіскен адамдар татуласады. Бірін - бірі мерекеге арнап  дайындалған наурыз көже ішуге шақырады.Оған жеті түрлі тағам қосылады. Оған қойдың басы мен сүр ет салып пісірілуі - қыс тағамымен қоштасуды, құрамына ақтың қосылуы - жаз тағамымен қауышуды білдіреді. Дәстүр бойынша үйге қос шырақ жағылып, ыдыстар айранмен, сүтпен, бұлақ суымен толтырылады. Осы күні адамдар арам пиғыл, жаман ниеттен тазарады. Алаңда «Наурыз - думан» өткізіледі. Алтыбақан басында ән айтылып, би биленеді, күй тартылады. Дәстүрлі ұлттық ойындар (көкпар, аударыспақ, күрес, қыз қуу, алтыбақан т.б) ойналады. Таң ата көпшілік биік биік төбенің басына шығып, атқан таңды қарсы алады. Бүкіл ауыл - ел болып, әсіресе жастар  тазаланған арықтарға су жібереді, ағаш отырғызып, гүл егу рәсімін жасайды. Адамдар : «табиғат – анамен бірге жаңа өмір, жаңа күн басталды!», - деп қуанады. Әр топқа мәтін бойынша  арнайы тапсырмалар беріледі. /Смайликтер арқылы бағаланады / Карзинадан 3 сұрақтан алып  жауап жазады. 1-ші топ.     1) 22 – ші наурыз  қалай саналады? 2) 21-ші наурыз күні даланы кім аралайды? 3) Халық Наурыз мерекесіне қалай дайындалады.?  2-ші топ. 1)  Наурыз кһше неше түрлі тағамнан жасалады? 2) Осы күні адамдар неден тазарады? 3) Наурыз қалай тойланады? 3-ші топ. 1) Таң ата атқан таңды қайда қарсы алады? 2) Бүкіл ауыл қандай рәсім жасайды? 3) Адамдар қалай қуанады?
	топтық  жұмыс	1 Грамматакалық тапсырмаларды орындау. /Смайликтер арқылы бағаланады /  .Ал енді осы мәтін бойынша грамматикалық тапсырмалармен жұмыс жасайық.  1-ші топ. Наурыз мейрамы – морфологиялық талдау жасайды 2-ші топ. Айту сөзін өткен шақта жіктеу. 3-ші топ. Тойлау сөзін қалау райда жазу. 2. Суретпен жұмыс жасау. /Смайликтер арқылы бағаланады /Әр топқа 1 суреттен беру. 1-ші топ. Наурыз 2-ші топ. Ұлттық ойындар. /Қыз қуу/ 3-ші топ. Наурыз көже.
	Сергіту сәті.	Сергіту жасау.  тұрып бірге орындау
	Бекіту. Жаппай жұмыс	Ал енді бүгінгі сабағымызды қорытып бекіту мақсатында әр топ постер жасап қорғайды. /Смайликтер арқылы бағаланады / Бағалау: «мадақтау» сөздерімен смайликтермен  бағалау. Смайликтерді санау арқылы  бағаланады.
Сабақтың соңы	III. Қорытынды жасау.	Сонымен балалар бүгін сабақта қандай мерекнмен таныстық? Наурыз қалай тойланады? т.б «Сұрақ – жауап» әдісі. Мақсаты: оқушылардың ойлау және есте сақтау қабілеттерін дамытуға ықпал ету. Бағалау: смайликтер арқылы бағалау
Бағалау	IV.	Қалыптастырушы бағалау. Оқушылардың  аты – жөндері жазылған өзара бағалау парағы толтырылады. Топ басшысы әр оқушының есімінің тұсына өз бағасын қояды. Мұғалім топ басшысының бағалауымен келіспесе, бағалауға өзгеріс енгізеді.
Үйге тапсырма беру	V.	1 – топ : «Сыбаға» сөзіне байланысты қазақтың салт – дәстүрі туралы мәтін құрастыру. Жазылым. Айтылым. 2 - топ. «Наурыздағы мерекелік дастарқан» тақырыбына мәтін құрастыру. Жазылым. Айтылым.
Кері байланыс	VI.	«Шығу парағы» әдісі Оқушылар сабақ бойынша мұғалімге  СМС  жазып жібереді

"ҚОСТАНАЙ ҚАЛАСЫ ӘКІМДІГІНІҢ БІЛІМ БӨЛІМІНІҢ №15 ОРТА МЕКТЕБІ" ММ

                                               Ашық сабақ

Сабақтың тақырыбы: «Наурыз – ұлыстың ұлы күні»

                          

                                                     Сыныбы: 7 «Б»

                                                     Мұғалім: Кадирова С.К

                                Қостанай қаласы -2019ж

Краткое описание документа:

Бұл сабақ жоспарында 7 - ші сыныпқп арналған "Наурыз -ұлыстың ұлы күні" атты ашық сабақтың мартериалы берілген. Сабақ жоспары нақты құрылған және мұғалімге бірден - бір көмек.

Наурыз сөзі — парсыша — ну — «жаңа», рыз — «күн» деген ұғымды білдіреді. Қазақша «жаңа күн», «жаңа жыл», «көктем мерекесі» «ұлыс күн» немесе «ұлы күн» деген мағына береді. Кейде оны «Ақ мерекесі», «сүт мейрамы», «төл ырысы» деп те атап жүр. Қазақта науқан және ырыздық деген сөз бар. Осыған қарағанда, жаңа жылдың ырыздығы дегенді білдіруі де мүмкін ғой.

Қазақ ұғымында бұл күні аспан жұлдыздары бастапқы нүктелеріне келеді. Күн мен түн, жарық пен қараңғы теңеледі. Қыс ызғары қайтады. Төрт түлік мал төлдейді. Адамдардың аузы аққа тиеді. Мал аузы көкке тиеді, жер бетіне шаттық орнайды. Көктем құстары келеді. Қысқы ұйқыдағы жануарлар оянады. Осындай қасиетті күнді қазақ «Ұлыс күн» деп атаған. Наурызды мереке ретінде тойлау дәстүрі жер бетіндегі халықтардың бір қыдыруының тұрмыс салтында бар әдет. Бұл үрдіс бағзы заманңан бері қарай жалғасып келеді. Мәселен, гректер «Патрих» бирмалықтар «Су мейрамы», тәжіктер «Гүл гардон», хорезмдіктер «Наусатж», татарлар «Нардуган», буряттар «цаган сар», ұйғырлар «гүл наурыз», қазақтар «Наурыз» деп түрлі — түрлі атап келген.