«Синонимлер-антонимлер»
Дерснинъ макъсады: Талебелернинъ синонимлер ве
антонимлер акъкъында бильгилерини кенишлетмек, текрарламакъ; багълы
нутукъларыны мукеммеллештирмек; талебелернинъ зеккий фаалиетини арекетке
кетирмек, хатыра ве иджадий къабилиетлерини инкишаф этмек; Ватангъа севги
ашламакъ.
Дерснинъ донатылувы: Кунешчик, эки къатлы
къырымтатар эвчигининъ ресимлери, чечек, кобелечиклер аппликациялары, дерснинъ
шиары, Ватан акъкъында аталар сезлери язылгъан плакатлар, «чырайчыкълар»
ресимлери, чифт шекильде ве группаларда чалышмакъ ичюн карточкалар, магнитофон.
Дерс кетишаты
I Тешкилий къысым
1. «Микрофон» усулынен танышув.
(Оджа ве талебелер адларыны ве
оларгъа бир де бир алямет къошып айталар:
«Меним адым Асене, мен озюмни
кунешнен тасвир этем.»)
2. «Дерске меракъ догъурув»
Дерснинъ шиары илян этиле.
- Сизни бугунь «Арекетте – берекет»
шиарынен чалышмагъа чагъырам. Арекет этип чалышкъан талебелерни дерснинъ
сонъунда берекет беклей.
II Окъув фаалиетининъ мотивациясы.
1.
Дерснинъ
мнвзусы ве макъсады
- Бугунъки дерсимизнинъ мевзусы
тапмаджанынъ джевабында сакълангъан.
О, торгъай дегиль, учса
туталмазсынъ.
(Сез)
- Догъру, бу – сез. Къырымтатар
тилинде олгъан бутюн сезлер насыл эвчикте яшайлар? (Лексикология) Анда биринджи
къатта антонимлер яшайлар.
(Къапалы эвчик ресими ачыла)
- Бугунь дерсте биз синоним,
антонимлер акъкъында бильгилерни арттыраджакъ, текрарладжакъмыз, оларны
нуткъумызда ишлетеджекмиз.
2. Талебелер «чырайчыкъларне»
озь кейфлерини бильдирелер.
Оджа талебелернинъ кейфлерини 2-3
ибаренен ишке меракъландыра.
3. «Умют» мешгъулиети.
Талебелер, кобелеклер устюне дерстен
беклеген умютлерини язалар, бирер-бирер тахтада чечекэтрафына «къондыралар».
III Талебелернинъ темель бильгилерини
актуаллештирюв.
Фронталь субет. Лексика акъкъында
бильгилерни текрарлав.
- Лексикология нении огренне?
- Синонимлер акъкъында не билесиз?
Мисаллер кетириле.
- Антонимлер акъкъында не билесиз?
Мисаллер кетириле.
- Олар насыл сез чешитинде олалар?
- Нуткъумызда оларны не ичюн
ишлетемиз?
IV Мевзуны пекитюв ве умумийлештирюв.
1. Аталар сезлернен чалышув.
Ватан – экинджи ананъ.
Ана юртынъ – алтын бешик.
Ватансыз адам – къанатсыз къуш.
Эр кеске озь Ватаны татлы.
2. «Ассоциатив чалысы» - «Ватан»
сезюнен.
а) - Бу аталар сезлери не акъкъында?
- Бу сезден сизде насыл дуйгъулар
пейда ола?
Кунешчик устюнде «Ватан» сезю,
нурчыкъларында дагълар, челлер, денъиз, ана-юрт, Къырым, догъгъан ерим, ешиль
ада киби сезлер языла.
- Насыл дюльбер кунешчик олды.
Ватанымыз да кунеш киби бизни къыздыра, охшай, севе. Биз де оны севмек,
къорчаламакъ керекмиз.
б) «Ватан» сезюне синоним олгъан
сезлерни дефтерлерге язув.
3. Чифт шекильде карточкаларнен
чалышув. Сезлер группасында синонимлерни ве арткъач сезлерни бельгилев.
4. «Аксини айт» оюны («Эглендже
мешгъулиетлер», 37 саифе).
Оджа талебелерге джумлелерни окъуй,
олар етишмеген сезни тапып, берабер айталар.
5. Сечип алув диктант.
Э.Мустафаеванынъ «Севги» йырыны динълейлер. Йырда расткельген антонимлерни чифт
шекильде язып алалар. Оджа йырнынъ мевзусы акъкъында субет кечире.
6. Иджадий иш. Аталар
сезлерининъ къысымларыны тапып, окъчыкъларнен бельгилемек:
Чокъ
динъле экинджисинден чыкъа
Алмакъ
къолай татлы берильмез
Бир къулагъындан
кире кеткенни тутма
Кельгенни
къувма бермек зор
Аджджыгъа
аз сейле
7. Группаларда чалышув. Метин
тизюв.
Эр группа метин парчасында уйгъун
кельген синонимлерни сечип яза. Иш биткен сонъ, группаларнынъ векиллери
ишлерини къорчалайлар, тахтагъа асалар.
Субет
- Къысымлырны къошкъанда не асыл
олды?
- Метин не акъкъында?
- Онъа насыл серлева къоймакъ мумкюн?
Метин окъула.
V Эв вазифеси. «Къыш кельди» мевзуда агъзавий икяе тизмек.
VI Екюнлев. Субет.
- Биз бугунь дерсте не яптыкъ?
- Дерсни бегендинъизми?
- Бугуньки дерсни бегенген олсанъыз,
«кобелечиклерни» чечекке къондырынъыз.
- Экисинден зияде нени бегендинъиз?
- Дерснинъ сонъунда кейфлеринъиз
насыл? «Чырайчыкъларынъызны» косьтеринъиз!
- Дерснинъ берекети оларакъ сизге
Къарбаба Янъы йыл арфесинде бахшышлар еллады. (Торбачыкътан эр бир талебе
бахшыш чыкъарып ала)
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.