Рабочая программа 7 класс

                                                      Аңлатма язуы.

Рус телендә төп гомуми төп белем бирү оешмаларының 7 нче сыйныфында белем алучы рус балаларына татар телен укыту өчен эш программасы түбәндәге документларга һәм укыту-методик комплектларга нигезләнеп төзелде.

  1. «Россия   Федерациясе   Мәгариф  һәм  фән  министрлыгының 2004 елның  5 мартыннан 1089 номерлы приказы, 2015 елның 23 июненнән 609 номерлы приказ нигезендәге үзгәрешләр кертелгән “Гомуми һәм урта (тулы) белем бирү дәүләт стандарты федераль компоненты ”;

2.«Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар теле һәм әдәбиятыннан үрнәк програм­малар. 1-11 нче сыйныфлар» (протокол от 16 мая 2017 г. № 2/17);

3. «Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен коммуникатив технология нигезендә укыту программасы. 1-11 нче сыйныфлар», төзүче-авторлар: Р.З. Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева, Казан, 2014нче ел;

4. Татарстан Республикасы Түбән Кама муниципаль районы “35нче лицей” муниципаль бюджеттагы  гомуми белем бирү учреждениесенең эш программалары төзү турындагы нигезләмәсе;

5. Татарстан Республикасы Түбән Кама муниципаль районы “35нче лицей”муниципаль   бюджеттагы  гомуми белем бирү  учреждениесенең 2018-2019 нчы уку елы өчен укыту планы

Туган тел

ПРЕДМЕТЫНА ГОМУМИ АҢЛАТМА

     Рус телендә сөйләшүче  7 нче сыйныф укучыларына татар теле укытуның төп максаты һәм бурычлары:

1)      татар сөйләмен тыңлап аңларга күнектерү;

2)      татар этикеты тәгъбирләрен кертеп, бирелгән ситуация буенча диалогик сөйләм оештырырга өйрәтү;

3)      программада күрсәтелгән лексик темалар буенча телдән яки язмача сөйләм булдыруга ирешү;

4)      карап чыгу, танышу, эзләнү, максаты белән уку төрләрен кулланып, төрле жанрдагы текстларны аңлап уку күнекмәләрен үстерү;

5)      татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;

6)      татар халкының фән, сәнгать, мәдәният өлкәсендәге казанышлары, күренекле шәхесләре белән таныштыру;

7)      халыкларның үзара аңлашып тату яшәвенә омтылыш тәрбияләү.

           Санап чыккан бурычларны хәл итү нәтиҗәсендә гомуми белем бирү мәктәбендә укучы балалар тел hәм сәйләм компетенциясенә ия булырга, ягъни белемнәрен hәм күнекмәләрен төрле аралашу ситуацияләрендә кулланырга тиешләр.

Уку планында тоткан урыны

Уку планында татар теле филология өлкәсенә карый.Укыту планында каралганча, татар теле дәресләре өчен эш прграммасы атнага 1 сәгать исәбеннән елга 35 сәгатькә төзелде.

 Укытуның предмет, шәхси, метапредмет нәтиҗәләре:                              

Метапредмет (танып-белү, регулятив, регулятив, коммуникатив) нәтиҗәләр:

- фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;

- классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү;

- ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;

- үрнәк буенча эшли белү;

- аерым темаларга караган сорауларга җавап бирә белү;

- аңлап укый белү;

- укылган һәм тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү.

Регулятив

- уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;

- эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;

- уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;

- уку хезмәтенә бәя бирә белү;

- укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү.

Коммуникатив

- әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аның белән аралаша белү күнекмәләрен формалаштыру;

- аралаша бел сәләтен үстерү;

- парларда һәм күмәк эшли белү;

- әңгәмәдәшең белән контактны башлый, дәвам итә, тәмамлый белү;

Бу нәтиҗәләр дәреснең үстерү һәм тәрбия бирә, белем бирү максаты белән билгеләнә.

        Шәхси нәтиҗә   балаларның рухи дөньяларын баету, аларны татар халкының мәдәнияте һәм сәнгате белән таныштыру, төрле милләт вәкилләре арасында дуслык һәм хөрмәт хисе тәрбияләүгә юнәлтелә.

- иптәшеңне сәләмли белү;

- хезмәт сөяргә өйрәтү;

- иптәшеңне хөрмәт итәргә, аның туган телендә аралашырга өйрәтү;

- файдалы итеп үзеңнең буш вакытыңны оештыра белү;

- өлкәннәргә карата хөрмәт тәрбияләү;

-  хайваннарга, кошларга мәрхәмәтле булырга өйрәтү;

- үзебез яшәгән төбәкнең бәйрәмнәре турында күбрәк белергә омтылу.

      Предмет нәтиҗәләре:

 -укучыларның башлангыч мәктәптә үзләштерелгән белемнәрен һәм сөйләм күнекмәләрен камилләштерү һәм алга таба үстерү;

-татар теленең орфоэпик, орфографик, лексик, грамматик нигезләрен системалы үзләштерү;

-Билгеле үткән заман хикәя фигыльне кабатлау;

 -Хәл фигыль турында төшенчә бирү.Аларны сөйләмдә куллана белү;

 -Җөмләнең баш кисәкләре турында төшенчә бирү.Аларны дөрес яза белү  сөйләмдә куллана белү;

 -Сүзләргә кушымча ялгау тәртибе турында төшенчә бирү.Аларны сөйләмдә куллана белү.

 -Шуларның берсе формасы турында төшенчә бирү.Аларны дөрес яза белү  сөйләмдә куллана белү;

  -Боерык фигыль.Бәйлекләр турында төшенчә бирү.Аларны дөрес яза белү һәм сөйләмдә куллана белү;

  -Билгеле киләчәк заман хикәя фигыль турында төшенчә бирү,аларны дөрес яза белү,  сөйләмдә куллана белү;                                                                                                                                                                                                                                                            

  -Билгеләү алмашлыклары турында төшенчә бирү,аларны дөрес яза белү сөйләмдә куллана белү;

  -Фигыль. Сан. турында төшенчә бирү. Аларны дөрес яза белү сөйләмдә куллана белү;

  -Алынма сүзләр турында төшенчә бирү.Аларны дөрес яза белү сөйләмдә куллана белү;

   -Исем фигыль. турында төшенчә бирү. Аларны дөрес яза белү,  сөйләмдә куллана белү.

Эш программасындагы шартлы билгеләр

Эш программасында  дәрес типларының исемнәре кыскартылып күрсәтелде: ЛКФ — лексик күнекмәләр формалаштыру JIKK — лексик күнекмәләрне камилләштерү ГКФ — грамматик күнекмәләр формалаштыру ГКК — грамматик күнекмәләрне камилләштерү ЛГКК — лексик-грамматик күнекмәләрне камилләштерү Д/МС — диалогик, монологик сөйләм дәресләре.

Тыңлап аңлау

- төрле төрдәге тыңлап аңлау күнегүләрен үти белү;

- сүзләрне, җөмләләрне аңлап тәрҗемә итә белү;

- тәкъдим ителгән текстны тыңлап, эчтәлеге буенча сорау бирә, сорауларга җавап бирә белү;

- зур булмаган аутентив яки адаптацияләнгән әдәби әсәрләрдән өзекләрне, информацион характердагы текстларны, газета-журналлардан мәкаләләрне тыңлап аңлап, эчтәлеге буенча фикереңне әйтә, аралашуга чыга белү;

- сыйныфташларыңның сөйләмен тыңлап аңлау һәм аларга үз фикереңне аңлата белү, алар белән әңгәмә кору, әңгәмәдә катнаша белү.

Диалогик сөйләм

- сорау, җавап, килешү-килешмәү, шикләнү һәм башка репликаларны дөрес кулланып, әңгәмә кору, сөйләшә белү;

- аралашуда катнаша, аны туктата һәм яңадан башлый белү;

- парда, төркемдә сөйләшү барышында үз фикереңне аңлата, раслый, дәлилли белү, ситуация аңлашылмаганда, сорау биреп, сөйләм барышын ачыклый белү;

- терәк схемалар кулланып, ситуация буенча әңгәмә кора белү;

- татар сөйләм этикеты үрнәкләреннән урынлы файдаланып әңгәмә кору, сөйләшә белү.

Монологик сөйләм

- программада тәкъдим ителгән темалар буенча тиешле эзлеклелектә текст төзи һәм аның эчтәлеген сөйли белү;

- конкрет ситуациягә үз карашыңны әйтә, төрле вакыйгалар, яңалыкларны хәбәр итә белү;

- монологик сөйләмдә кереш, эндәш сүзләрне кулланып, орфоэпик һәм грамматик нормаларны саклап, үз фикереңне төгәл җиткерә белү;

- өйрәнгән текстны үз сүзләрең белән сөйләп бирә белү;

- өйрәнгән шигырьләрне яттан сәнгатьле сөйли белү.

Уку

- уку текстларын татар теленең әйтелеш нормаларын саклап, сәнгатьле һәм аңлап уку;

- текстның эчтәлегенә нигезләнеп, контекст буенча яңа сүзләрнең мәгънәсен аңлый белү;

- таныш булмаган текстны эчтән укып, аның төп фикерен таба белү;

- таныш булмаган сүзләрнең, төзелмәләрнең тәрҗемәсен сүзлектән таба белү.

Язу

-өйрәнелгән темалар буенча актив куллануда булган сүзләрне дөрес яза белү;

конкрет бер тема буенча хикәя төзи белү;

- прагматик текстлар (рецептлар, белдерүләр, афиша һ.б.), эпистоляр жанр текстлары (хатлар, котлаулар һ.б.) яза белү;

- үзеңне борчыган проблемага карата үз фикерләреңне язмача җиткерә белү;

- тәкъдим ителгән текстның эчтәлегенә нигезләнеп, аны үзгәртеп яки

УКЫТУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ:

7нче сыйныф (35 сәгать)

1.Белем һәм тормыш.

«Яңа уку елы» темасы буенча лексик-грамматик материал. Сыйфатлар ясалышы. Яңа уку елындагы яңалыклар, җәйге ялны ничек уздыру, классташларыңның ничек укуы, нинди билгеләр алу, өй эшен ничек эшләү, дәрестә ничек катнашу турында сөйләшү. Билгеле һәм билгесез үткән заман хикәя фигыль. Хәл фигыль, хәл фигыльнең 4 төре, аларны сөйләмдә куллану. «Мәктәптә беренче көн», «Без киңәшләр бирәбез» темалары буенча сөйләм үрнәкләре. Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше. Китапханәдә формуляр тутыру, кирәкле китапның исеме, авторы. Рәвеш төркемчәләре. Сәбәп белдерү формасы. Исемнәргә кушымчалар ялгану тәртибе. «Көндәлек – документ, көндәлек - синең көзгең» темасы буенча лексик-грамматик материал. Яхшы уку серләре, яхшы уку өчен кирәкле сыйфатлар. «Инфинитив+кирәк»төзелмәсе.

2. Без бергә ял итәбез.

Сыйфат фигыльнең заман формалары, сөйләмдә кулланылышы. Җөмләнең баш кисәкләре. «Буш вакыт» темасына караган лексик-грамматик материал. Ия белән хәбәр арасындагы сызык. Буш вакыт. Буш вакытны файдалы, файдасыз үткәрү. Яшьтәшләрнең үз-үзләрен тотышы турында сөйләшү, бәя бирү. Теркәгечләр. «Минем буш вакытым» темасына сөйләшү. Исем фигыльнең барлык, юклык формасы. Кереш сүзләр. «Ялгыш адым»шигырендәге лексик-грамматик материал. «Нәрсә ул егетлек?» проблемасы буенча лексик грамматик материал. Бездәге үрнәк сыйфатлар. Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше. «Безнең йортның подъезды»темасына сөйләшү.

3. Өлкәннәр һәм кечкенәләр.

Җөмләнең иярчен кисәкләре – тәмамлык, хәл. Тәрбиялелек сыйфатлары. «Без бер-беребезгә булышабыз», «Ярдәмләшеп яшәү күңелле» темасы буенча сөйләм үрнәкләре. Исем фигыльнең килешләр белән төрләнеше, сөйләмдә кулланылышы. «Ата-анага хөрмәт» темасына караган лексик-грамматик материал. Кисәкчәләр. Аралашу әдәбе,«Тәрбияле булу заманчамы?» проблемасы буенча сөйләшү. Билгеләү алмашлыклары. Өлкәннәр һәм кечкенәләрнең гаиләдә үзара мөнәсәбәте, кушкан эшкә җаваплы караш турында сөйләшү. Өлкәннәргә үзеңнең кая барырга, нишләргә теләгәнеңне, кайчан кайтасыңны әйтү, рөхсәт сорау формалары. Гаиләдә бергә бәйрәмнәр үткәрү турында сөйләү. Әти-әниләрне бәйрәм белән котлау үрнәкләре.

4. Без Татарстанда яшибез.

«Туган ягым - Татарстан» темасына караган лексик-грамматик материал. Татарстанның географик урыны, климаты, байлыклары. Татарстанның сәнәгате. «Без Татарстанда яшибез» темасы буенча сыйләшү. Теләк белдерү формалары, теләк фигыль. Максат белдерү формалары. Атаклы композитор Сара Садыйкова.

Грамматик минимум

1.    Ясалышы буенча сыйфат төрләре.

2.    Рәвеш төркемчәләре.

3.    Теләк фигыльнең 1нче зат берлек һәм күплек сан формалары.

4.    Сыйфат фигыльнең хәзерге һәм үткән заман формалары белән таныштыру.

5.    Хәл фигыль белән таныштыру.

6.    Исем фигыльнең зат-сан белән төрләнеше.

7.    Җыючы (һәм, да-да, та-та,ни...ни), каршы куючы (ләкин, ә, әмма), бүлүче (я, яки) теркәгечләре белән җөмләләр төзү күнекмәләрен системалаштыру.

8.    Ияртүче (әгәр, шуңа күрә) теркәгечләрне сөйләмдә куллану.

9.    Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләрен билгеләргә өйрәтү.                                          

10. Җөмләнең баш кисәкләре: ия һәм хәбәр, алар арасында сызык куелу очраклары белән таныштыру.

  Тематик планнаштыру (7 нче сыйныф.)

Белем һәм тормыш	Яңа уку елындагы яңалыклар, җәйге ялны ничек уздыру, классташларыңның ничек укуы, нинди билгеләр алу, өй эшен ничек эшләү, дәрестә ничек катнашу турында сөйләшү. Начар билгегә үз карашын әйтү. Уку-язу әсбапларын тәртиптә тоту, яхшы уку серләре, яхшы уку өчен нинди холык сыйфатлары кирәклеге турында сөйләшү.	14
Без бергә ял итәбез	Буш вакыт. Буш вакытны файдалы, файдасыз үткәрү. Яшьтәшләрнең үз-үзләрен җәмгыять урыннарында тотышы турында сөйләшү, бәя бирү.Яраткан шөгылең турында сөйләү. Спорт түгәрәкләренә йөрү, спорт уеннарында катнашу, спорт чараларын, тапшыруларын карау турында сөйләшү.	8
Өлкәннәр һәм кечкенәләр	Өлкәннәр һәм кечкенәләрнең гаиләдә үзара мөнәсәбәте, кушкан эшкә җаваплы караш турында сөйләшү. Өлкәннәргә үзеңнең кая барырга, нишләргә теләгәнеңне, кайчан кайтасыңны әйтү, өлкәннәрдән рөхсәт сорау. Гаиләдә бергә бәйрәмнәр үткәрү, әти-әниләрне бәйрәм белән котлау турында сөйләү.	10
Без Татарстанда яшибез	Татарстанның табигате, аның табигый байлыклары турында сөйләү. Туган як табигатенә карата үз фикереңне белдерә белү.Татарстанның территориясе, аның географик урыны. Атаклы композитор Сара Садыйкова турында сөйләү.	3
	Барлыгы	35

                                                                                                                                                                      Татар теленнән практик эшләр

№	Дәрес темасы	Сәгатьләр  саны
			Контроль эшләр (тестлар)	Сүз. диктанты	Сочинение/изложение, контроль аудирование
1	Белем һәм тормыш	14	1		1
2	Без бергә ял итәбез	8	1	1
3	Өлкәннәр һәм кечкенәләр	10	1		1
4	Без Татарстанда яшибез	3	1	1	д
		35	4	2	2

 7 сыйныфта татар теленнән үзләштерүнең көтелгән нәтиҗәләре

Татар теленнән гомуми төп белем бирү (7 сыйныф) баскычында укучыларның белем дәрәҗәсенә таләпләр:

-          татар теленең төп берәмлекләрен һәм аларның  билгеләрен белү;

-          татар теленең фонетик, лексик системаларын, грамматик төзелешен үзләштерү;

-          грамматик үзенчәлекләренә карап, сүз төркемнәрен аера белү;

-          җөмләнең  баш һәм иярчен кисәкләре арасындагы мөнәсәбәтләрне аңлау, бәйләнеш чараларын күрсәтү;

-          текст төзелешен, текстның тел үзенчәлекләрен билгеләү;

Татар теленнән гомуми төп белем бирү (7 сыйныф) баскычында формалашырга тиешле күнекмәләр:

-          телдән  һәм язма сөйләм, диалог һәм монолог, аралашу ситуациясен аңлау һәм гамәлдә дөрес куллану;

-          төрле стиль һәм жанрдагы текстларны сәнгатьле итеп  уку күнекмәләре булдыру;

-          текстның эчтәлеген телдән яки язмача төгәл итеп, сайлап  яки кыскача сөйләп бирү, текст буенча куелган сорауларга төгәл җавап  бирү;

-          бирелгән темага, куелган максатка яраклы рәвепггә, төрле ситуацияләрдән чыгып, тасвирлау яки хикәяләү характерын-дагы текстларны телдән яки язмача әзерләү;

-          текстның планын төзү яки эчтәлеген конспект  рәвешендә язу;

       -    тормыш-көнкүреш, уку, иҗтимагый, мәдәни темаларга-әңгәмә кору,үз фикереңне яклап, әңгәмә-бәхәс формасында сөйләшү күнекмәләренә ия булу;

     -      сөйләү һәм язуда  татар әдәби теле нормаларын (орфографик, орфоэпик,лексик, грамматик, пунктуацион) саклау һәм    сөйләм этикеты нормаларын үтәү;

     -    тәкъдим ителгән текстларны рус теленнән  татар теленә һәм  татар  теленнән рус теленә тәрҗемә итү

Рус телендә сөйләшүче укучыларның белем һәм күнекмәләрен бәяләү нормалары

(7 нче сыйныф)

№ п/п	Эш төрләре	Саны
I	Телдән җавап бирү
1	Тыңлап аңлау (минутларда)	1 минут
2	Диалогик сөйләм (репликалар саны)	7-8 реплика
3	Монологик сөйләм (фразалар саны)	10 фраза
II	Укуны бәяләү
	Кычкырып уку	70-80 сүз
III	Язма эшләр
1	Сүзлек диктанты	15-18 сүз

1	Программа	Р. З Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева Рус телле балаларга  татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы (1-11 нче сыйныфлар), Казан: Тат. кит. нәшр., 2014
2	Дәреслек	Р.З.Хәйдәрова,Р.Л.Малафеева. Татар теле. Татарский язык, 7 нче сыйныф өчен дәреслек. /Рус телендә сөйләшүче балалар өчен/. – Казан: Мәгариф.2014
3	Сыйныфлар	7
4	Сәгатьләр саны
		Татар теле - 35 сәгать
5	Тикшерү характерындагы язма эшләр саны	Контроль эш	Сүзлек диктанты	Сочинение	Изложение
		4	2	1	-

    Календарь-тематик план.  7  сыйныфлары, рус төркеме. Туган тел

1.Белем һәм тормыш (14 сәгать)

№	Дәрес темасы	дәрес саны	үткәрү вакыты
			план	фактик
1	"Яңа уку елы" темасы буенча ЛГМ.	1
2	Сыйфатлар ясалышы	1
3	"Минем җәйге ялым". Кайда? соравы	1
4	Билгеле һәм билгесез үткән заман хикәя фигыль.	1
5	Хәл фигыль.	1
6	Хәл фигыльнең  4 төре. Хәл фигыльне күнегүләрдә куллану	1
7	Кереш контроль  эш. 6 сыйныфта үткәннәрне кабатлау	1
8	Хаталар өстендә эш. Хәл фигыль формаларын сөйләмдә куллану	1
9	Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше	1
10	Боерык фигыльне язма сөйләмдә дөрес куллану.	1
11	Рәвеш төркемчәләре. "Без китаплар укыйбыз"	1
12	Сәбәп белдерү формасы.	1
13	Исемнәргә кушымчалар ялгану тәртибе.	1
14	"Инфинитив + кирәк " төзелмәсе. Сүзлек диктанты	1
2 . Без бергә ял итәбез.(8 сәгать)
15	Сыйфат фигыльләрнең сөйләмдә кулланылышы	1
16	Контроль эш №2"Без бергә ял итәбез	1
17	Теркәгечләр Теркәгечләрнең төркемчәләре	1
18	Җөмләнең баш кисәкләре.	1
19	Исем фигыльнең барлык, юклык формасы.	1
20	Кереш сүзләр. Кереш сүзләрнең җөмләдә кулланылышы.	1
21	Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше.	1
22	Контроль  эш № 3. Исемнәрнең тартым һәм килеш белән төрләнеше	1

Өлкәннәр һәм кечкенәләр (10 сәгать)
23	Җөмләнең иярчен кисәге – тәмамлык	1
24	Җөмләнең иярчен кисәге – тәмамлык.Тәрбиялелек сыйфатлары.	1
25	Җөмләнең иярчен кисәге – хәл.	1
26	Ярдәмләшеп яшәү күңелле ” темасы буенча сочинение язу.	1
27	“Ата-анага хөрмәт” темасына караган лексик-грамматик материал.
28	Контроль  эш №4. "Өлкәннәр һәм кечкенәләр "циклы буенча	1
29	Хаталар өстендә эш. Кисәкчәләр.	1
30	“Ни өчен ата-ана – иң зур кеше?” БСҮ	1
31	“Тәрбияле булу заманчамы? Аудирование”	1
32	Билгеләү алмашлыклары.  Билгеләү алмашлыкларын сөйләмдә куллану	1

                                             Без Татарстанда яшибез (3 сәгать)

33	Теләк белдерү формаларын сөйләмдә куллану.Сүзлек диктанты	1
34	Йомгаклау контроль эш."Без Татарстанда яшибез"циклы буенча	1
35	Хаталар өстендә эш “ Без туган илебез белән горурланабыз”	1

Тематик планда үзгәрешләр бите

№п/п	Дата	Календарь-тематик пландагы үзгәрешләр	Сәбәбе	Килешенде

            Тыңланган текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирү

-          Эчтәлекне тулаем аңлап,  барлык сорауларга язмача дөрес җавап бирелгән, 1 орфографик хатасы яки эчтәлеккә бәйле 1 хаталы эшкә  “5” ле куела.

-          Эчтәлекне аңлап, сорауларга дөрес җавап бирелгән, әмма 2-3 орфографик, 3 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 2-3 хаталы эшкә “4”ле куела.

-          Эчтәлекне өлешчә генә аңлап, сорауларга төгәл җавап бирелмәгән, 5 орфографик, 5 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле  4-5 хатлы эшкә “3” ле куела.

-          Сорауларга бирелгән җавапларның яртысы дөрес түгел, 6 орфографик, 6 пунктуацион яки эчтәлеккә бәйле 5 тән артык хата булса,  “2” ле куела.

                                                                                                                                              8

Сүзлек диктанты   

-          Эш пөхтә, төгәл һәм орфографик хаталарсыз язылган булса, “5” ле кула.     

-          Эш пөхтә, төгәл язылган, әмма 1-3 төзәтүе яки 1-2 орфографик хата булса, “4” ле куела.

-          Эш пөхтә һәм төгәл язылмаган, 4-5 төзәтүе яки 3-5 орфографик хата булса, “3” ле куела.

-          Эш пөхтә һәм төгәл язылмаган, 6 яки аннан артыграк хата булса, “2” ле куела.

Диктант

-          Диктант пөхтә һәм төгәл язылган, 1 орфографик, 1 пунктуацион хата булса, “5” ле куела.

-          Диктант пөхтә һәм төгәл язылган, 2-3 орфографик, 2-3 пунктуацион  хата булса, “4” ле куела.

-          Диктант пөхтә һәм төгәл язылмаган, 4-6 орфографик, 6 пунктуацион  хата булса, “3” ле куела.   

-          Диктант пөхтә язылмаган, 7 дән артык орфографик, 7 дән артык пунктуацион  хата булса, “2” ле куела.

Изложение   

-          Тыңланган текстның эчтәлеге тулы, эзлекле һәм дөрес язылган, 1 орфографик, 1 пунктуацион яки 1 грамматик хата булса, “5” ле куела.

-          Тыңланган текстның эчтәлеге эзлекле һәм дөрес язылган, ләкин 1-2 эчтәлек ялгышы җибәрелгән, 2-3 орфографик, 2-3 пунктуацион яки 2-3 грамматик  хата булса, “4” ле куела.

-          Тыңланган текстның эчтәлеге өлешчә эзлекле язылган, 4-5 орфографик, 4 пунктуацион яки 4-5 грамматик  хата булса, “3” ле куела.        

-          Тыңланган текстның эчтәлеге бөтенләй ачылмаган, эзлекле язылмаган, 6 дан артык орфографик, 5 тән артык пунктуацион яки 6 дан артык грамматик  хата булса, “2” ле куела.

Сочинение

-          Эш тәкъдим ителгән темага эзлекле язылган һәм эчтәлеге тулы ачылган, 1 орфографик, 1 пунктуацион яки 2 грамматик хата хата булса, “5” ле куела.

-          Эш тәкъдим ителгән темага эзлекле язылган, ләкин 2-3 эчтәлек ялгышы, 2-3 орфографик, 2-3 пунктуацион хата  булса, “4” ле куела.    

-          Эш тәкъдим ителгән темага өлешчә эзлекле язылган, эчтәлеге тулысынча ачылмаган, 4-5 орфографик, 4-5 пунктуацион һәм җөмлә төзелешендә хата  булса, “3” ле куела.   

-          Эш тәкъдим ителгән темага эзлекле язылмаган һәм эчтәлеге ачылмаган, 6 дан артык орфографик, 6 дан артык пунктуацион һәм грамматик хата  булса, “2” ле куела бар.

Мәгълүмат һәм белем бирү чыганаклары

УМК	Укытучы өчен методик әдәбият	Укучылар өчен әдәбият
Программа: Р. З Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева Рус телле балаларга  татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы (1-11 нче сыйныфлар), Казан: Тат. кит. нәшр., 2014 Дәреслек:Р.З.Хәйдәрова,Р.Л.Малафеева «Татар теле 7 сыйныф» Казан,  2014	1.Д.Ф.Заһидуллина «Урта мәктәптә татар әдәбиятын укыту методикасы», Казан, Мәгариф, 2000 2. Татар әдәбияты дәресләрендә әсәрләргә филологик анализ, З.М.Сафина, Г.А.Гайнетдинова, Г.Г.Гатауллина, Яр Чаллы, ӨПББИ, 2008 3. Татар теле дәресләре өчен кулланма, 10 кл., Казан, Мәгариф, 2009 4.Р.З.Хайдарова «Научно-педагогические аспекты билингвального образования в Республике Татарстан» Набережные Челны, 2006 5. Ф.Ф.Харисов «Татар теленчит тел буларакөйрәтүнең фәнни-методик нигезләре» Казан, “Мәгариф”, 2002. 6. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф»журналлары, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары 8. Интернет-ресурслар: Татарский интернет портал. http://www.tatarlar.narod.ru/Татарская электронная библиотека. http://www.kitap.net.ru/Татар әдипләре. http://www.adiplar.ru/	1.Ф.С.Сафиуллина «Базовый татарско- русский и русско-татарский словарь для школьников» Казань, ТаРИХ  2.Программа буенча каралган     язучыларның әсәрләре