- 19.04.2015
- 961
- 0
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
«Тапқыр достар»
Мақсаты: оқушылардың интеллектуалдық ой – өрісін, білім деңгейін көтеру, танымдық деңгейлерін өрістету, тіл байлығын, өз ойын жеткізу, қазақ тілінде еркін сөйлей білу әрекеті мен сөйлеу шеберлігін жетілдіру, олардың сөздік қорын тексеру, логикалық ойлау қабілеттерін дамыту, сұрақтарға толық жауап беру дағдыларын қалыптастыру, жетілдіру, мемлекеттік тіліміз – қазақ тілінде еркін сөйлеуге үйрету, оны құрметтеуге, тіл тазалығын сақтауға тәрбиелеу.
Өткізу жоспары:
1. Құпия хат.
2. «Полиглот»
3. Топ сайысы.
4. «Мың бір мақал».
5. «Есімдер әлемінде».
6. «Тапқырлар» сайысы.
Кіріспе сөз:
Қазақ халқында «Білекті бірді жығады, білімді бірді жығады» деген аталы сөз бар. Бұл мақал бүгінгі таңдағы тәуелсіздік шаңырағын көтерген қазақ мемлекетіне, оның тізгінін ұстаған игі жақсыларына, зиялы қауымына, жас ұрпаққа бағыттай айтылғандай естіледі. ҚР «Тіл туралы» Заңын, ҚР «Тіл саясатының Тұжырымдамасының» шешімін жүзеге асыру негізінде, қоғамдық тұрақтылық пен ұлтаралық келісімін нығайту және мемлекеттік тілдің мәртебесін көтеру мақсатында «Жеті жұрттың тілін біл, жеті түрлі білім біл» тақырыбында интеллектуалды ойын өткелі отыр.
Тіл туралы қанатты сөздер:
Тіл өнері дертпен тең,
Тілін білмеген түгін білмейді.
Ғ. Мүсірепов.
Тіл сыйлы етер, құтты қылар, өсірер,
Бас та жарар, қадір – құтты өшірер.
Жүсіп Баласағұн.
Тіл – адамның ойын білдіретін құрал,
Тіл жоқ жерде ұлт жоқ.
Ш. Айтматов.
Тіл қай жерде, қай ұлтта болмасын, қадірлі де құдіретті. Қай халықтың болмасын тілі өзіне тән қымбатты да қимас қазынасы. Сол сияқты біздің ана тіліміз де – алтындай асылымыз, мөлдір маржанымыз, ғажайып гауһарымыз дей отырып, бірінші сайысымызды бастайық.
І. «Құпия хат» әр топқа беріледі, құпия хат арқылы жыр шумақтарын оқу, ол үшін әліпби ретін жақсы білу керек.
1 – нұсқа.
25 39 16 39 17 / 17 8 18 38 19!
25 39 16 39 17/ 28 34 39 18 / 17 37 19, / 21 16 39 22 / 25 39 23 39 16 7 39 / 8 16 39 17!
1 23 1 16 37 17 17 8 18/ 1 23 37 17 17 8 18/ 15 1 25 1 23/ 15 20 13 37 22,
25 39 16 7 39/ 15 20 23 6 1 26/ 22 1 23 37 11 37 17
3 28 5 39 18/ 17 8 18 39 19!
Тілім менің!
Тілім үшін мың өліп, тірілді елім!
Аралыммен, арыммен қатар қойып,
Тілді қорғау парызым бүгін менің!
2 – нұсқа.
2 26 8 11 20 4/, 1 3 1 13 7 37/ 21 25 14 8 18/ 7 2 23 39 24/ 25 39 16 39/,
25 39 16/ 15 1 25 15 1 18/ 25 20 15 25 1 23/, 25 1 16 6 1 25/ 6 1 23 37 34/ 25 39 16 39/,
15 1 18 34 1/ 11 1 19/ 15 1 3 37 16 7 1 13 17 11/,
10 8 25 8 23/ 8 18 7 39/.
8 24 25 39 16 24 39 18/ 17 8 17 16 8 14 8 25 25 39 14/ 2 23/
39 24 25 8/ 28 18 39/.
Әуезов, Абайды өткен дәріс тілі,
Тіл қатқан Тоқтар, Талғат ғарыш тілі.
Қанша Заң қабылдаймыз, жетер енді,
Естілсін мемлекеттік әр істе үні.
3 – нұсқа.
1 18 1/ 25 39 16 39 17,-
1 16 25 37 18/ 27 42 17/ 15 27 18 7 1 6 37 17/,
1 15/ 3 8 24 39 14 25 8/ 2 16 7 12 39 19 7 39/ 25 37 19 7 1 7 37 17/.
24 8 18 39 19/ 10 1 11 37 19/, 24 8 18 39 19/ 2 18 39 19/ 1 13 25 1 23 37 17/,
24 1 18 1 17/ 24 21 18 39 22/ 3 1 13 16 1 18 6 1 18 34 1/ 25 39 16 – 10 1 6 37 17/!
Ана тілім –
Алтын ұям, құндағым,
Ақ бесікте әлдиіңді тыңдадым.
Сенің жазың, сенің әнің айтарым,
Санам сөніп,
Байланғанша тіл – жағым!
4 – нұсқа.
1 18 1/ 25 39 16 39 17/,
7 1 18 1/ 25 39 16 39 17, 3 1 15/ 25 39 16 39 17/,
24 8 18 24 39 11/ 3 1 15 37 25/ 7 28 18 12 8 7 8 18/ 25 1 22 25 37/ 14 39 17?
24 8 18 24 39 19/ 17 8 18 39 19/ 15 1 24 39 23 8 25 39 17,
34 1 25 25 37 6 37 17/,
24 8 18 24 39 19/ 17 8 18 39 19/ 25 1 11 1 16 37 6 37 17,
22 2 14 25 39 5 39 17.
ІІІ. Топ сайысы.
Фразеологиялық сөз тіркестерін шешу. (3 минут)
ІҮ. «Мың бір мақал»
Келесі байқау «Мың бір мақал» деп аталады. Орыс халқының мақалдары беріледі, ал сіздер оларға ұқсаған қазақ халқының мақалдарын тауып, сызықша арқылы көрсетесіздер. (3 минут)
Язык до Киева доведет
Жел тұрмаса, шөптің басы қимылдамас.
Заставь дурака богу молиться, он и лоб расшибет
Сұрай – сұрай Меккеге де жетесің.
Ласковое слово и кошке приятно
Айтылған сөз - атылған оқпен тең.
Нет дыма без огня
Біреуге ор қазсаң, өзің соған түсесің.
Словом и убить можно
Жыланның уы тісінде, адамның уы тілінде.
Не рой другому яму, сам в нее попадешь
Шаш ал десе, бас алады.
Слово не воробей, вылетит, не поймаешь.
Жылы – жылы сөйлесең, жылан інінен шығады.
Ү. «Есімдер әлемінде» сайысы.
Әр адамның есімі нені білдіреді, оның шығу тарихы неге байланысты болғаны да әркімді қызықтырады. Есімдерді тауып жазу. (3 мин)
Красивая как луна – Айсұлу. Золотоволосая – Алтыншаш. Гранат – Анар.
Торжество – Салтанат. Будь мужественным – Ербол. Гражданин – Азамат.
Надежда – үміт. Мужественная душа – Ержан. Лунный цветок – Айгүл.
Лунная душа – Айжан. Шелк – Жібек. Ласточка – Қарлығаш. Любовь – Махаббат.
Утренняя звезда – Таңшолпан. Жемчуг – Меруерт. Красивая – Әдемі, Сұлу.
Глаза как у верблюжонка – Ботакөз. Справедливый – Әділ. Лунный свет – Айнұр.
Черноволосая – Қарашаш. Горящий цветок – Жанаргүл. Нежный цветок – Назгүл.
Смородина – Қарақат. Счастье – Бақыт. Душа цветка – Гүлжан.
Яблочный цветок – Алмагүл. Бриллиант – Гауһар. Белый папугай Ақтоты.
Соловей – Сандуғаш.
ҮІ. «Тапқырлар» сайысы. Берілген сөздерден басқа сөздер құрастыру.
Әрбір топқа «Қанағаттанарлық» деген сөз беріледі.Тіл байлығы – әрбір елдің ұлттық мақтанышы. Ол атадан балаға мирас болып қалып отырған баға жетпес мұра. Демек, әр адам ана тілін көзінің қарашығындай қорғауға, орынсыз шұбарланудан сақтауға, төл тілінде сөйлеуге тиіс.
Сайыстың қорытындысын шығаруға сөз әділқазылар алқасына беріледі.
Өткізу жоспары:
1. Құпия хат.
2. «Полиглот»
3. Топ сайысы.
4. «Мың бір мақал».
5. «Есімдер әлемінде».
6. «Тапқырлар» сайысы.
Язык до Киева доведет
Жел тұрмаса, шөптің басы қимылдамас.
Заставь дурака богу молиться, он и лоб расшибет
Сұрай – сұрай Меккеге де жетесің.
Ласковое слово и кошке приятно
Айтылған сөз - атылған оқпен тең.
Нет дыма без огня
Біреуге ор қазсаң, өзің соған түсесің.
Словом и убить можно
Жыланның уы тісінде, адамның уы тілінде.
Не рой другому яму, сам в нее попадешь
Шаш ал десе, бас алады.
Слово не воробей, вылетит, не поймаешь.
Жылы – жылы сөйлесең, жылан інінен шығады.
1 – нұсқа.
25 39 16 39 17 / 17 8 18 38 19!
25 39 16 39 17/ 28 34 39 18 / 17 37 19, / 21 16 39 22 / 25 39 23 39 16 7 39 / 8 16 39 17!
1 23 1 16 37 17 17 8 18/ 1 23 37 17 17 8 18/ 15 1 25 1 23/ 15 20 13 37 22,
25 39 16 7 39/ 15 20 23 6 1 26/ 22 1 23 37 11 37 17
3 28 5 39 18/ 17 8 18 39 19!
2 – нұсқа.
2 26 8 11 20 4/, 1 3 1 13 7 37/ 21 25 14 8 18/ 7 2 23 39 24/ 25 39 16 39/,
25 39 16/ 15 1 25 15 1 18/ 25 20 15 25 1 23/, 25 1 16 6 1 25/ 6 1 23 37 34/ 25 39 16 39/,
15 1 18 34 1/ 11 1 19/ 15 1 3 37 16 7 1 13 17 11/,
10 8 25 8 23/ 8 18 7 39/.
8 24 25 39 16 24 39 18/ 17 8 17 16 8 14 8 25 25 39 14/ 2 23/
39 24 25 8/ 28 18 39/.
3 – нұсқа.
1 18 1/ 25 39 16 39 17,-
1 16 25 37 18/ 27 42 17/ 15 27 18 7 1 6 37 17/,
1 15/ 3 8 24 39 14 25 8/ 2 16 7 12 39 19 7 39/ 25 37 19 7 1 7 37 17/.
24 8 18 39 19/ 10 1 11 37 19/, 24 8 18 39 19/ 2 18 39 19/ 1 13 25 1 23 37 17/,
24 1 18 1 17/ 24 21 18 39 22/ 3 1 13 16 1 18 6 1 18 34 1/ 25 39 16 – 10 1 6 37 17/!
4 – нұсқа.
1 18 1/ 25 39 16 39 17/,
7 1 18 1/ 25 39 16 39 17, 3 1 15/ 25 39 16 39 17/,
24 8 18 24 39 11/ 3 1 15 37 25/ 7 28 18 12 8 7 8 18/ 25 1 22 25 37/ 14 39 17?
24 8 18 24 39 19/ 17 8 18 39 19/ 15 1 24 39 23 8 25 39 17,
34 1 25 25 37 6 37 17/,
24 8 18 24 39 19/ 17 8 18 39 19/ 25 1 11 1 16 37 6 37 17,
22 2 14 25 39 5 39 17.
Фразеологиялық сөз тіркестерін шешу. (3 минут)
1. Қой үстіне бозторғай жұмыртқалаған заман. (бейбіт өмір)
2. Тайға таңба басқандай. (анық)
3. Қой аузынан шөп алмас. (жуас, момын).
4. Сүттен ақ, судан таза. (адал, кіршіксіз)
5. Түймедейді түйедей ету. (үлкейту)
6. Үріп ауызға салғандай (әдемі, сүйкімді)
7. Екі езуі екі құлағына жету. (қуану).
8. Сөздің майын тамызу. (әдемі сөйлеу)
9. Красивая как луна – Айсұлу. Золотоволосая – Алтыншаш. Гранат – Анар.
10. Торжество – Салтанат. Будь мужественным – Ербол. Гражданин – Азамат.
11. Надежда – үміт. Мужественная душа – Ержан. Лунный цветок – Айгүл.
12. Лунная душа – Айжан. Шелк – Жібек. Ласточка – Қарлығаш. Любовь – Махаббат.
13. Утренняя звезда – Таңшолпан. Жемчуг – Меруерт. Красивая – Әдемі, Сұлу.
14. Глаза как у верблюжонка – Ботакөз. Справедливый – Әділ. Лунный свет – Айнұр.
15. Черноволосая – Қарашаш. Горящий цветок – Жанаргүл. Нежный цветок – Назгүл.
16. Смородина – Қарақат. Счастье – Бақыт. Душа цветка – Гүлжан.
17. Яблочный ц
6 664 898 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Алимбаева Лаура Нурбакытовна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс повышения квалификации
72 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 180 ч.
Курс повышения квалификации
72 ч.
Мини-курс
3 ч.
Мини-курс
4 ч.
Мини-курс
2 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.