- 02.02.2015
- 10910
- 144
Қызылорда облысы
Арал қаласы
№71 орта мектебінің тарих пәні мұғалімі
Кикбаева Шынар
Пәні: Қазақстан тарихы
Сыныбы: 6
Сабақтың тақырыбы: «Ежелгі дәуір адамдарының бет пішіні»
Сабақтың мақсаты:
А)Білімділік: Оқушыларға ежелгі адамдар туралы түсінік беру. Табылған жерлерін, өмір сүрген уақыттарын баяндау. Антропология ғылымының анықтамасымен және зерттеу объектісімен таныстыру.Қазақстан жерін мекен еткен ежелгі тайпалардың нәсілдік ерекшеліктеріне тоқтала отырып, бет пішінінің өзгеру себептерін түсіндіру.
Ә)Дамытушылық: Оқушылардың ойлау, шапшаңдық, шығармашылық қабілеттерін дамыта отырып, дүниетанымдарын кеңейту. Отан тарихына деген қызығушылықтарын арттыру.
Б) Тәрбиелілік: Оқушыларды отансүйгіштікке, ұлтжандылыққа тәрбиелеу. Еңбексүйгіштік пен адамгершлікке шақыру.
Сабақтың түрі: аралас
Сабақтың типі: зерттеу сабағы
Сабақтың әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, топтық, жеке жұмыстар
Сабақтың көрнекілігі: слайд, карта, сәйкестендіру кестесі, кеспе қағаздар
Пәнаралық байланыс: дүниежүзі тарихы, биология, география
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі:
А) Оушылармен сәлемдесу
Ә) Оқушыларды түгелдеу, назарларын сабаққа аудару.
Б) Сыныпты үш топқа бөлу , таныстыру.
Оқушыларды «Антропологтар», «Археологтар», «Этнологтар» деген 3-топқа бөлу
Үй тапсырмасын сұрау:
Оқушылардан Сарматтардың қоғамдық құрылысы, шаруашылығы мен тұрмысы тақырыбы бойынша үй тапсырмасын сұрау.
«Президент , Халық, Өкіл» ойыны бойынша тақырып сұралады.Әр топтан бір оқушы шығып қағаздар таңдайды.
Халық: Сарматтардың қоғамдық құрылысы тақырыбы және Сармат әйелері туралы аңыз
Өкіл: Сарматтардың тұрмысы
Президент: Сарматтардың шаруашылығы
Халық сөзін алған топ өз тапсырмаларына топ болып жауап береді.
Өкіл сөзін алған топ өз тапсырмасын баяндауға өкілдерін жібереді.
Президент сөзін алған топтың топбасшысы шығып өз тапсырмаларын баяндайды.
Үй тапсырмасын бекіту:
Сарматтарда әлеуметтік теңсіздік болғанын не дәлелдейді?
А) жазба деректер
Б) Археологиялық ескерткіштер
В) Тастағы таңбалар
С) Халық аңыздары
Сарматтар қандай заттарды өздері жасамай, шығыс елдерінен алғызған?
А) шыны ыдыстар
В) Темір бұйымдар
С) ағаш құралдар
Д) тері киімдер
Жаңа білімді меңерту:
Жаңа сабаққа кіріспе:
1) Парадарайя сақтары қай теңіз жағалауын мекендеген
2) Жаңа тас ғасыры?
3) Қола дәуірінен кейінгі тарихи кезең
4) Тасты ұсақ кертіктер арқылы тегістеу әдісі
5) Алғашқы қауымдық құрылыс кезіндегі меншік түрі?
6) Ғұн патшасы Еділ туралы жазған тарихшы?
7) Ең алғашқы адам Африканың қай шатқылынан табылған?
8) Тас атауының латынша мағынасы қандай?
9) Алғшақы адамдар тасты үйкеу арқылы нені ала білген?
10)Тарихтың атасы кім?
11) Сарыарқаны мекендеген сақтар
12)Питикантроп қай аралдан табылды?
Сөздікпен жұмыс
Генеология- Шежірелерді, адамдардың шығу
тегін зерттейтін ғылым
Археология- Адамзат баласының өткен тарихын
заттай деректер арқылы зерттеу
Этнография- Халықтардың салт-дәстүрі мен
тұрмыс тіршілігін зерттейтін ғылым
Топономика- Жер-су атауларын зерттейтін ғылым
Антропология-адамның бет пішіні, бойы, түрі, түсі, саусақ басындағы бедерлері, денесіндегі түтіктері т.б сыртқы биологиялық қасиеттерін зерттейді
Адамзат баласы биологиялық тұрпатына қарай үшке бөлінеді
1) Еуропеоидтік,
2) монғолоидтық,
3) негероидтық
Тарихи антропология- тарих ғылымының бір саласы. Ол тарихта әр кезеңде белгілі бір аймақта өмір сүрген халықтардың түр-түсі, бет-пішініндегі ұқсастық, өзгерістерді зерттейді.
Қола дәуіріне жататын тайпалардын Жамбыл облысы, Ойжайлау қормынан табылған адамдырдың бет-пішіні мынандай: бас сүйегі үлкен, беті кішкене, мұрны таңқы. Осыған ұқсас адам сүйегі қола дәуірінің аяғы, темір дәуірінің бастапқы кезеңіне жататын Шығыс Қазақстан қорымдарынан да табылған.
Батыс Қазақстан жерін мекендеген сарматтардың бет пішіні Жетісуды мекендеген байырғы үйсіндердің түрлеріне ұқсас болып келеді. Дегенмен олардың бет пішінінде еропалық нәсіл бсымырақ.
Жетісіу жерін мекендеген үйсіндердің басы сопақ та емес, жапақ та емес, орташа болған, кеңсірік бітімі дөңестеу болған. Бұл дегеніміз үйсіндерде сақтарға қарағанда монғолоидтық белгілер басымырақ.
1-тапсырма: Сипаттама беру. Әр топ оқушыларына тапсырма беріледі.
1) Антропологтар тобына:
Қола дәуірінде Қазақстанды мекен еткен Андрон тайпаларына
2) Археологтар тобына:
Темір дәуірінде Қазақстанды мекендеген Сақ, сармат тапаларына
Тарихшылар тобына:
Кейінгі темір дәуірінде Қазақстанды мекендеген Үйсін тайпаларына
2-тапсырма: Осы тайпалардың бет пішіндерін зерттеу.
3-тапсырма: Үш дәуірде өмір сүрген тайпалардың бет пішіндерін бір- бірімен салыстырып, сараптама жасау.
Сабақты қорытындылау:
«Тарихқа өз ізмізді қалдырайық» ойыны бойынша оқушылар келер ұрпаққа өз естеліктерін қалдырады. Тас бөлшектерге маркермен қанатты сөздер жазып , оны оқиды.
Бағалау: Топ бойынша және жеке
Үйге тапсырма беру: Тақырыпты оқып келу. Тақырып соңындағы сұрақтарға жауап беру. Қазақстан халқының нәсілдік өзгеріске ұшырауына әсер еткен факторларды жазып келу.
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Оқушылардан Сарматтардың қоғамдық құрылысы, шаруашылығы мен тұрмысы тақырыбы бойынша үй тапсырмасын сұрау.
«Президент , Халық, Өкіл» ойыны бойынша тақырып сұралады.Әр топтан бір оқушы шығып қағаздар таңдайды.
Халық: Сарматтардың қоғамдық құрылысы тақырыбы және Сармат әйелері туралы аңыз
Өкіл: Сарматтардың тұрмысы
Президент:Сарматтардың шаруашылығы
Халық сөзін алған топ өз тапсырмаларына топ болып жауап береді.
Өкіл сөзін алған топ өз тапсырмасын баяндауға өкілдерін жібереді.
Президент сөзін алған топтың топбасшысы шығып өз тапсырмаларын баяндайды.Тарихи антропология- тарих ғылымының бір саласы. Ол тарихта әр кезеңде белгілі бір аймақта өмір сүрген халықтардың түр-түсі, бет-пішініндегі ұқсастық, өзгерістерді зерттейді.
6 669 357 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Кикбаева Шынар Абатовна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 144 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 180 ч.
Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
Мини-курс
2 ч.
Мини-курс
3 ч.
Мини-курс
4 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.