М. Әуезов «Көксерек» әңгімесі

САБАҚ:  қазақ әдебиеті Тақырыбы:		Мектеп: М. Әуезов  «Көксерек» әңгімесі
СЫНЫП:  7«А»		Қатысқан оқушылар саны:    ____20__		Қатыспағандар:
Сабақтың  мақсаттары		АИ2 автор көзқарасы
Сабақтың оқыту мақсаттары		Орта көлемді шығармалардағы автор және әртүрлі кейіпкердің көзқарасын түсінеді және анықтайды.
Алдыңғы сабақта		Әңгіме мазмұнын оқу.
Жоспар
Уақыт	Жоспарланған жұмыс түрлері					Дереккөздері
Сабақтың басы 5 минут                      Сабақтың ортасы 10 минут 10 минут	Сергіту :  Жасырын әріптерді біріктіру арқылы  М. Әуезовтың  «Көксерек» әңгімесінен негізгі тірек сөздер шығады. Түсер арқылы топтастырып, 5 топ мүшелері анықталады. 1-топ: Көксерек 2-топ:  Құрмаш 3-топ: Аққасқа 4-топ: Қарадыр 5-топ: Қасен Сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру. Сабақтың жетістік критерийімен таныстыру. -  Автордың көзқарасын түсінгендігін көрсетеді; -  шығармадағы екі кейіпкердің көзқарасын түсінгендігін көрсетеді; -түсінгендеріне тиісті дәлел келтіре алады. Әр топқа мәтін үзінділері беріледі. Үзінділерді оқиға желісі бойынша рет-ретімен қою. 1 – топ Ін үстіне мүйіз тұяқтар тасырлап дүбірлетіп келді, айқай-дабыр молайды. Бірі үстіне бірі келіп, жиын көбейді. Жерге ат үстінен тастаған ағаштар сарт-сарт түсіп жатты. Ін аузына екі аяқтылар жыбырлады. Көргіш көздер ін түбіне қадалды. Күшіктер бірі үстіне бірі үйіліп, баурын көтеріп қыбырлай алмай, жақын жерде жатыр еді. Жып-жылы мықты тұсаулар мойнынан, жотадан ұстап бар күшікті сыртқа алып шықты. Жеті күшіктің бесеуін көздеріне қарап отырып өлтірді де, екі кішкенесін тірі қалдырды. Кетерде бұның біреуінің тірсегін қиып қалдырды да, екінші біреуін - ең кенжесін алып жүріп кетті. Қалған жалғыз күшікті тістелеп алып, екі қасқыр жоқ болды. Ін қаңырап қалды... 2-топ Боранды, аязды түндерде бірен-саран қораға да түсіп көрді. Бір кедейлеу ауылдың қой қорасына түсіп, он шақты қойын жалғыз Көксерек өзі өлтіріп, құтылып шыққан уақыты да болды. Бірнеше ауылдың "қасқырмен таласуға жарайды — ер, сақ" деп жүрген әлденеше иттері де желінді. Және шірет жасағандай, Қараадырдың қыстауларына кезекпен соқтығады. Бірер күн бір-екі ауылдың айналасында қатты қимыл қылып жүріп-жүріп, соның артынан бір жұма, он күндей бұл маңайда жоқ болып кетеді. 3-топ Таласа-тармаса жесіп алды. Соңғы бір-ақ саны қалған уақытта күшік қасқырлар мен қаншықтардың көбі шығып кетіп, екі көк шолақ қана жемтікті жұлмаласып қалды. Көк шолақ қоянның басын тастай беріп, арс етіп Көксеректі аяқтан ала түсті. Ойда қар борап, аяқтарының асты аткөпір болды. Шапшып келіп гүрілдеседі. Тістері бір-біріне сатыр-сатыр тиісіп, қарш-қарш шайнасады. Тікейіп шапшыған бойда ұстасып тұрғанда, Көксерек басын бұрып жіберіп көк шолақты құлақ шекеден ала түсті. Жасынан ауыл иттерінен үйренген әдісі еді. Аузы тиісімен жұлқып бұрап жібергенде, көк шолақ майысып барып астына топ ете түсті. 4-топ Келісімен Аққасқа күздігүні бір күннің ішінде бір бөлтірік, бір үлкен қасқыр алған. Өзі екі қар басқан екен. Кәзіргі уақытқа шейін алты қасқыр алыпты. Аз күнде бір болыс елдің әңгімесі болған Аққасқаның арғы тегін тексерушілер де көп еді. Түбі Ереймен итінің нәсілі деп кеп, арғы затын ертегіге айналдыру үшін: "бұл қанжығалы қарт Бөгембай итінің тұқымы" дейтіндер де болған. Жиын Көксеректі іздеуге сөз байлаған соң, жаназадан тарай сала, Қасен өз аулына келіп, бес-алты жігітпен бірге Аққасқаны ертіп алып, адырға шықты. Күн кешкі бесін кезі еді. Сондықтан ертеңге қарап, аял қылысқан жоқ. Ең болмаса ізін көріп, бетін аңғармақ. Және жаңада қар жауған. Сонан енді тағы қар жауып қалмай тұрып, ізінен, бетінен Көксеректі танып алу керек. Қасен Құрмаштың әкесімен ағайындас жақын болатын. Жалғыз баласы — ерке Құрмаштың өлгені әкесіне ерекше батып еді.     5-топ     Қасен бұны баулыған иесіне ішінен бас иіп алғыс айтады. Құрметпен еске алады. Өйткені Аққасқа тау басында кәзіргі отырыстың не мәні барын әбден түсініп, ұғынып отырған сияқты. Тыныштыққа бой ұрып, жатуды ойлап тұрған жоқ. Күтіп отыр. Биіктен томағасын тартқан қырандай ізденіп, бағып отыр. Жан-жақтағы қағушылардың бәрінің де алдына қарап өтеді. Кейде түрегеліп те жан-жаққа көз жібереді. Кешегі жабағыны жеген Көксерек екені рас еді. Кеше жартысына жақынын жесе, бүгін өткен түнде сол жеріне барып, тағы қалғанын тоя жеп алып, енді Ақсораңның етегіне келіп, бір жартасты, бозқарағанды қиындау сайда ұйықтап жатыр еді. Құлағына алыстан бір сарын естілді. Елсіз тыныш тауда таңертеңгі ауа дыбыс атаулының барлығын екілендіріп көтеріп тұрған. Оянып, жүресінен жатып, қар қапты. Сөйткенше, сатыр-сұтыр еткен ағаш даусы мен тастақ жерді тасырлатып басқан ат дүрсілі естілді. Түрегеліп, барынша керіліп алды. Екі аяқтылардың иісі сезілді. Бүлкектеп жотаға шықты. Сол-ақ екен, арғы беттен құлап келе жатқан екі үлкен қара айғайды салып, тап берді. 1-тапсырма. Әр топ өздеріне берілген бөлімі бойынша жоспар құрып,  мазмұнын айту. 2-тапсырма. Кейіпкер Қысқаша сипаттама Ой тұжырым. Мақал-мәтел  Тапсырманы орындап болғаннан кейін топта оқып, сосын сынып алдына әр топтан бір баладан шығып оқиды.					Оқулық хрестоматия Қасқыр асырап, ит етпек https://www.youtube.com/watch?v=Uf0e8OjqJnU
Сабақтың соңы 7 минут Үй жұмысы Рефлексия 3 минут	«Қасқыр асырап, ит етпек» бейнематериалын ұсыну, ой қорыту. Джек Лондон «Ақ азу» (Қасқыр) шығармасын оқу. (М. Әуезов аудармасы) Мен таңқалдырғаны.... Мен үшін қызық болды..... Ұсынысым немесе тілегім....					http://kitap.kz/reader/muxtar_auezov_qasqyr
Қосымша ақпарат
Ажырату – мен   оқушылардың пікірін дұрыс немесе бұрыс деп ажыратпай қолдауды жоспарлаймын.			Бағалау – Оқушылардың жұмысын төмендегі жетістік критерийлері арқылы бағалаймын: 1.Топта белсенді жұмыс жасағаны үшін. 2.Өз пікірін толық, нақты айта алғаны үшін. 3.Топ ережесін бұзбағаны үшін. 4.Шығармашылық танытқаны үшін.		Пәнаралық байланыстар Денсаулық  және  қауіпсіздік тексеріс АКТ байланыстары Құндылықтар байланыстары
Топтар бір-біріне қолдау көрсетеді Нәтиже бойынша ажырату, себебі кейбір топтардың басқаларға қарағанда мәтін жайлы ақпараты аз болуы мүкін			Меңгеруді бақылау Сұрақ және жауап Өзара кері байланыс		Топтарда жұмыс істеу дағдылары (құрмет көрсету, кезекпен сөйлеу және т.б.) Сұрақтарға жауап беру үшін кезек алу және жаңа топтарға баяндау үшін жазбалар жасау арқылы басқаларды тыңдау
Қорытындылау Сабақ мақсаттары/оқыту мақсаттары жетімді болды ма? Бүгін оқушылар нені үйренді? Оқу атмосферасы қалай болды? Менің жұмысым жоспарлы болды ма? Мен уақытымды дұрыс жоспарлай алдым ба? Жоспарыма қандай өзгертулер енгіздім және неге?			Төмендегі бөлікті сабағым туралы өз ойымды жазуға қолданамын. Сол жақ бағанадан өз сабағыма ең орынды келетін сұрақтарға жауап беремін
Қорытынды бағалау Ең жақсы өткен екі нәрсе не (оқытуды да, оқуды да қатар қарастыруым мүмкін)? 1. 2. Қандай екі нәрсе сабақты жақсартар еді (оқытуды да, оқуды да қатар қарастырамын)? Бұл сабақтан мен келесі сабағыма әсер ететін, сынып туралы немесе оқушылар туралы нені білдім?