6 класс открытый урок Тема: таза болса табиғат - аман болар адамзат

• 1 слайд

  Сабақтың тақырыбы:Таза болса табиғат-аман болар адамзат.
  Мақсаты:Білімділік: Балалардың табиғат туралы білімдерін тереңдете отырып, білімдерін ізгілендіру. 
  Дамытушылық: “Табиғатым – тағдырым” биологиялық орталықпен байланысқан жұмысы арқылы оқушылардың ой - өрісін, дүниетанымын дамыту. 
  Тәрбиелік: Табиғат-Ананы қорғауға және қастерлей білуге 
  тәрбиелеу. 
  
  

• 2 слайд

  Ақсу-Жабағылы қорығы
  
  

• 3 слайд

  Қорықтың символы-грэйг қызғалдағы
  

• 4 слайд

  
  Өсімдіктер әлемі.
  

• 5 слайд

  Қорғалжын қорығы.
  

• 6 слайд

• 7 слайд

• 8 слайд

  
  
  
  
  
  Қорғалжын мемлекеттік табиғи қорығы Астана қаласының оңтүстік батыс бөлігінен  130 км жерде орналасқан.  Қорық аймағы өзіне Теңіз және Қорғалжын атты екі үлкен көлді қосады, ежелгі теңіздің қалдығы болып келеді, барлық ойықты жаппайды. Басқа да ұсақ су қоймаларымен бірге бұлар ерекше, балыққа бай және құстарға арналған сулы батпақты кешенді құрайды.  
  Қорғалжын қорығында Қызыл кітапқа енгізілген барлығы құстың 32 түрі мекендейді. Олардың бірі ертегідей өте әдемі құс - қоқиқаз. Қорықтағы жануарлар әлемі небәрі 40 түрдей ғана. Қорғалжын қорығының ерекше табиғи кешені әлемнің аса қорғалатын аймағының тізіміне, Рамсар Конвенциясының «А» тобына енгізіледі, сонымен қатар,  бұл аймақты ЮНЕСКО-ның тізіміне қосу жоспарланған.  
  
  

• 9 слайд

  Сұрақ – жауап.
  1. Қоршаған орта дегеніміз не?
  2. Қазақстанда қанша қорық бар?  
  3. Дүниежүзілік табиғатты қорғау күні қашан?
  4. Жарықтың табиғи көзі?  
  5. Қорық дегеніміз не?
  
  

• 10 слайд

  Сөздік пен жұмыс
  Таза ауа-чистый воздух
  Дем-дыхание
  Жұту-дышать
  Үнемі-постоянно
  Ойлайсыңдар-думаете
  Неғұрлым-поскольку,насколько
  Соғұрлым-настолько.
  

• 11 слайд

  Сабақты қортындылау
  
  О, табиғат! Тағдырымсың сен менің, 
  Сенің барлық өзен, тау мен көлдерің. 
  Ауаң, суың, өсімдігің болмаса, 
  Дүниеде қалай өмір сүремін. 
  Құдіреті мол табиғат, мен саған, 
  Әрқашанда алғыспен бас иемін... 
  
  

• 12 слайд

  Үйге тапсырма
  4-тапсырма
  Сөздікті жаттау 122 бет.
  
  

• 13 слайд

  
  
  Дұрыс, дәл таптың !
  
  

• 14 слайд

  
  
  
  Дұрыс емес, ойлан!
  
  

• 15 слайд

  Сөйлеу үшін қажетті мүше.
  А) тіл
  Ә) қол
  Б) кітап
  

• 16 слайд

  
  
  
  Дұрыс, дәл таптың !
  
  

• 17 слайд

  
  
  
  Дұрыс емес, ойлан!
  

• 18 слайд

  Сөйлеу не үшін қажет?
  А) адамдардың сөйлесуі, түсінісуі үшін
  Ә) Ойнау үшін
  Б) Мазмұндау үшін
  

• 19 слайд

  
  
  
  Дұрыс, дәл таптың !
  

• 20 слайд

  
  
  
  Дұрыс емес, ойлан!
  

• 21 слайд

  Сөйлеу не арқылы жүзеге асады?
  А) Кітап арқылы
  Ә) Тіа арқылы және сөздер мен сөйлемдер арқылы
  Б) Сабақтар арқылы
  

• 22 слайд

  
  
  
  Дұрыс, дәл таптың !
  

• 23 слайд

  
  
  
  Дұрыс емес, ойлан!
  

• 24 слайд

  Мақал- мәтелдерді бағытпен қос
  Өнер алды Ұлт бар
  Тіл қаруы – сөз қызыл тіл
  Тіл бар жерде сөз қаруы - ой
  

• 25 слайд

  Өзіңді тексер
  Өнер алды Ұлт бар
  Тіл қаруы – сөз қызыл тіл
  Тіл бар жерде сөз қаруы - ой
  
  

• 26 слайд

  Сұрақ –жауап
  1.Сөз неден құралады?
  2.Дыбыстар немен таңбаланады?
  3.Дыбыс пен әріптің айырмашылығы неде?
  4.“Ағаш” сөзінде неше дыбыс, неше әріп бар?
  5.“ Торғай” сөзінде неше дауысты, неше дауыссыз дыбыс бар?
  

• 27 слайд

  Жауабы
  1.Сөз дыбыстан құралады.
  2.Дыбыстар жазуда әріппен таңбаланады.
  3. Дыбыстарды айтамыз, естиміз. Әріптерді көреміз, жазамыз.
  4.4 әріп, 4 дыбыс бар.
  5. 3 дауыссыз, 2 дауысты дыбыс бар.
  
  

• 28 слайд

  Жұмбақтың шешуін тап.
  Мүлгіп тұрған бақ тыныш
  Ораныпты ақ күміс.
  
  
  1.Шешуінде неше дыбыс, неше әріп бар?
  2.Дауысты дыбыс нешеу, дауыссыз дыбыс нешеу?
  
  
  
  
  
  
  
  
  

• 29 слайд

  Жауабы
  Шешуі; қырау
  1. 5әріп, 5 дыбыс бар.
  2. 3 дауыссыз, 2 дауысты дыбыс бар.
  

• 30 слайд

  Көп нүктенің орнына тиісті әріптерді қойып, мағыналы сөз жаса.
  
  Бі
  Бо
  
  Са
  

• 31 слайд

  Жауабы
  
  Бі лім
  лік Бо лат
  лек ран
  та
  Са мат
  ғат
  ра
  
  

• 32 слайд

  Бірінші бағанға жіңішке айтылатын сөздерді, екінші бағанға жуан айтылатын сөздерді буынға бөліп жаз.
  Инелік, қой, жіп, тас, өрмекші, қалашық, тарақ, ұлу, ішік, киім, сабақ, терек.
  

• 33 слайд

  Өзіңді тексер
  И-не-лік қой жіп тас өр-мек-ші қа-ла-шық і-шік ұ-лу
  ки-ім са-бақ те-рек та-рақ
  
  

• 34 слайд

  Орны адасқан сөздерден сөйлем құрап жаз
  Оқушы, Әсел -, үздік.
  Дәрігер, емдейді, ауруды.
  Келді, Марат, әскерден.
  Өмір, көрді, теледидар.
  

• 35 слайд

  Дұрысын тексер.
  Әсел – үздік оқушы.
  Дәрігер ауруды емдейді.
  Марат әскерден келді.
  Өмір теледидар көрді.
  

• 36 слайд

  Мәтін туралы не білесің?
  Мәтін
  Мәтін
  

• 37 слайд

  Өзіңді тексер.
  3бөліктентұрады
  Сөздер байланысты болады
  Тақырыбы болады
  Сөйлемдерден құралады
  Мәтін
  

• 38 слайд

  Орны адасқан сөйлемдерден мәтін құрап жаз, мәтінде неше сөйлем бар,әр сөйлем қандай әріптен басталған?
  Сондықтан мен анамды жақсы көремін. Менің анам өте мейірімді. Ол менің жақсы бала болып өсуімді қалайды.
  

• 39 слайд

  Дұрыс жауабы
  Менің анам өте мейірімді. Ол менің жақсы бала болып өсуімді қалайды.Сондықтан мен анамды жақсы көремін.
  
  Мәтінде 3 сөйлем бар.
  Әр сөйлем бас әріптен бастап жазылған.
  

• 40 слайд

  Сәйкестендіру тесті
  1. Мәтін а. Ай, апа, жол.
  2.Сөз ә. Ақан мен Мұрат тау басына шықты. 3.Сөйлем б. Әлемде алуан түрлі құстар бар. Олардың біразын су құстары дейді. Себебі, олар көбінесе суда мекен етеді.
  
  
  

• 41 слайд

  Жауабы
  1. Мәтін а. Ай, апа, жол.
  2.Сөз ә. Ақан мен Мұрат тау басына шықты. 3.Сөйлем б. Әлемде алуан түрлі құстар бар. Олардың біразын су құстары дейді. Себебі, олар көбінесе суда мекен етеді.
  
  
  

• 42 слайд

  Сөз ойлап жаз.
  А-ә о -ө
  Сан - .... Тор - ...
  Сал - .... Тол -....
  
  ұ –ү ы –і
  Тұр - ... Ыс - ...
  Бұр - ... Тыл - ...
  
  

• 43 слайд

  Өзіңді тексер
  а-ә о -ө
  Сан - сән Тор - төр
  Сал - сәл Тол - төл
  
  ұ –ү ы –і
  Тұр - түр Ыс - іс
  Бұр - бүр Тыл - тіл
  
  

• 44 слайд

  Мына сөздерді тасымалдап жаз, тасымалданбайтын 3 сөз ойлап жаз.
  Жапырақ, сауысқан, жаңғалақ.
  
  
  Тасымалданбайтын сөздер;
  ......., ........., .......
  

• 45 слайд

  Тексер
  Жа-пырақ, жапы-рақ, са-уысқан, сауыс–қан, жаң- ғалақ, жаңға-лақ.
  
  
  Тасымалданбайтын сөздер;
  Тас, көз, қант.
  
  

• 46 слайд

  Адасқан сөйлемдерді өз үйшігіне орналастыр.
  1. Өсімдік көктейді 2. Түйені бұйдалайды 3. Балам, өркенің өссін 4.Дала қандай аппақ 5. Қамшы деген не 6. Кірпі қалай дыбыстайды
  

• 47 слайд

  Үйшіктерді тексер
  Қамшы деген не? Кірпі қалай дыбыстайды?
  Түйені бұйдалайды. Өсімдік көктейді
  Балам, өркенің өссін! Дала қандай аппақ!
  

• 48 слайд

  Сұрақтардың орнына тиісті сөздерді қойып жаз.
  
  Кім? Не?
  Неге? Тікті. Қайда? Сайрады.
  Не? Қашан?
  

• 49 слайд

  Жауабы
  Айгүл Бұлбұл
  Тойға Тікті. Орманда Сайрады.
  Көйлек Таңертең
  
  

• 50 слайд

  Сөздердің қарсы мағыналы сыңарын тап
  Ұзын
  Қысқа
  Күшті
  Үлкен
  Кішкентай
  Әлсіз
  

• 51 слайд

  Дұрыс жауабы
  Ұзын
  Әлсіз
  Күшті
  Үлкен
  Кішкентай
  Қысқа
  

• 52 слайд

  Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді тауып жаз.
  Кім? Кімдер?
  
  Ұстаз Ұстаздар
  Сіңлі .........
  Дос .........
  Дәрігер ........
  Оқушы .......
  
  

• 53 слайд

  Өзіңді тексер
  Кім? Кімдер?
  
  Ұстаз Ұстаздар
  Сіңлі Сіңлілер
  Дос Достар
  Дәрігер Дәрігерлер
  Оқушы Оқушылар
  
  
  

• 54 слайд

  1. Өлеңді мәнерлеп оқы.
  
  
  Көк туым көтерілді бағым жанып,
  Елтаңбам төрде әлемге танылды анық.
  Шырқадым Әнұранды бар дауыспен,
  Арманым – Ата Заңым қабылданып.
  
  
  
  
  

• 55 слайд

  СҰРАҚТАР
  1. Өлең не туралы айтылған?
  ( Өлең ата заң туралы )
  2. ҚР – Ата Заңы қашан қабылданды?
  ( 30 тамыз 1995 ж )
  3. Өлең неше жолдан тұрады?
  ( Төрт жолдан )
  4. Өлеңде неше сөйлем бар?
  ( Екі сөйлем бар )
  5. Өлең неше сөзден құралған?
  ( Өлең он сегіз сөзден құралған )
  6. Қандай тыныс белгілер қойылған?
  ( Үтір және нүкте )
  7. Әр өлең жолы қандай дыбыстардан басталған?
  ( Әр өлең жолы бас әріптен басталған )
  

• 56 слайд

  Берлген сөздерді оқы, жуан дауыстыдан жасалған сөзді бір банға, жіңішке дауыстыдан жасалған сөздерді екінші бағанға теріп жаз.
  
  Асқар, Қайратұлы, жүзім, құлын, кеме, Астана, етік, күз, қарға, әже, бота, есік, таяқ, іс,
  
  
  
  
  

• 57 слайд

  Дұрыс жауабы
  Асқар күз
  Қайратұлы жүзім
  құлын кеме
  Астана етік
  қарға әже
  бота есік
  таяқ іс
  
  

• 58 слайд

  1. Мына сөздерді буынға бөліп жаз:
  
  
  Қайық, қауырсын, мүйіз, дауыл, жеңіл, дәріхана, саусақ.
  
  
  

• 59 слайд

  Өзіңді тексер
  
  Қа-йық, қа-уыр -сын, мү-йіз,
  да-уыл, же-ңіл, дә-рі-ха-на,
  сау-сақ.
  
  
  

• 60 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  Мәтінді оқып, мәтінеге ат қой.Сөйлемдердегі заттың атын, сынын, санын,
  білдіретін сөздерді ата. Кім? Не? Сұрақтарына жауап беретін сөздердің астын сыз.
  
  
  
  Досы Мәлік келді. Екеуі бірігіп үш сағат сабақ оқыды. Сабақтарын оқып болған соң, шахмат, дойбы, асық ойнады. асықты жақсы ойнайды екен. Қайрат пен Мәлік өте жақсы дос.
  
  
  

• 61 слайд

  Өзіңді тексер
  Бүгін күн демалыс. Қайрат сабақ оқып отыр. Досы Мәлік келді. Екеуі бірігіп үш сағат сабақ оқыды. Сабақтарын оқып болған соң, шахмат, дойбы, асық ойнады. Мәлік асықты жақсы ойнайды екен. Қайрат пен Мәлік өте жақсы дос.
  
  

• 62 слайд

  Жұмбақтың шешуін тап, сынын білдіретін сөздерді теріп жаз.
  
  
  Аппақ дала, қара дән,
  Дәнін сепкен, түсінуге жараған.
  
  
  

• 63 слайд

  Жауабы
  
  
  Әріптер
  
  Аппақ , қара
  
  
  
  
  
  

• 64 слайд

  
  Мақалды оқып, мағынасын аш. Сан есімнің астын сыз.
  
  
  
  Алтау ала болса, ауыздағы кетеді,
  Төртеу түгел болса, төбедегі келеді.
  
  
  

• 65 слайд

  Тексер
  
  Алтау ала болса, ауыздағы кетеді,
  Төртеу түгел болса, төбедегі келеді
  

• 66 слайд

  Жаңылтпашты жатқа жаз, заттың атын білдіретін сөзге сұрақ қой.
  
  
  
  Шеше, шеше,
  Неше кесе
  Сынды кеше ?
  
  
  

• 67 слайд

  Дұрыс жауабы
  Кім? кім?
  Шеше, шеше,
  не?
  Неше кесе
  Сынды кеше ?
  
  

• 68 слайд

  Мәтіндегі сөйлемдердің тиісті тыныс белгісін қойып, мәтінді көшіріп жаз.
  Мен көркем гимнастика үйірмесіне қатысамын билегенде шауып келе жатқан салт аттыны бейнелеймін бір күні әкем жаттығуға қаттысты биіңе “Көңіл ашар” күйі дәл келеді емес пе үйге келіп, билеп көрдім тамаша өте жақсы болды таптым іздегенімді күй әуені жаттықтырушыма да ұнады
  

• 69 слайд

  Тексер
  
  Мен көркем гимнастика үйірмесіне қатысамын. Билегенде шауып келе жатқан салт аттыны бейнелеймін. Бір күні әкем жаттығуға қаттысты. Биіңе “Көңіл ашар”, күйі дәл келеді емес пе? Үйге келіп, билеп көрдім. Тамаша! Өте жақсы болды! Таптым іздегенімді! Күй әуені жаттықтырушыма да ұнады.
  
  
  

• 70 слайд

  Берілген сөздердің қосымшасын жалғап жаз
  Балық - пен
  Өрнек - ші
  Құрылыс - ті
  Би - шы
  Ұш - ке
  Мектеп - қыш
  Көлік - қа
  

• 71 слайд

  Жауабы
  Балық + шы
  Өрнек + ті
  Құрылыс + қа
  Би + ші
  Ұш + қыш
  Мектеп + ке
  Көлік + пен
  
  

• 72 слайд

  Көп нүктенің орнына қимылды білдіретін сөздерді жаз
  
  Көктем *** . Қар *** . Жер *** .
  Жаңбыр ***. Найзағай ***. Құстар туған жерге ***. Арықтардан
  су ***. Ағаштар ***.
  

• 73 слайд

  Жазғаныңды тексер.
  Көктем келді. Қар жауды. Жер көгерді. Жаңбыр жауды. Найзағай жарқылдады. Құстар туған жерге оралды. Арықтардан су ақты. Ағаштар гүлдеді.
  
  

• 74 слайд

  Тестік сұрақтар
  1.Мынау қандай сөйлем?
  
  Күн қысқарып, түн ұзара бастады
  
  а. Сұраулы ә. Хабарлы б. Лепті
  

• 75 слайд

  
  Дұрыс
  
  

• 76 слайд

  
  
  Дұрыс емес, ойлан!
  

• 77 слайд

  2. “Таяқша” сөзінде неше дыбыс, неше әріп бар?
  
  
  а. 6д, 6ә ә. 7д, 6ә б. 8д, 5ә
  
  

• 78 слайд

  а. 6д, 6ә ә. 7д, 6ә б. 8д, 5ә
  
  

• 79 слайд

  
  
  Дұрыс
  
  

• 80 слайд

  
  
  
  Дұрыс емес, ойлан!
  
  

• 81 слайд

  3. Қай сөз дұрыс буынға бөлінген?
  
  
  а. қарл-ығ-аш ә. қа –рлығ-аш б. қар-лы-ғаш
  
  

• 82 слайд

  
  
  Дұрыс
  

• 83 слайд

  
  
  
  Дұрыс емес, ойлан!
  
  

• 84 слайд

  4. Қай сөйлем дұрыс жазылған?
  
  а. Суарды малды Әмір. ә. Әмір суарды малды. б.Әмір малды суарды.
  
  
  

• 85 слайд

  
  
  Дұрыс
  
  

• 86 слайд

  
  
  
  Дұрыс емес, ойлан!
  
  
  

• 87 слайд

  5. Неше? сұрағына жауап беретін сөзді ата.
  
  
  а. бесінші ә. Жиырма бірінші б. Қырық
  
  

• 88 слайд

  
  
  Дұрыс
  
  
  

• 89 слайд

  
  
  
  Дұрыс емес, ойлан!
  
  
  

• 90 слайд

  6. Ойнады, тұрды, жауды сөздері нені білдіреді?
  
  а. заттың атын ә. заттың сынын. б. заттың қимылын
  
  
  

• 91 слайд

  
  
  
  Дұрыс
  
  
  

• 92 слайд

  
  
  Дұрыс емес, ойлан!
  
  
  
  

• 93 слайд

  7. Қар, ғарышкер, қаз, аю бұл қандай сөздер?
  
  
  
  а. заттың атын ә. заттың сынын. б. заттың қимылын.
  
  

• 94 слайд

  
  
  Дұрыс
  
  
  

• 95 слайд

  
  
  
  Дұрыс емес, ойлан!
  
  
  

• 96 слайд

  8. Тасымалдауға болмайтын сөз қайсы?
  
  
  
  а. екі ә. он алты б. жол
  
  

• 97 слайд

  
  
  Дұрыс
  
  
  

• 98 слайд

  
  
  
  Дұрыс емес, ойлан!
  
  
  

• 99 слайд

  9. Буынға бөлінетін сөзді ата.
  
  
  а. хат ә. үй б. Ұя
  
  

• 100 слайд

  
  
  Дұрыс
  
  
  
  

• 101 слайд

  
  
  Дұрыс емес, ойлан!
  
  
  

• 102 слайд

  10. қай сөз дұрыс жазылмаған?
  
  
  
  а. тайақ ә. таяқ б. тайяқ
  
  

• 103 слайд

  
  
  Дұрыс
  
  

• 104 слайд

  
  
  
  Дұрыс емес, ойлан!