Открытый урок на тему "Ежелгі дәуір әдебиеті"

 Сыныбы: ІХ                              

Сабақтың тақырыбы: Түркітектес халықтарға ортақ мұра

Сабақтың мақсаты: Ежелгі  дәуір  әдебиеті   ұғымын    оқушылар    ертедегі ауыз  әдебиетінен    

                                  ажырата біледі, оның бүкіл түркі  халықтарының  ортақ   қазынасы  екенін   

                                  пайымдай  алады. Бұл  шығармалардың   көне    түркі   тілінде   жазылған-

                                  дығын, мазмұн-мәні қазақ әдебиеті тарихының іргетасы болып  табылатын-

                                 дығын меңгереді.

 Сабақтың көрнекілігі: кесте

 Сабақтың әдісі: СТО (топтастыру, өзара оқыту стратегиясы, концептуалдық кесте )

САБАҚ БАРЫСЫ:

    І. Ұйымдастыру

   ІІ. Жаңа сабақ бойынша

Қызығушылықты ояту	Уақыты 7 минут	Топтастыру                                            VІ-ХV ғасыр               ұйғыр                                                          Күлтегін                     араб                                                              парсы                                                        Тоныкөк                                                      құлпытас                                              көне түркі   Орхон ескерткіштері                             Қорқыт ата
Мағынаны тану	25 минут	Өзара оқыту стратегиясы 1.Оқушылар мәтінмен танысады а)Ежелгі дәуір әдебиеті мұраларын зерттеген ғалымдар; ә)Қазақ халқының құрылуына негіз болған ру-тайпалар; б)Ежелгі дәуірге қатысты әдеби ескерткіштер; 2.Топтар 2 жуан, 2 жіңішке сұрақтар дайындайды. 3.Топтар дайындаған сұрақтарын бір-біріне қояды,  топтық жауап алынады.
Ой толғаныс	10 минут	Концептуалдық кесте Шығарманың атауы Авторы Ғасыры Күлтегін жырлары Тоныкөк VІІғ. Қорқыт ата кітабы Қорқыт VІІІғ. Оғызнама Оғыз жыршылары ІХғ. Диуани хикмет Қожа Ахмет Иасауи ХІғ. Құдатғу білік Жүсіп Баласағұн ХІІғ. Кодекс -куманикус Ежелгі Шығыс әдебиеті шығармаларын қазақ тілінде қазақ өміріне лайықтап, бейімдеп жырлаған жыршылар ХІІІғ. Жүсіп-Зылиха Махаббатнама ХІІІ-ХІVғ.

      ІІІ. Үйге тапсырма (оқуға)

      ІV. Бағалау

                                                                                                             Бекітемін: _____________

                                                                                                             Күні: 16.11.2015 ж.    

                                                                                                             Пәні: Қазақ әдебиеті                                                                                                                                                                          

                                                                                                             Сыныбы: ІХ                              

Сабақтың тақырыбы: Күлтегін жырлары. Қорқыт ата кітабы. Оғызнама

Сабақтың мақсаты: «Күлтегін», «Қорқыт  ата   кітабы»,  «Оғызнама»  сияқты   түркі    тілінде   

                                 жазылған шығармалардың мазмұны, зерттелуі, ерекшеліктері жайлы мағұл-

                                мат алады, мазмұн-мәні жағынан қазақ әдебиеті тарихының іргетасы болып  

                                табылатындығын меңгереді.

 Сабақтың көрнекілігі: суреттер

 Сабақтың әдісі: СТО (Ортада қаламсап, ЖИГСО, 5 жолды өлең)

САБАҚ БАРЫСЫ:

  І. Ұйымдастыру

   ІІ. Жаңа сабақ бойынша

Қызығушылықты ояту	Уақыты 7 минут	Ортада қаламсап 1.Ғалымдар ежелгі дәуір әдебиетін қандай кезеңдерге бөліп қарады? (1)Тәңірлік дәуір әдебиеті, 2)Ислам дәуіріндегі әдебиет, 3)Алтын орда дәуіріндегі әдебиет) 2. Ежелгі дәуір әдебиеті қай ғасырларды қамтиды? (ҮІ-ХҮғ.) 3.Қазақ халқының арғы тегі – көне түркі тайпалары.     4.Түркітілдес тайпалардың шығармаларында қандай тақы-рыптар жырланды? (халықтардың ерлігі, тұрмыс-тіршілігі, арман-қиялы, т.б.) 5.Ежелгі дәуір әдебиеті шығармаларын ата. («Қорқыт ата кі-табы», «Оғызнама», Орхон ескерткіштері, «Кодекс кумани-кус», «Махаббатнама», «Гүлстан», т.б.) 6. «Құтты білік» кімнің шығармасы? (Жүсіп Баласағұн) 7. Қожа Ахмет Иасауидің еңбегі? («Диуани хикмет»)
Мағынаны тану	30 минут	ЖИГСО 1. Күлтегін жырлары 2. Қорқыт ата кітабы 3. Оғызнама Топтар өздеріне берілген тақырыптармен танысып, басқа топтарға түсіндіреді.
Ой толғаныс	5 минут	5 жолды өлең 1.      Зат есім                   Күлтегін жырлары                   2.      Сын есім                 руналық, әйгілі 3.      Етістік                    сақталған, суреттелген, басталған 4.      Сөз тіркесі              ел бірлігін сақтауға шақырады 5.      Синоним                 орхон ескерткіштері 1.      Зат есім                     Қорқыт 2.      Сын есім                 атақты, толассыз 3.      Етістік                    іздейді, қалды, баяндалады 4.      Сөз тіркесі              мәңгі өлмейтін өмір іздеуші 5.      Синоним                 өліммен күресуші

      ІІІ. Үйге тапсырма Хрестоматияда берілген үзінділерді оқып келу

      ІV. Бағалау

Бірінші жол-тақырыптың атауы (әдетте зат есім алынады).

Екінші жол – тақырыпты сипаттайтын екі сөз (әдетте сын есім алынады).

Үшінші жол – тақырып туралы қимылды білдіретін үш сөз (әдетте етістік).

Төртінші жол – тақырыпқа қатысты төрт сөзден тұратын сөз орамы .

Бесінші жол – бір сөз  – тақырыптың мәнін ашатын синоним сөз.