Қысқа мерзімді ашық сабақ жоспары 5 сынып. Тақырыбы: "Қыстың көркі қар"

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:		5.Су – тіршілік көзі
Мектеп:		Новостройка орта мектебі
Күні:
Мұғалімнің аты-жөні:		Қалапов Мұрат Төлтайұлы
Сынып: 5		Қатысқандар: 8                           Қатыспағандар: 0
Сабақтың тақырыбы		Қыстың    көркі   -  қар
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)		Эссе құрылымын сақтай отырып, адамды, табиғатты, белгілі бір оқиғаны сипаттап жазу(5.Ж2); Жазба жұмыстарында сипаттау, бейнелеу құралдарын қолданып жазу(5.Ж3)
Сабақтың мақсаты		Барлық оқушылар орындай алады: Эссе мазмұнына сүйеніп, жоспар құрады Оқушылардың көпшілігі орындай алады: Эссе құрылымын сақтай отырып табиғатты, адамды, оқиғаны  сипаттап  жазады Кейбір оқушылар орындай алады: Сипаттау, бейнелеу құралдарын қолданып, өлең жазады
Ойлау дағдыларының деңгейлері		Түсіну, қолдану, жинақтау
Бағалау критерийі		Эссе құрылымын (кіріспе, негізгі, қорытынды) түсінеді Эссе құрылымын сақтап,  табиғатты, адамды, оқиғаны  сипаттайды Сипаттау, бейнелеу құралдарын  орынды қолданады
Тілдік мақсаттар		Оқушылар орындай алады: Сипаттау, бейнелеу құралдарын  жүйелі және орынды қолданады Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: үскірік, қылау, ұшпа, аяз, айнадай Диалог құруға / шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер: менің ойымша, біріншіден, екіншіден, сондықтан, қорыта келе, т.б. Талқылауға арналған сұрақтар: Қардың пайдасы қандай?  Қыста қандай мерекелер болады? Саған қыс  несімен ұнайды?
Құндылықтарға баулу		Қоршаған ортаны қорғау Эстетикалық тәлім-тәрбие
Пәнаралық байланыс		Жаратылыстану Әдебиет Орыс тілі
Тақырып бойынша алдыңғы білім		Табиғат ғажабы – су 5.О6.Тақырып бойынша үйренген сөздерін қолдана отырып, мәтінде көтерілген мәселеге өз көзқарасын білдіру; 5.А2. Тақырып бойынша меңгерген жаңа сөздерді олардың  синонимдерін  (антоним, омонимдерін) қатар қолдану, ойын жеткізе білу
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері	Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері		Ресурстар
2 минут 6  минут 9 минут 8 минут 1 минут 15 минут 2 минут	Амандасу.  Түгендеу.  Оқушыларды суретті мозайка жинау арқылы   топтарға  бөлу «Қар», «Қыс» «Поэзиялық сәт»   Абай Құнанбаев «Қыс» өлеңін   топ басшыларына мәнерлеп оқытқызу. Жаңа сөздермен танысу. Жаңа сөздер Қырау – иней Үскірік – изморозь Кәрі – старец Соқыр –  слепой Мылқау –  немой Ұшпа -  летучий   «Адасқан сөздер» ойыны. Оқушылар тақтада шашыраңқы түрде жазылған сөздерді сөйлемде рет-ретімен орналастырып, сабақтың тақырыбын анықтайды. Көркі     қар    қыстың Сабақ мақсатымен таныстыру. 1-Тапсырма. Топтық жұмыс. Эссе мазмұнымен танысып, атын қойыңыз,  жоспар құрыңыз 1-топ. Қыс  мезгілі келді Қыста күн суық -болады  Жердің бетін аппақ мамық қар басты.  Адамдар қалың киімдерін киіп, өз жұмыстарын істеп жүр Күн суық болса да, кыс мезгілінде балалар өте қуанышты болады.Олар қардан аққала жасайды, қардан басқа да ойыншықтар жасайды.Балалар коньки шаңғы тебеді. Олар шанамен қар үстінде сырғанайды. Балалардың жүздері күлкіге толып  ,жақсы көңіл күйде болады.  Мектепте де оқушылар бір-бірін қарға құлатып, қар атысып ойнап жүр. Олар ойынға кіріскені сондай беттері қып-қызыл болып, алмадай болып кеткен. Қыс өте тамаша қызықты мезгіл. Қыста  Жаңа жыл мерекесі болады. Жаңа жыл мерекесі өте қызықты болады. Барлық үйде дастархан жайылып, көңілді күймен жаңа жылды күтеміз. Шыршаны безендіреміз. Сағат 12-ден кейін жастар от шашуларын шашады. Қыстың қызығы өте көп.  Қыс мезгілі адамға көтерінкі көңіл-күй сыйлайды.  2-топ. Қыс келді. Айнала аппақ мамық қар жатыр.Өзенге қалың мұз қатты. Қыстың ауа райы суық.             Қыстың желтоқсан жұлдызы. Қар көптен жауып, нағыз қыс болды. Күн әбден қысқарған. Күннің көзі көрінсе де жылынбайды. Өзенді, көлді мұз қаптап, жұрт үстімен жүре бастады. Қалың қардан шөптің басы көрінбейді. Қыс күні аяз күшті болып, үскірік борандар да аз емес. Орман қарайған, ішінде құстарды көре алмайсың, қоян күндіз жасырынып, түнде ғана жүгіріп жас ағаштарды кеміріп жүр. Иелері жылы қораға шөп салып бағып-қақса да, қысты күні үй хайуандарына да бапсыз. Адамның өзі де суықтан қорғанып үй салып, жылы киім киіп, үйлеріне от жағып, дәйім жұмыстарынан қала алмайды. Ал балалар болса қыс келгенде мәз-мейрам болады.Олар қыстың күні  қардан аққала  жасайды, қармен атысады.  Қыста балалар коньки ,шаңғы тебеді,шанамен қар үстінде сырғанайды.Олардың жүздері күлкіге толы.  Қыста  далада көп ойнаған денсаулыққа өте пайдалы.Өйткені қыстың күні ауа таза болады. Дескриптор: 1.     Эссе тақырыбын   мазмұнына сай анықтады.   – 2.     1 балл 3.     Эссе құрылымын  сақтап, жоспар құрастырды.  – 2 балл Бағалау формасы – «Бас бармақ» Топтар бір-бірін бағалайды. 2-тапсырма.  Жеке жұмыс   «Қыс кереметі - қар» тақырыбында  табиғатты, адамды немесе оқиғаны  сипаттап эссе жазыңыз. Дескриптор: 1.     Эссе құрылымы сақталды – 1 балл 2.     Ойын жүйелі түрде, табиғатты, адамды, оқиғаны   сипаттап жеткізді – 2 балл Бағалау формасы – «Бас бармақ» Топ ішінде бір-бірін бағалайды. Сергіту сәті. «Қар кесегі» 3-тапсырма. Жеке жұмыс. Бейнелеу құралдарын қолданып, жазба жұмысын орындаңыз 3.1 Мәтінді бейнелі сөздермен толықтырыңыз. Қыс - ... , .... мезгіл.   Әр мезгілдің өзінің ерекшелігі бар. Қыс ... қарымен,  ... мұзымен сәнді. Қарға күн сәулесі түсіп,  ...  жарқырайды. Кешке таман жел күшейіп, ... ұлиды.  Суретші аяз терезеге ... суретін салды. Осының бәрі көзге ыстық көрінеді. Қажет бейнелі сөздер: әсем, мамықтай, тамаша, айнадай, көз тоймайтындай, қасқырдай, керемет 3.2 «Қарлы» сөзінің  әрбір  әрпіне  құрамында бейнелі сөздері бар сөйлем жазыңыз. Үлгі Қ-  Қарлы қыс келді. А – Аяз терезелерге тамаша суреттерін салады. Р – Рсалды мамықтай қардан аққаланы жасады. Л- Лиза қанттай аппақ қардан үйшік жасады. Ы – Ызғарлы жел қасқырдай ұлиды. 3.3 Бейнелеу құралдарын анықтаңыз және ұйқастарға сүйеніп,  өлең жазыңыз Қыс – біз Мамықтай – асықпай Аяз – аз Суретші – үлкен-кіші Қар – ажар Жұмсақ кілем – әлем Дескриптор: 1.     Бейнелі құралдарды мағынасына сай  қолданды – 1 балл 2.     Бейнелі сөздерді  орынды қолданып, сөйлем жазды – 1 балл 3.     Барлық ұйқастарды  қолданып, өлең жазды – 2 балл Бағалау формасы «Екі жұлдыз, бір тілек» Бір-бірін бағалайды. Кері байланыс Бағалау парағы Оқушы аты-жөні 1-тапсырма 2-тапсырма 3-тапсырма Жалпы  балл 1.        Эссе тақырыбын  мазмұнына сай анықтады.   – 2.         1 балл 3.        Эссе құрылысын  сақтап, жоспар  құрастырды.  – 2 балл 3.        Эссе құрылымы сақталды – 4.         1 балл 5.        Ойын жүйелі түрде, табиғатты , адамды, оқиғаны  сипаттап жеткізді –  2 балл 1.        Бейнелі құралдарды мағынасына сай  қолданды – 1 балл 2.        Бейнелі сөздерді  орынды қолданып, сөйлем жазды – 1 балл 3.        Барлық ұйқастарды  қолданып, өлең жазды – 2 балл 10 балл – «5» 9-8 балл – «4» 7-6  балл – «3»		суреттер   PowerPoint Бағалау парағы «Ойлан. Жұптас. Бөліс» әдісі bilim-all.kz https://www.zharar.com/kz/shygarma/1565-winter.html «551 әдісі» Қағаздан жасалған қар кесектері «Клоуз тест» әдісі «Бекроним әдісі» «Дауыстап ойлау» әдісі арқылы тексеру.   Аққала суреті
Қосымша ақпарат
Саралау Дифференциация үш түрде іске асады: 1-тапсырмада жұптық және топтық  жұмыс барысында қиындық туған оқушыларға қолдау үлгерімі жақсы оқушылар тарапынан көрсетіледі. Жақсы оқитын оқушыларға қосымша ретінде, қиындық туған білім  алушыларға эссе мазмұнында-ғы тірек сөздердің астын сызу тапсырмасы беріледі. Сызылған тірек сөздерге сүйеніп, жоспар құру балаға жеңілдік туғызада. 2-тапсырма, Жеке жұмыс  «Қыс кереметі - қар» тақырыбында  эссе жазуда қиындыққа тірелген  оқушыларға бағыттаушы сұрақтар беріледі. Сұраққа жауап беру  , оқушы тарапынан  өз ойын қиындықсыз, жүйелі жеткізуге   көмегін тигізеді. Ұсынылатын сұрақтар: 1.     Қыс -  қандай мезгіл? Қыста ауа райы қандай? Дала қалай өзгереді? 2.     Қардан не жасауға болады? Қармен қандай ойындар ойнайсыңдар? Қардың пайдасы қандай?  Қыста қандай мерекелер болады? 3.     Саған қыс  несімен ұнайды? 3 –тапсырмада  дарынды оқушылармен жұмыс деңгейлік тапсырмалар арқылы  жүзеге асады.  Деңгейлік тапсырманың біріншісі мен екіншісі қол жетімді деңгейде, ал үшіншісі ақындық қабілетін дамытуға бағытталып, оқушының көркем тілде сөйлеу икемділіктерін жаттықтырады.	Бағалау Оқушылар бір-бірін дескрипторлар тұсына «+» белгісін қоя отырып, бағалайды. Сол арқылы оқу үшін бағалау жүзеге асырылады. Алғашқы екі тапсырмаға  «Бас бармақ» бағалау формасы  («Өте жақсы», «жақсы», «орташа») қолданылды. Бірінші тапсырмада қолданудың  себебі -  бұл форма сабақ үдерісіндегі уақытты үнемдейді.  Әр оқушының осы жұмыс қандай деңгейде орындалғанын қалай бағалайтыны көзге түседі. Әр білім алушыны жоғары қарап тұрған бармаққа жетуге ынталандырады.   «Орташа» бағаны иеленген оқушыға мұғалім тарапынан қолдау көрсетіледі. Екінші тапсырмада қолданудың себебі - жас ұрпақ  - әлеуметтік желілердің белсенді қатысушысы, сондықтан «лайк» немесе «дислайк» заманауи білім алушыларға жақын. Әр білім алушы «лайк» алу үшін, тапсырманы ұқыпты орындайды.   Үшінші тапсырманы бағалауда «Екі жұлдыз, бір тілек» бағалау формасының тиімділігі -  білім алушылар бір-бірінің тапсырмасын «Дауыстап ойлау» әдісі арқылы тексеру барысында, жазба жұмыстарының артықшылықтары мен кемшіліктеріне назар аударады және өзгенің пікіріне сыни көзқараспен қарау дағдылары қалыптасады. Сын естіген оқушы келешекте бұл қателерді түзетуге және жібермеуге тырысады.		Пəнаралық байланыс; денсаулық жəне қауіпсіздік, АКТ- мен байланыс, құндылық-тармен байланыс (тəрбие элементі) Жаратылыстану пәнімен байланыс  жазба жұмыстарын орындау барысында байқалады, өйткені білім алушылар қардың пайдасы туралы ой толғайды. Орыс тілімен байланыс жаңа сөздермен жұмыс жасау барысында көзге түссе, әдебиет пәнімен байланысы Абай Құнанбайұлының «Қыс» өлеңін мәнерлеп оқу және көркем құралдармен, яғни теңеу, эпитет, метафоралар-мен жұмыс жасау арқылы жүзеге асады. Интерактивті тақтадан PowerPoint таныстырылымы көрсетілді. Құндылығы қардың пайдасы, қыс кереметіне көз салу барысында, оқушы бойында эстетикалық қабілеттері оянып, қоршаған ортаны қорғау сезімдері қалыптасты
Рефлексия Сабақ мақсаттары / оқу мақсаттары қолжетімді ма? Оқушылар бүгін не үйренді? Сабақтағы ахуал қандай болды? Жоспарланған саралау жақсы іске асты ма? Уақыт есебінен ауытқу болды ма? Жоспарға қандай өзгеріс енгізілді?	Өткізген сабақ туралы ойлану үшін төмендегі орынды пайдаланыңыз. Сол жақтағы сіздің сабағыңызға қатысты сұрақтарға жауап беріңіз.
	Қорытынды  бағалау Ең жақсы өткен екі нəрсе (оқыту мен оқуға қатысты) 1: 2: Қандай екі нəрсе немесе тапсырма сабақтың бұдан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (оқыту мен оқуға қатысты)? 1: 2: Осы сабақтың барысында барлық сынып немесе жекелеген оқушылар жөнінде келесі сабағыма қажет болуы мүмкін қандай ақпарат білдім?