Сабақтың тақырыбы: Сөзжасам
Сабақтың
мақсаттары:
Білімділік: Сөзжасам туралы мағлұмат беру, сөзжасамның
жасалу жолдарынан алған білімдерін пысықтау, мысалдар арқылы дәлелдей білуге
үйрету
Дамытушылық: Алған білімдерін кеңейтіп, жаңа дағдысын
қалыптастыру,өз бетінше сөзжасаманың жасалу жолдарын ажырата білуге
дағыдыландыру.
Тәрбиелік: Оқушыларды тілдік- эстетикалық сезімге
тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жаңа білімді меңгеру, игерілген білімді
пысықтау.
Сабақтың түрі: Түрлендірілген аралас сабақ
Әдіс-тәсілдері: Сұрақ-жауап,түсіндіру, сын-тұрғысынан ойлау
технологиясының элементтері (семантикалық карта,Инсерт кестесі)
Пәнаралық
байланыс: информатика
Көрнекіліктер: слайд, сызбалар
Сабақтың
барысы:
1.
Ұйымдастыру
кезеңі: сынып
кезекшісімен жұмыс, өтілетін сабақ тақырыбы, мақсат- міндеттерімен таныстыру.
2.
Үй
тапсырмасын пысықтау.
1.
Слайд №1 «Ой шақыру
стратегиясына» ілінген шеңбер
Қималар бойынша
сұрақтарға жауап береді. Шеңбердегі сұрақтар:
1.
Екпін дегеніміз не?
2.
Екпін нешеге бөлінеді?
3.
Сөз екпіні дегеніміз не?
4.
Ой екпіні дегеніміз не?
5.
Тіркес екпіні дегеніміз
не?
6.
Тіл туралы үш мақал
ІІІ. Жаңа сабақ : Бүгін сабақта біз сөзжасам және оның жасалу
жолдарымен танысамыз.
Лексикалық
жолмен жасалған туынды сөздер
|
Жұрнақ
арқылы жасалған туынды сөздер
|
Екі
сөзді біріктіру арқылы жасалған туынды сөздер
|
Екі
сөздің қосарлануы арқылы жасалған туынды сөздер
|
Екі
сөзді тіркестіру арқылы жасалған туынды сөздер
|
Тұтқа : 1) Есіктің
тұтқасы;
2)Өмірдің тұтқасы
Құлақ: 1)Адамның құлағы;
2) Қазанның құлағы
Қара: 1)қара шаш –
заттың түсін білдіріп тұр;
2) тақтаға қара-
қимыл-әрекетті білдіріп тұр
|
Түбір+ сөз тудырушы
жұрнақтар
мек
Жүр
ме
ген
іс
|
Мысалы: Көктөбе
(Көк+ төбе)
Екібастұз
(Екі+бас+тұз)
Қызылорда
(Қызыл+орда)
Итмұрын
(Ит+мұрын)
Көлбақа
(Көл+бақа)
|
Мысалы:
Ауыл-аймақ,
кәрі-жас,
сөйлей-сөйлей,
ақ-қара,
азды-көпті,
үгіт-насихат,
оқу- әдістемелік
|
Маңғыстау облысы
Он жеті
Мың тоғыз жүз жиырма бес
Сөз таптары
Қара-торы,
мал шаруашылығы
|
ІҮ. Оқулықпен
жұмыс:
355-жаттығу.Мына
сөздердің қайсысы түбір,қайсысы жаңа мағынаға ие болған туынды сөз екенін
айтыңдар.
Жер,жер серігі, бұлт,
кемпірқосақ, күн, күн сәулесі,аспан, көкжиек,жұмыс,жұмысшы,жұрт,
ағайын-жұрт,жер-көк,тау-тас.
Ү. Жаңа сабақты
меңгеру. слайд№3
Семантикалық
карта №1
Мысалдар
|
Жұрнақ арқылы жасалған
туынды сөз
|
Екі сөзді біріктіру
арқылы жасалған туынды сөз
|
Екі сөздің қосарлануы
арқылы
жасалған туынды сөз
|
Екі сөзді тіркестіру
арқылы
жасалған туынды сөз
|
Лексикалық жолмен
жасалған
туынды
сөз
|
Бүркітші
|
+
|
|
|
|
|
Бүгін
|
|
+
|
|
|
|
Арам шөп, арам тамақ
|
|
|
|
|
+
|
Үлкен үй
|
|
|
|
+
|
|
Білім
|
+
|
|
|
|
|
Баспасөз
|
|
+
|
|
|
|
Жүзбе-жүз
|
|
|
+
|
|
|
Жер серігі
|
|
|
|
+
|
|
Семантикалық
карта №2
Мысалдар
|
Жұрнақ арқылы жасалған
туынды сөз
|
Екі сөзді біріктіру
арқылы жасалған туынды сөз
|
Екі сөздңі қосарлануы
арқылы
жасалған туынды сөз
|
Екі сөзді тіркестіру
арқылы
жасалған туынды сөз
|
Лексикалық жолмен
жасалған
туынды
сөз
|
Түсім
|
+
|
|
|
|
|
Еңбеккүн
|
|
+
|
|
|
|
Қарама-қарсы
|
|
|
+
|
|
|
Суық су, суық хабар
|
|
|
|
|
+
|
Ұшқыш
|
+
|
|
|
|
|
Күн сәулесі
|
|
|
|
+
|
|
Қолбасшы
|
|
+
|
|
|
|
Көзбе-көз
|
|
|
+
|
|
|
ҮІ Бекіту:
Суретпен жұмыс. Слайд №4
1.
Суретші, биші,
күйші (жұрнақ арқылы)
2.
Атжарыс
(екі сөзді біріктіру арқылы)
3.
Ыдыс-аяқ (Қосарлану
арқылы)
4.
Күн
сәулесі (тіркесу арқылы)
5.
1) Жаз мезгілінің суреті
2) Жазу жазып отырған баланың суреті (лексикалық жолмен жасалған)
ҮІІ Бекіту: Қорытынды:
слайд №5
Сабағымызда
қолданатын келесі әдіс ИНСЕРТ, яғни түртіп алу стратегиясы арқылы бүгінгі
сабақта не білдік және бұл сабаққа дейін не білгенмін деген сұрақтарға жауап
бере отырып сабағымызды қорытындылаймыз.
Инсерт кестесі
|
Білетінім
|
Мен
үшін жаңалық
|
Мені
таң қалдырады «?»
|
|
|
|
ҮІІІ. Үй
тапсырмасы: слайд №6
1.
Өткен тақырып бойынша
сөзжұмбақ құрастырып келу
2.
359-шы жаттығу
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.