Сабақтың тақырыбы: Көсемшенің түрлері

• 1 слайд

  Сабақтың тақырыбы:
  Көсемшенің түрлері
  

• 2 слайд

  Сабақтың мақсаты:
  
  а) білімділік: көсемшенің етістіктің ерекше түрі екенін
  меңгерту
  ә) дамытушылығы: көсемшенің түрлену кезінде әр түрлі өзгеріске
  түсе алатындығын білдіру
   
  б) тәрбиелік: адамгершілік, эстетикалық тәрбие беру.
  
  
  
  
  
  Сабақтың типі: жаңа сабақты игеру.
   
  Сабақтың әдісі: түсіндіру, жазбаша, ассоциация, сұрақ – жауап.
   
  Көрнекілігі: компьютер, интерактивтік тақта.
  
  

• 3 слайд

  С а б а қ т ы ң б а р ы с ы:
  
  І.Ұйымдастыру кезеңі:
  Оқушылармен сәлемдесу.
  Оқушыларды түгелдеу.
  Үй тапсырмасын тексеру.
  Оқушылар назарын жаңа сабаққа аудару.
  
  ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:
   
  2- тапсырма
  Өтілген материалды пысықтау:
  
  

• 4 слайд

  Ойын: « Жетіқарақшы»
  
  

• 5 слайд

  Етістік дегеніміз не ?
  
  

• 6 слайд

  Есімше дегеніміз не?
  
  

• 7 слайд

  Етістіктің неше райы бар?
  
  

• 8 слайд

  Өткен шақ есімше қандай жұрнақтар арқылы жасалады?
  
  

• 9 слайд

  Көсемше дегеніміз не ?
  
  

• 10 слайд

  Есімдік дегеніміз не?
  
  

• 11 слайд

  Есімдік мағынасына қарай нешеге бөлінеді ?
  
  

• 12 слайд

  Негізгі қимыл, амалды білдіретін немесе оны айқындай түсіп, қосымша қимыл, амалды білдіру қызметінде жұмсалатын етістіктің түрі көсемше деп аталады.
  
  
  
  
  
  Сұрақтары
  қайтіп?
  не істеп?
  не істегелі?
  

• 13 слайд

  Көсемшенің түрлері
  Мезгіл
  Шарт
  
  
  -майынша
  -мейінше
  
  -ғанша,
  -генше,
  -қанша,
  -кенше
  
  келмейінше, бармайынша
  келгенше, барғанша
  

• 14 слайд

  Көсемшенің түрлері:
  
  а) Етістік + - ып, - іп, - п
  Кітапты жат – ып оқыма.
   
  ә) етістік + - а, - е, - й
  Еділ әңгімесін айт – а бастады.
   
  б) Етістік + - ғалы, - гелі, - қалы, - келі, мақсат
  
  

• 15 слайд

  Тапсырма.
  Берілген етістіктерден көсемше жасаңдар
   
  Даму, қалану, таныту, бейнелеу, жату, тұру, болу.
   
  
  Үлгі: даму – дамып – дами – дамығалы –
  дамығанша.
  
  

• 16 слайд

  Тапсырма.
  Жақшадағы етістіктерді көсемшеге айналдырып жазыңдар.
  
   
  Мен саған ( бару) жатырмын. Самат маған ( айту) отыр. Ләззат хат (жазып) отыр. Сені (көрмеу) көп болды. Бала кереуетте (ұйықтау) жатыр. Мен мына кітапты (оқу) отырмын. Мерует әжесіне көйлек (алу) жатыр. Мұғалім бізбен (сөйлесу) келеді.
  
  

• 17 слайд

  Тапсырма.
  Көп нүктенің орнына тиісті көсемше жұрнақтарын қойып жазыңдар.
   
  Сәбит жүгір... кел... жатыр.
  Болат, сен қайда кет... бар... жатырсың
  Мен ертең киноға бар... отырмын.
  Інім Алматыда оқы... келді.
  Мен кітапты оқы... бітірдім.
  Ол кино көр... келді.
  Мен саған кел... едім, сен кет... қалыпсың.
  асан сабаққа дайындалм... келді.
  Шешемнің уақыты болма... жатыр.
  
  

• 18 слайд

  Қорыту:
  1. Көсемшенің қай түрі жіктелмейді?
  2. Көсемшенің түрлерін айтыңдар ?
  3. Есімше мен көсемшенің ұқсастығы мен айырмашылығы қандай?
  
  

• 19 слайд

  Етістіктің бір түрі
  
  Көсемше
  
  -ғалы,-гелі
  -қалы,-келі,
  -ып, -іп, -п,
  -а, -е,-й,
  -ғанша, -генше,
  -қанша, -кенше,
  -майынша,
  -мейінше
  
  Есімше
   
  -ған,-ген,
  -қан,-кен,
  -ар,-ер,
  -с, -р,
  -мақ, -мек,
  -пақ, -пек
  -бақ, -бек,
  -атын, -етін
  
  Үйге тапсырма: Көсемшенің түрлері
  4 – тапсырма