Исследовательская работа "Тызыл тарында Къонакъда"

       Ёмюрледен бери бизни Ата журтубуз бек ариу жерледен бирине саналгъанды.Бюгюнлюкде Малкъарны табийгъатыны ариулугъу кёплени сейирсиндиреди,кесине тартады.Минги тау,Чегем чучхурла, Чирик кёл,Бызынгы чыранла,бири-биринден ариу,сейир,битеу дуниягъа белгили  жерле.

Алай мен хапарын айтырыкъ жерни ариулугъу,  ол жерни  бир кере кёргенни эсинден ёмюрде кетмейди.Ол ариулугъу жомакъгъа  ушагъан жерни аты-Тызыл.    Тызыл тары мени туугъан элим Кёнделенни баш жанында тар аууздан  башланады.Тарны  эки  жанында, къалауурлача,чынгыл къаяла сюеледиле.Тарны тюбюнде сууукъ,таза Кёнделен суу саркъады.

Тызылны ариулугъу бир адамны жюрегин сансыз къоймайды.Башы сейирлик чынгыл къаяла,бир кесек энишгерек тюшсенг а,чыпчыкъ жырдан толу,къалын агъач,тюбюнде уа таза,жарыкъ жырын тауладан  саугъагъа алып келген  тау черек.Анда-мында тюбеген тюзюрек жерлери тюрлю-тюрлю омакъ гюлледен толу.Ол гюллени ариу ийислери тегерекни хауасын алай тамашалыкъ,таза этедиле,адам солуп тоялмазча- ма алай.

      Къаяланы юсюнден энчи айтырыгъым келеди. Ала бирси къаяладан башха тюрлюледиле.Жомакъ ичине киргенча,нартланы сыфатлары, жашаулары бу таулада таш болуп къалгъанча кёрюнеди.Хар къаягъа къарап энчи хапар,жомакъ къураргъа боллукъу.

      Ол къая жухладан саркъгъан чучхурланы таза суулары сабыр жыр жырлагъанчады.Сууукъ шаудан сууланы татыуларын ол суудан бир уртлагъан,ёмюрюнде унутмайды.Тызылда гара суула да бардылы,адамлагъа саулукъ берген гара суула. Тар къаяланы ичлерин жарып келген Кёнделен суну ариулугъу кёз къууандырады.Черекни сууукълугъуна къарамай,адамла анда жууунургъа бек сюедиле.Ол таза суда жууунуп чыкъсанг саулукъ.къарыу да къошулгъанча кёрюнеди,жюрегинг а таза эм жарыкъ болады.

      Ахырында мен айтыргъа сюйген- Ата журтун,Туугъан жерин хар ким да бек сюеди,бютюн да Тызыл тарыча ариу болса.