Презентация доклада на тему "Мин эһээм үлэһит"

• 1 слайд

  
  
  
  
  Министерство образования Республики Саха (Якутия)
  МКУ «Управление образования» МР «Горный улус»
  МБОУ «Кюереляхская СОШ имени С.Г.Коврова»
  
  
  ДАКЫЛААТ
  «Мин эһээм дэгиттэр үлэһит»
  
  
  
  
  
  
  Толордо: Петров Максим 4 кылаас
  үөрэнээччитэ.
  Салайааччы: Алексеева Альберта
  Анатольевна алын сүһүөх учуутала.
  
  
  
  
  
  
  
  Күөрэлээх 2019 с.
  
  

• 2 слайд

  
  Эһээм туһунан.
  
  Анатолий Ильич 1949 сыллаахха Күөрэлээххэ төрөөбүтэ. Кини ийэтэ Колочёва Елена Григорьевна тыыл, үлэ ветерана, ыанньыксыт, сүөһү көрөөччүтүнэн үлэлээбитэ. Эһээм ийэтэ 1957 «Саха АССР бастыҥ ньирэй көрөөччүтэ» ааты ылбыта. Ииппит аҕата Васильев Илья Данилович сэрии ветерана, колхоз председателинэн, биригэдьииринэн, кэлин сүөһү көрөөччүтүнэн үлэлээбит.
  
  

• 3 слайд

  Үлэ – киһини киэргэтэр.
  
  1965 сыллаахха Бэрдьигэстээххэ трактористар курстарыгар үөрэнэн тракторист буолбута. Онтон ыла тракториһынан 20-тэн тахса сыл үлэлээбит.
  Эһэбин трактористыы сырыттаҕына партийнай сорудах диэннэр саһыл ферматыгар үлэҕэ ыыппыттар. Кырымахтаах хара саһылы иитиигэ 5-тэн тахса сыл үлэлээбитин кэннэ олохтоох маҕаһыыҥҥа биэкэринэн үлэлээбит. Ол кэнниттэн олох кэлин маслоцехха маастарынан үлэлээбитэ. Манна үлэлии сылдьан бочуоттаах сынньалаҥҥа тахсыбыта.
  
  
  Үрдүк таһаарыылаах үлэтин иһин «Бастыҥ механизатор» буолбута, үгүстүк хайҕаммыт. Ханна да үлэлээтэр эһээм бары үлэтин кыахтаахтык толортообута. Ылыммыт сорудаҕын өрүү толорон бастыҥ кэккэҕэ сылдьыбыт.
  

• 4 слайд

  Эһээбитин кытта өрүү бииргэ.
  Биһигини сиэннэрин куруутун бэйэтин кытта бииргэ илдьэ сылдьан үлэҕэ үөрэтэр, такайар. Сайын оттуур сайылыкпытыгар баран биһиги сиэн оҕолор эһээбитигэр көмөлөһөбүт.Уот отторго мас бэлэмнээн, от мунньан да көрөөччүбүт. Кинини батыһа сылдьан отоннуубут, тэллэйдиибит, быһата кыһыҥҥы хаһааспытын бэлэмнэнэбит.
  

• 5 слайд

  Эһээбит – күндү киһибит
  

• 6 слайд

  Эһээм наҕараадалара:
  
  1. «Пятилетка эдэр гвардееһа».
  2. «Социалистическай куоталаһыы кыайыылааҕа».
  3.Комсомол К.К. «Кыһыл көмүс куолас» бэлиэтэ.
  4.«Улуус сайдыытыгар киллэриллибит кылаатын иһин».
  Эһээм хаһыакка тахсыбытын уура сылдьабын. Хайдах суруллубутунан биирдэ тылы уларыппакка суруйдум.
  
  

• 7 слайд

  «Саҥаны, бастыҥы туһанан».
  Ордук тэрээһиннээхтик, ыкса ылсыһан «Атамай» совхоз салалтататын эһээм Анатолий Колочёв үлэлэппит. Ол түмүгэр сенаж былаана аһары толоруллубут. Сиилэһи бэлэмнээһиҥҥэ ыраах-ыраах сирдэртэн хомуйан, эмиэ төһө кыалларынан үлэ барбыт. Ол түмүгэр совхоз ыанар ынаҕын ахсын биирдии тонна сүмэһиннээх аһылык саппааһа бэлэмнэммит. Бу ааспыт сыллааҕар элбэх аһылык: сенаж – 200 тоннанан, сиилэс 100 тоннанан ордук. Былаанын 200% толорбут.
  

• 8 слайд

  ТҮМҮК
  Эһээм кэпсээнинтэн истэн тракторист үлэтэ ыарахан үлэ буоларын өйдөөтүм. Кыһыҥҥы тымныыга от – мас тиэйиитэ, сайыҥҥы куйааска от үлэтэ. Эһээбит хайдах үлэлиирин, туттарын – хаптарын көрөн үтүктэ, үөрэнэ сатыыбыт. «Үлэ киһини киһи оҥорор. Үлэҕэ барытыгар сыстаҕас буолуҥ» – диэн эһээбит үөрэтэр-такайар.